წინადადების ტოპოლოგიური მოდელი

ტოპოლოგიური მოდელი — გერმანისტიკულ ენათმეცნიერებაში წინადადებაში სიტყვების თანმიმდევრული განლაგების ერთგვარი მოდელი, რომლის მიხედვითაც გერმანული წინადადება ტიპისდა მიხედვით (თხრობითი, კითხვითი, ბრძანებითი...) რამდენიმე ველად (ბერძ. τόπος) დაიყოფა, და რომელიც გარკვეული წესის მიხედვით შეიძლება შეივსოს მხოლოდ სათანადო გრამატიკული კატეგორიის სიტყვებით.

წინადადების ტოპოლოგიური მოდელი წარმოადგენს გერმანისტიკულ ენათმეცნიერებაში წინადადების აღწერის მეტად გავრცელებულ მეთოდს.

ტერმინით ტოპოლოგიური მოდელი აღნიშნავენ გრაფიკულად გამოსახვად ბადეს, რომელშიც სხვადასხვაგვარი წინადადებები ენაში თავიანთი ვლენის სახეთა მიხედვით სისტემატურად განლაგდებიან და კლასიფიცირებულ სახეს იღებენ.

გარდა გერმანულისა, ტოპოლოგიური მოდელი სკანდინავიური ენების წინადადებების აღსაწერადაც არის მიღებული.

ლიტერატურა

• Duden. Die Grammatik (= Der Duden. 4). 8., überarbeitete Auflage. Dudenverlag, Mannheim u. a. 2009, ISBN 978-3-411-04048-3.
• Eisenberg, Peter : Grundriss der deutschen Grammatik. Band 2: Der Satz. 4., aktualisierte und überarbeitete Auflage. Metzler, Stuttgart u. a. 2013, ISBN 978-3-476-02424-4.
• Haider, Hubert: Mittelfeld Phenomena. წიგნში: Martin Everaert, Henk van Riemsdijk (გამომც.): The Blackwell Companion to Syntax (= Blackwell Handbooks in Linguistics. 19). Band 3. Blackwell, Malden MA u. a. 2006, ISBN 1-405-11485-1, გვ. 204–274.
• Pittner, Karin; Berman, Judith: Deutsche Syntax. Ein Arbeitsbuch. 4., aktualisierte Auflage. Narr, Tübingen 2010, ISBN 978-3-8233-6610-2.
• Sternefeld, Wolfgang: Syntax. Eine morphologisch motivierte generative Beschreibung des Deutschen (= Stauffenburg-Linguistik. 31). 2 Bände. Stauffenburg, Tübingen 2006.
• Wöllstein, Angelika: Topologisches Satzmodell (= Kurze Einführungen in die germanistische Linguistik. 8). Winter, Heidelberg 2010, ISBN 978-3-8253-5695-8.