კარმინა ბურანა

„კარმინა ბურანა“
კარლ ორფის კანტატა
პარტიტურის ყდა, რომელზეც გამოსახულია ბედის ბორბალი (Rota Fortunae)
მშობ. სახელი	ლათ. Carmina Burana
სახელი	ლათ. Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis
ქართულად	„ბოირენის სიმღერები: სეკულარული სიმღერები მომღერლებისა და გუნდებისათვის, ინსტრუმენტებთან და ჯადოსნურ სურათებთან ერთად შესასრულებლად“
ჟანრი	კანტატა
დაწერილი	1935 - 1936
ენა	სეკულარული ლათინური საშუალო ზემოგერმანული ძველი ფრანგული
დაფუძნებული	შუასაკუნეების პოეტურ კრებულზე Carmina Burana
გამოქვეყნებული	1937
გამომცემელი	Schott Music
ნაწილები	25
ინსტრუმენტული შემადგენლობა	სიმფონიური ორკესტრი (გაფართოებული) სოლისტები (სოპრანო, ტენორი, ბარიტონი) 2 შერეული გუნდი, 1 ბიჭუნათა გუნდი
პრემიერა
თარიღი	8 ივნისი, 1937
ადგილი	ფრანკფურტის ოპერა, ფრანკფურტი, გერმანია
დირიჟორი	ბერტილ ვეტცელსბერგერი
შემსრულებლები	ფრანკფურტის ოპერის ორკესტრი Cäcilienchor Frankfurt

„კარმინა ბურანა“ (ლათ. Carmina Burana) — კარლ ორფის კანტატა, შექმნილი 1935-1936 წლებში. ტექსტის სახით იყენებს 24 ლექსს შუასაუკუნეების იმავე სახელწოდების პოეტური კრებულიდან. კრებულის სრული სახელწოდებაა ლათ. Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis („ბოირენის სიმღერები: სეკულარული სიმღერები მომღერლებისა და გუნდებისათვის, ინსტრუმენტებთან და ჯადოსნურ სურათებთან ერთად შესასრულებლად“). მისი პრემიერა 1937 წლის 8 ივნისს, ფრანკფურტის ოპერაში შედგა. იგი ნაწილია ორფის მუსიკალური ტრიპტიქისა „ტრიუმფები“ (Trionfi), რომელშიც, აგრეთვე, შედის „კატული კარმინა“ (Catulli Carmina) და „აფროდიტეს ტრიუმფი“ (Trionfo di Afrodite). „კარმინა ბურანას“ პირველი და ბოლო სექცია ერთი და იგივე პიესაა, სახელწოდებით ლათ. Fortuna Imperatrix Mundi („ბედი, სამყაროს მბრძანებელი“) და იწყება ცნობილი ფრაზით „O Fortuna“.

ტექსტი

„ბედის ბორბალი“ (Rota Fortunae) მანუსკრიპტიდან Codex Buranus

1934 წელს ორფს ხელში ჩაუვარდა ლექსების კრებული Carmina Burana, იოჰან ანდრეას შმელერის 1847 წლის რედაქცია, რომლის ორიგინალი ტექსტების უმეტესობა XI-XII საუკუნით, ზოგიერთი კი XIII საუკუნით თარიღდებოდა. იურისპრუდენციის ახალგაზრდა სტუდენტის, ლათინური და ბერძნული ენების ენთუზიასტის, მიშელ ჰოფმანის დახმარებით ორფმა კრებულიდან 24 ლექსი შეარჩია და ლიბრეტოს სახით დაალაგა. მათი უმეტესობა სეკულარულ ლათინურ ენაზეა, ზოგიერთი მათგანი საშუალო ზემოგერმანულზე (უფრო დაზუსტებით, საშუალო ზემოგერმანულის ბავარიულ ვარიანტზე) და ძველ ფრანგულზე. ლექსებში ბევრი თემაა განხილული, რომელთა უმეტესობაც ისეთივე ნაცნობი იყო XIII საუკუნეში, როგორც XXI-ში: იღბლის და სიმდიდრის წარმავალობა, სიცოცხლის ეფემერული ბუნება, გაზაფხულის დაბრუნებასთან დაკავშირებული სიხარული, ასევე, სიამოვნება და მწუხარება, რომელიც დალევას, სიხარბეს, აზარტს და ვნებას მოჰყვება.

