შინაარსზე გადასვლა

შვედეთის ადმინისტრაციული დაყოფა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
შვედეთის სამეფო

ეს სტატია არის ნაწილი სერიისა:
შვედეთის
პოლიტიკა და მთავრობა



სხვა ქვეყნები · ატლასი
 პოლიტიკის პორტალი

შვედეთის ადინისტრაციული დაყოფა აღწერს შვედეთის სამეფოს დაყოფას ადმინისტრაციულ-ტერიტორიულ ერთეულებად. შვედეთის დაყოფილია 21 ლენად (შვედ. län. თავის მხრივ ლენები დაყოფილია 290 კომუნად

ყოველ ლენს აქვს თავისი მმართველობა (sv:länsstyrelse), რომელსაც ნიშნავს შვედეთის მთავრობა. ლენის მმართველობა წარმოადგენს შვედეთის მთავრობასა და პარლამენტს, რიქსდაგს ადგილობრივ დონეზე. ლენის მმართველობის ამოცანაა ადგილობრივი თავისებურებებისა და მოთხოვნების გათვალისწინებით მმართველობის კოორდინირება მთვრობისა და რიქსდაგის პოლიტიკის შესაბამისად.

ამას გარდა, ყოველ ლენში არის არჩეული ორგანო ლანდსტინგი (sv:landsting), რომლის ერთ-ერთ მთავარ ამოცანას წარმოადგენს ლენში სოციალური და სამედიცინო მომსახურების უზრუნველყოფა.

სტოკჰოლმი (ლენი)უფსალა (ლენი)სედერმანლანდი (ლენი)ესტერგიოტლანდი (ლენი)იიონჩიოპინგი (ლენი)კრუნუბერგი (ლენი)კალმარი (ლენი)გოტლანდი (ლენი)ბლეკინგე (ლენი)სკონე (ლენი)ჰალანდი (ლენი)ვესტრა-გიოტლანდი (ლენი)ვერმლანდი (ლენი)ერებრუ (ლენი)ვესტმანლანდი (ლენი)დალარნა (ლენი)ევლებორგი (ლენი)ვესტერნორლანდი (ლენი)ემტლანდი (ლენი)ვესტერბოტენი (ლენი)ნორბოტენი (ლენი)

ბლეკინგე ვერმლანდი ვესტერბოტენი
ვესტერნორლანდი ვესტმანლანდი ვესტრა გიოტალანდი
გოტლანდი დალარნა ევლებორგი
ემტლანდი იიონჩიოპინგი კალმარი
კრუნუბერგი ნორბოტენი სედერმანლანდი
სკონე სტოკჰოლმი უფსალა
ჰალანდი ერებრუ ესტერგიოტლანდი

ყოველი ლენი თავის მხრივ შედგება მენიციპალიტეტებისაგან ან კომუნებისაგან (შვედ. kommun), რომლებიც ამჟამად 290 ერთეულს შეადგენენ.

