ჰაინრიხ IV (სრი)

ჰაინრიხ IV

ჰაინრიხ IV (დ. 11 ნოემბერი, 1050 — გ. 17 აგვისტო, 1106, ლიუტიხი, ლიეჟი) — გერმანიის მეფე 1056-იდან, იმპერატორი 1084-იდან. ჰაინრიხ III-ის ძე. მძიმე ბრძოლები გადაიტანა თავის სრულწლოვანებამდე (1065) უზომოდ განდიდებული მთავრების ასალაგმავად. საქსონიაში სამეფო ხელისუფლების აღდგენას მოჰყვა საქსონიის აჯანყება 1073–1075, რომელიც გაჭირვებით ჩაახშო. ჰაინრიხ IV გერმანიასა და ჩრდილოეთ იტალიაში საეკლესიო ინვესტიტურის უფლებისათვის ებრძოდა პაპ გრიგოლ VII-ს. 1076 პაპმა იგი ეკლესიიდან განკვეთა და ტახტიდან გადაყენებულად გამოაცხადა. ჰაინრიხ IV იძულებული გახდა შენდობისათვის პაპს კანოსაში ხლებოდა (1077 წლის იანვარი), ხოლო შემდეგ ანგარიში გაუსწორა თავის მტრებს გერმანიაში. 1080 პაპმა კვლავ შეაჩვენა იგი. საპასუხოდ ჰაინრიხ IV-მ გაილაშქრა პაპის წინააღმდეგ (1081), დაიპყრო რომი (1084) და ანტიპაპის კლემენტ III-ის ხელით მიიღო საიმპერატორო გვირგვინკურთხევა, მაგრამ გრიგოლ VII-ის მოკავშირე სამხრეთ იტალიელმა ნორმანებმა იგი რომიდან გააძევეს. მარცხიანი გამოდგა ჰაინრიხ IV-ის მესამე ლაშქრობაც იტალიაში (1090-1097). სიცოცხლის ბოლო წლები ჰაინრიხ IV-მ შინააშლილობასთან ომში გაატარა.

დაკრძალულია შპაიერის კათედრალში, შპაიერი, გერმანია.

ოჯახი

მშობლები

• იმპერატორი ჰაინრიხ III და მისი მეუღლე აგნესა დე პუატუ.

მეუღლეები

∞ 1) ივლისი 1066, ტრიბური.

• ბერთა, ტურინის მარკგრაფის ოტოს ასული.

დ. 21 სექტემბერი 1051. გ. 27 დეკემბერი 1087. საფლავი: შპაიერის კათედრალი.

∞ 2) ივნისი 1089, კელნი.

• ევპრაქსია (პრაქსედისი, ადელაიდა), კიევის მთავრის ვსევოლოდ I-ის ასული.

დ. 1071. გ. 11 ივლისი 1109. საფლავი: კიევის ერთ-ერთი მონასტერი.

შვილები

• ადელაიდა

დ. 1070. გ. 1079. საფლავი: შპაიერის კათედრალი.

• ჰაინრიხი

დ. 1 აგვისტო 1071. გ. 2 აგვისტო 1071, ჰარცბურგი.

• აგნესა, ავსტრიისა და შვაბიის მარკგრაფინია.

დ. დაახ. 1072. გ. 24 სექტემბერი 1143. საფლავი: კლოსტერნოიბურგის მონასტერი.

• კონრადი, იტალიის მეფე და ქვემო ლოთარინგიის ჰერცოგი.

დ. 12 თებერვალი1074. გ. 27 ივლისი 1101, ფლორენცია. საფლავი: სანტა მარია დელ ფიორე.

• ჰაინრიხ V, იმპერატორი.

დ. 1086. გ. 23 მაისი 1125, უტრეხტი. საფლავი: შპაიერის კათედრალი.

ლიტერატურა

• Gregorovius, Ferdinand (1988). History of Rome in the Middle Ages. Rome: Newton Compton. 
• Robinson, I.S. (2000). Henry IV of Germany 1056-1106. 
• Gerd Althoff (Hg.): Heinrich IV. (Ostfildern, 2009) (Vorträge und Forschungen; 69).

რესურსები ინტერნეტში

• Charter given by Henry to the bishopric of Bamberg, 17.8.1057