სტრუქტურა

„კარმინა ბურანა“ მთლიანობაში 25 ნაწილისგან შედგება, რომლებიც ხუთ დიდ სექციადაა დაყოფილი. თითოეული ნაწილის დასაწყისში ორფს attacca-ს აღნიშვნა აქვს მითითებული.

	Fortuna Imperatrix Mundi		ბედი, სამყაროს მბრძანებელი
1	O Fortuna	ლათინური	ო, ბედო	გუნდი
2	Fortune plango vulnera	ლათინური	დავტირი ბედისგან მოყენებულ ჭრილობებს	გუნდი
	I. Primo vere		I. გაზაფხულზე
3	Veris leta facies	ლათინური	გაზაფხულის მხიარული სახე	მცირე გუნდი
4	Omnia Sol temperat	ლათინური	მზე ყველაფერს ათბობს	ბარიტონი
5	Ecce gratum	ლათინური	შეხედე მისალმებას	გუნდი
	Uf dem anger		მდელოზე
6	Tanz		ცეკვა	ინსტრუმენტული
7	Floret silva nobilis	ლათინური / საშუალო ზემოგერმანული	დიდებული ტყე	გუნდი
8	Chramer, gip die varwe mir	საშუალო ზემოგერმანული	ვაჭარო, მომეცი ფერადი საღებავი	გუნდი (მცირე და დიდი)
9	(a) Reie		ფერხული	ინსტრუმენტული
	(b) Swaz hie gat umbe	საშუალო ზემოგერმანული	ისინი, ვინც აქ წრეში ცეკვავენ	გუნდი
	(c) Chume, chum, geselle min	საშუალო ზემოგერმანული	მოდი, მოდი ჩემო მეგობარო	მცირე გუნდი
	(d) Swaz hie gat umbe	საშუალო ზემოგერმანული	ისინი, ვინც აქ წრეზე ცეკვავენ (რეპრიზა)	გუნდი
10	Were diu werlt alle min	საშუალო ზემოგერმანული	მთელი სამყარო რომ მხოლოდ ჩემი იყოს	გუნდი
	II. In Taberna		II. ტავერნაში
11	Estuans interius	ლათინური	შიგნიდან ვიწვი	ბარიტონი
12	Olim lacus colueram	ლათინური	ადრე ტბებში დავცურავდი	ტენორი, გუნდი (მამაკაცთა)
13	Ego sum abbas	ლათინური	მე აბატი ვარ	ბარიტონი, გუნდი (მამაკაცთა)
14	In taberna quando sumus	ლათინური	როცა ტავერნაში ვართ	გუნდი (მამაკაცთა)
	III. Cour d'amours		III. სიყვარულის თამაშები
15	Amor volat undique	ლათინური	სიყვერული ყველგან დაფრინავს	სოპრანო, ბიჭუნათა გუნდი
16	Dies, nox et omnia	ლათინური / ძველი ფრანგული	დღე, ღამე და ყველაფერი	ბარიტონი
17	Stetit puella	ლათინური	გოგონა იდგა	სოპრანო
18	Circa mea pectora	ლათნური / საშუალო ზემოგერმანული	ჩემს მკერდში	ბარიტონი, გუნდი
19	Si puer cum puellula	ლათინური	თუ ბიჭი გოგოსთან	3 ტენორი, ბარიტონი, 2 ბანი
20	Veni, veni, venias	ლათინურ	მოდი, მოდი, გთხოვ, მოდი	ორმაგი გუნდი
21	In trutina	ლათინური	სასწორზე	სოპრანო
22	Tempus est iocundum	ლათინური	სიხარულის დროა	სოპრანო, ბარიტონი, ბიჭუნათა გუნდი
23	Dulcissime	ლათინური	უტკბესი ბიჭი	სოპრანო
	Blanziflor et Helena		ბლანშეფლორი და ჰელენე
24	Ave formosissima	ლათინური	დიდება უსაყვარლესს	გუნდი
	Fortuna Imperatrix Mundi		ბედი, სამყაროს მბრძანებელი
25	O Fortuna	ლათინური	ო, ბედო (რეპრიზა)	გუნდი