ლენი მდებარეობა ფართობი (კმ²) მოსახლეობა
(SCB: 31/12/2006)
დედაქალაქი დაარსებულია აღნიშვნა რუკაზე
ბლეკინგე (ლენი) K 2 941 151 436 კარლსკრუნა 1683
დალარნა (ლენი) W 28 194 275 711 ფალუნი 1634 (შეიცვალა 1997)
გოტლანდი I 3 140 57 297 ვიბიუ 1678 (?)
Gävleborgs läns vapen ევლებორგი (ლენი) X 18 191 275 653 ევლე 1762
Hallands läns vapen ჰალანდი N 5 454 288 859 ჰალმსტადტი 1719
Jämtlands läns vapen იომტლანდი (ლენი) Z 49 443 127 020 ესტერსუნდი 1810
Jönköpings läns vapen იიონჩოპინგი (ლენი) F 10 475 331 539 იიონჩოპინგი 1687
Kalmar läns vapen კალმარი (ლენი) H 11 171 233 776 კალმარი 1634
Kronobergs läns vapen კრუნუბერგი (ლენი) G 8 458 179 635 ვეკშე 1674
Norrbottens läns vapen ნორბოტენი (ლენი) BD 98 911 251 886 ლულეო 1810
Skåne läns vapen სკონე (ლენი) M 11 027 1 184 500 მალმე 1997
Stockholms läns vapen სტოკჰოლმი (ლენი) AB 6 490 1 918 104 სტოკჰოლმი 1968
Södermanlands läns vapen სედერმანლანდი (ლენი) D 6 060 263 099 ნიუჩეპინგი 1683
Uppsala läns vapen უფსალა C 6 989 319 925 უფსალა 1634
Värmlands läns vapen ვერმლანდი (ლენი) S 17 583 273 489 კარლსტადი 1779
Västerbottens läns vapen ვესტერბოტენი (ლენი) AC 55 432 257 581 უმეო 1638
Västernorrlands läns vapen ვესტერნორლანდი Y 21 678 243 978 ჰერნესანდი 1762
Västmanlands läns vapen ვესტმანლანდი (ლენი) U 6 302 248 489 ვესტეროსი 1634
Västra Götalands vapen ვესტრა გოტალანდი (ლენი) O 23 942 1 538 284 გეტებორგი 1998
Örebro läns vapen ერებრუ (ლენი) T 8 517 275 030 ერებრუ 1634
Östergötlands läns vapen ესტერიოტლანდი E 10 562 417 966 ლინჩეპინგი 1634

ქვეყნის დაყოფა ლენებად შემოღებული იქნა 1634 წელს გრაფ აქსელ ოქსენშერნის ინიციატივით მართვის სისტემის მოდერნიზაციის მიზნით. ლენებით დაყოფამ შეცვალა პროვინციებად დაყოფა. შვედეთის 1808—1809 წ. ომში რუსეთთან დამარცხების შედეგად და 1809 წ. დადებული ფრიდრიხსგამის სამშვიდობო შეთანხმების საფუძველზე ქვეყანა იძულებული გახდა რუსეთისათვის გადაეცა თავისი აღმოსავლეთი ტერიტორიები — ახლანდელი ფინეთი და ალანდის კუნძულები. ამასთან ერთად ქვეყნის ლენებად დაყოფამ ძლიერი ცვლილებები განიცადა, თუმცა თვითონ მოდელი დღევანდელობამდე იქნა შენარჩუნებულ. ფინეთში თავდაპირველი ლენების სისტემა 1997 წლამდე იყო შემონახული, სანამ მათ შესამცირებლად რეფორმა არ გატარდა.

რეორგანიზებული და არსებობაშეწყვეტილი ლენები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მოძველებური დაყოფა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

შვედეთის ადრე არსებულმა დაყოფამ პროვინციებად (შვედ. landskap), და ასევე უფრო ზოგადად დაყოფამ რეგიონებად (შვედ. landsdelar) ამ დროისთვის პოლიტიკური მნიშვნელობა დაკარგა, მაგრამ საგრძნობი კულტურული და ისტორიული მნიშვნელობა შეინარჩუნა. ამას გარდა, რეგიონების გიოტლანდის სვეალანდის და ნორლანდის სახელწოდებები ხშირად გამოიყენება გეოგრაფიულ კონტექსტში.

პროვინციების სია :

შვედურად ქართულად
Provinces of Sweden
Provinces of Sweden
Blekinge ბლეკინგე
Bohuslän ბოხუსლენი
Dalarna დალარნა
Dalsland დალსლანდი
Gotland გოტლანდი
Gästrikland გესტრიკლანდი
Halland ხალანდი
Hälsingland ხელსინგლანდი
Härjedalen ხერედალენი
Jämtland ემტლანდი
Lappland ლაპლანდია
Medelpad მედელპადი
Norrbotten ნორბოტენი
Närke ნერკე
Skåne სკონე
Småland სმოლანდი
Södermanland სიოდერმანლანდი
Uppland უპლანდი
Värmland ვერმლანდი
Västmanland ვესტმანლანდი
Västerbotten ვესტერბოტენი
Västergötland ვესტერგიოტლანდი
Ångermanland ონგერმანლანდი
Öland ელანდი
Östergötland ესტერგიოტლანდი

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]