ფულანი

ფულანი Fulfulde, Pulaar, Pular
გავრცელებულია	საჰელი
მოლაპარაკეთა რაოდენობა	24 მილიონი (2007).
ლინგვისტური კლასიფიკაცია	ნიგერულ-კონგოური: ატლანტიკურ-კონგოური სენეგამბიური ენები ფულა-სერერი ფულა
დამწერლობის სისტემა	ლათინურის გრაფიკა.
ენის კოდები	ISO 639-1: ff ISO 639-2: ful ISO/FDIS 639-3: ful

ფულანი იგივე: ფული, ფულფულდე, პელი (ფულანი: Fulfulde, Pulaar, Pular; ფრანგ. Peul) — აფრიკაში მოსახლე ხალხის ფულბეს ენა, მიეკუთვნება დასავლურაფრიკულ ენებს. აფრიკის ზოგიერთ რეგიონებში (კამერუნი, გვინეა) გამოიყენება როგორც ეთნოსთაშორის კომუნიკაციის საშუალება. დამწერლობა ლათინურ გრაფიკაზეა.

ზოგადი ცნობები

• მოლაპარაკეთა რაოდენობა: 22 მლნ
• სახელწოდება: en - Fulfulde; eo - Fula
• დამწერლობა: ლათინური

ფულანს დიალექტების სამი დიდი ჯგუფი აქვს: დასავლური - სენეგალსა და გვინეაში, ცენტრალური - მალისა და ბურკინა ფასოში, აღმოსავლური - კამერუნში. ერთიანი ლიტერატურული ნორმა არ არსებობს, თუმცა არის სამწერლო ტრადიციების კერები. მე-20 საუკუნის მეორე ნახევრიდან შეიქმნა დამწერლობა ლათინურის ბაზაზე.

სტატუსი

გავრცელების არეალი:

ნიგერია, გვინეა, სენეგალი, მალი, ნიგერი, კამერუნი, ბურკინა-ფასო.

ლექსიკა

ფრაზები და სიტყვები

• გამარჯობა - No ngoola daa
• კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - A jaraama
• გმადლობთ - Jaaraama
• კი / არა - Ee; Qeeyi / Ala
• გეთაყვა - Njaafodaa; Tino
• ნახვამდის - Mi yahee

რიცხვები

• 1 - go'o, 2 - d`id`-, 3 - tat-, 4 - nay-, 5 - jow-, 6 - joweego'o, 7 - joweed`id`-, 8 - joweetat-, 9 - joweenay-, 10 - sappo

ლიტერატურა

• McIntosh, Mary. Fulfude Syntax and Verbal Morphology. London: St Edmundsbury Press Lt, 1984. Print.
• Paradis, Carole. Lexical Phonology and Morphology: The Nominal Classes in Fula. New York: Garland Publishing, Inc, 1992. Print.

რესურსები ინტერნეტში

• Fulfulde Language Family Report (SIL) დაარქივებული 2018-01-11 საიტზე Wayback Machine.
• D. W. Arnott. The Nominal and Verbal Systems of Fula General Introduction
• Listen to a sample of Adamawa Fulfulde from Global Recordings Network
• Adlam alphabet