კომპოზიციური სტრუქტურა მეტწილად მბრუნავი ბედის ბორბლის იდეას ეფუძნება. „ბურანას კოდექსის“ პირველ გვერდზე გამოსახულ ბედის ბორბალზე შემდეგი ლათინური წარწერაა:

„

Regnabo, Regno, Regnavi, Sum sine regno. (ვიმეფებ, ვმეფობ, ვმეფობდი; მე სამეფო არ მაქვს).

“

თითოეულ სცენაში, ზოგჯერ კი ცალკეულ ნაწილებშიც, ბედის ბორბალი ტრიალებს, სახარული სიმწარედ იქცევა, ხოლო იმედი მწუხარებად. „O Fortuna“, პირველი ლექსი შმელერის რედაქციაში, ამ წრეს ასრულებს, იგი მთლიანი ნაწარმოების თავში და ბოლოში გვხვდება, რითიც ზოგად კომპოზიციურ ჩარჩოს კრავს.

დადგმა

სცენის დიზაინი მიუნხენის დადგმისთვის, ავტორი ჰელმუტ იურგენსი, 1959

ორფი ემხრობოდა დრამატულ კონცეფციას „სამყაროს თეატრი“ (Theatrum Mundi), სადაც მუსიკა, მოძრაობა და საუბარი ერთმანეთისგან განუყოფელია. ბებკოკი წერს, რომ „ორფის არტისტული ფორმულა მუსიკას ზღუდავდა იმით, რომ ყოველი მუსიკალური მომენტი კავშირში უნდა ყოდილიყო სცენაზე მიმდინარე მოქმედებასთან. სწორედ აქ სცდება „კარმინა ბურანას“ თანამედროვე პერფორმანსები ორფის განზრახვებს“. ორფმა ნაწარმოებს მიაწერა ქვესათაური „სასცენო კანტატა“, რაშიც გულისხმობდა, რომ იგი სცენაზე, ცეკვის, ქორეოგრაფიის, ვიზუალური დიზაინის და სხვა სასცენო ელემენტების თანხლებით უნდა შესრულებულიყო. მიუხედავად ამისა, იგი დღეს, უმეტესწილად, საკონცერტო დარბაზებში, კანტატის სახით სრულდება ხოლმე.

1978 წელს მინესოტას ცეკვის თეატრმა კანტატის ქორეოგრაფიული ვერსია დადგა, რომლის ავტორიც ლოის ჰოლტონი იყო. ორფის 80 წლის იუბილესთან დაკავშირებით, გერმანულ ტელეარხ ZDF-ის დაკვეთით „კარმინა ბურანას“ ქორეოგრაფიული ვერსია ფილმის სახით გადაიღეს. რეჟისორი ჟან-პიერ პონელი იყო და მის მომზადებაში თავად კომპოზიტორიც იყო ჩართული.

მუსიკალური სტილი

ორფის სტილი პირდაპირობისა და იოლად აღქმადობის განზრახვას ამჟღავნებს. „კარმინა ბურანა“ თითქმის არ შეიცავს მუსიკალური მასალის განვითარებას კლასიკური გაგებით, საგულისხმოა პოლიფონიის არარსებობაც. კომპოზიტორი, აგრეთვე, ერიდება ღია ჰარმონიულ სირთულესაც, რაც ბევრმა კრიტიკოსმა აღნიშნა კიდეც, მათ შორის, The New York Times-ის ალან პაუერსმა.

მელოდიურად ორფის მუსიკა რენესანსის და ადრეული ბაროკოს ოსტატების, მათ შორის, უილიამ ბერდის და კლაუდიო მონტევერდის გავლენებს ამჟღავნებს. არსებობს გავრცელებული არასწორი შეხედულება, რომ ორფმა მელოდიები ნევმურ მელოდიებზე დააფუძნა. მიუხედავად იმისა, რომ „ბურანას კოდექსის“ ბევრ ტექსტს ნევმები მართლაც ახლავს, მათი უდიდესი ნაწილი ორფის დროს გაშიფრული არ იყო და არცერთი მათგანი ორფს მოდელის სახით არ გამოუყენებია. მისი ბრწყინვალე გაორკესტრება იგორ სტრავინსკისთან კავშირს ამჟღავნებს, კერძოდ, იგი საკმაოდ ჰგავს სტრავინსკის შედარებით ადრეული ნაწარმოების, „ქორწილის“ (Les noces) გაორკესტრებას.

რიტმი, სტრავინსკის მსგავსად, ორფისთვისაც ხშირად უმთავრესი მუსიკალური ელემენტია. მთლიანობაში, ნაწარმოები რიტმულად მარტივისა და პირდაპირის შთაბეჭდილებას ტოვებს, თუმცა, რიტმი ხშირად იცვლება ტაქტიდან ტაქტში. თუ მთლიანი სექციების რიტმული სტრუქტურას განვიხილავთ, ხუთწლილად ტაქტს ხშირად მოსდევს შვიდწილადი, ოთხწილადი და ასე შემდეგ, რაც, ხშირად, ცეზურის ნიშნითაა გამოყოფილი. რიტმულ ცვლილებები იმდენად ხშირია, რომ იქმნება „საუბრის“ მსგავსი ეფექტი, იმდენად, რომ ნაწარმოების რეალური რიტმული კომპლექსურობა ხშირად მხედველობიდან გამორჩებათ ხოლმე.

ზოგიერთი სოლო არია მომღერლებისთვის სერიოზულ გამოწვევას წარმოადგენს: ტენორის ერთადერთი სოლო არია, Olim lacus colueram, თითქმის მთლიანად ფალცეტის რეგისტრში იმღერება, რაც კარგად აჩვენებს პერსონაჟის ტანჯვას (ამ შემთხვევაში, გედის, რომელიც იწვება). ბარიტონის არიებიც ხშირად ითხოვს ისეთ მაღალ ნოტებს, რომლებიც ბარიტონის რეპერტუარში ცოტაა, ასევე, ნაწილი არიისა Dies nox et omnia ხშირად ფალცეტით იმღერება, რაც ამ ხმის რეპერტუარისთვის უნიკალური შემთხვევაა. აღსანიშნავია სოპრანოს არია Dulcissime, რომელიც უკიდურესად მაღალ ნოტებს ითხოვს. ორფის განზრახვა იყო, ეს არია ჩვეულებრივ ლირიკულ სოპრანოს შეესრულებინა და არა კოლორატურას, რათა დაძაბულობა უფრო აშკარა ყოფილიყო.

ინსტრუმენტული შემადგენლობა

„კარმინა ბურანა“ განსაზღვრულია დიდი ორკესტრისათვის შემდეგი შემადგენლობით:

ხის ჩასაბერი ინსტრუმენტები	ლითონის ჩასაბერი ინსტრუმენტები	სიმებიანი ინსტრუმენტები	კლავიშიანი ინსტრუმენტები	დასარტყამი ინსტრუმენტები
3 ფლეიტა (მე-2 და მე-3 ასრულებს პიკოლოს პარტიასაც) 3 ჰობოი (მე-3 ასრულებს ინგლისური ქარახსას პარტიასაც) 3 კლარნეტი (სი♭ და ლა; მე-2 ასრულებს ბანის კლარნეტის, ხოლო მე-3 მი♭ პიკოლო კლარნეტის პარტიასაც) 2 ფაგოტი 1 კონტრფაგოტი	4 ვალტორნა (ფა) 3 საყვირი (სი♭ და დო) 2 ტრომბონი 1 ბანის ტრომბონი 1 ტუბა	I ვიოლინოები II ვიოლინოები ალტები ჩელოები კონტრაბასები	2 ფორტეპიანო 1 ჩელესტა	5 ლიტავრა 2 დოლი დიდი დაფდაფი სამკუთხედი ჩემბალო სადგარიანი ჩემბალო კროტალები რაჩეტი კასტანეტები ტამბურინი ზარები ტამ-ტამი მილისებური ზარები 3 საეკლესიო ზარი 3 გლოკენშპილი გონგი ქსილოფონი
Voices
2 შერეული გუნდი (SATB) (ერთი დიდი და ერთი მცირე ზომის; თუმცა, მცირე ზომის გუნდის ნაცვლად დიდი გუნდის სექციის გამოყენებაც შეიძლება) 1 ბიჭუნათა გუნდი სოლო სოპრანო სოლო ტენორი სოლო ბარიტონი

გამოხმაურება

„კარმინა ბურანა“ პირველად ფრანკფურტის ოპერაში, 1937 წლის 8 ივნისს დაიდგა. დირიჟორი იყო ბერტილ ვეტცელსბერგერი (1892-1967), დამდმელი რეჟისორი ოსკარ ველტერლინი, ხოლო სცენისა და კოსტიუმების დიზაინი ლუდვიგ ზივერტს ეკუთვნოდა. პრემიერას უდიდესი წარმატება ხვდა წილად, რის შემდეგაც ორფი თავის გამომცემელს, Schott Music-ს სწერდა:

ყველაფერი, რაც აქამდე დამიწერია და რაც თქვენ, საუბედუროდ, დაგიბეჭდავთ, შეიძლება, განადგურდეს. „კარმინა ბურანათი“ ჩემი ნაწარმოებების კატალოგი იწყება.

პერფორმანსები გერმანიის სხვა ქალაქებშიც გაიმართა. ნაცისტური რეჟიმი ნაწარმოებს ტექსტის ეროტიული ბუნების გამო თავიდან ეჭვის თვალით უყურებდა, თუმცა, საბოლოო ჯამში იგი მიიღეს. გერმანიაში იმ პერიოდში შექმნილი ნაწარმოებებიდან იგი ყველაზე ცნობილი გახდა. მისი პოპულარობა ომის შემდეგ კიდევ უფრო გაიზარდა 1960-იანი წლებისთვის იგი საერთაშორისო კლასიკური რეპერტუარის ნაწილი იყო.

ალექს როსის სიტყვებით, ნაწარმოები, თავისთავად, „არავითარ ცოდვას არ სჩადის იმით, რომ პოპულარული რჩება. ის, რომ „კარმინა ბურანა“ ასობით ფილმსა თუ სატელევიზიო რეკლამაში გამოჩნდა, ადასტურებს, რომ იგი არავითარ ეშმაკეულ გზავნილ არ შეიცავს, მეტიც, იგი საერთოდ არ შეიცავს გზავნილს.“

სურვილი, რომელიც ორფმა თავის გამომცემელთან გამოთქვა, პრინციპში, შესრულდა: მისი ვერცერთ ნაწარმოები პოპულარობით „კარმინა ბურანას“ ვერ უახლოვდება, რისი დასტურიცა „O Fortuna-ს“ ხშირი გამოყენება პოპ-კულტურაში და მთლიანი კანტატის მუდმივი ადგილი საკონცერტო რეპერტუარებში. შეერთებულ შტატებში „კარმინა ბურანა“ ერთ-ერთია XX საუკუნის იმ მცირერიცხოვანი კლასიკური ნაწარმოებებიდან, რომლებიც წარმატებით იყიდება.

არანჟირებები

ნაწარმოების პოპულარობის ერთ-ერთი შედეგი მისი არაერთი არანჟირებაა შემსრულებელთა სხვადასხვა კომბინაციისათვის. 1956 წელს ორფის მოსწავლემ, ვილჰეკმ კილმაიერმა შექმნა კანტატის ვერსია მცირე ძალებისათვის (სოლისტები, შერეული გუნდი, ბავშვთა გუნდი, ორი ფორტეპიანო და ექვსი დასარტყამი ინსტრუმენტი), რისი უფლებაც თავად ორფისგან მიიღო. მაში მოცემულია პატარა სოლო პარტიები სამი ტენორის, ბარიტონისა და ორი ბანისათვის. ეს ვერსია ნაწარმოების შესრულების საშუალებას შედარებით მცირე ანსამბლებსაც აძლევს.

ხუან ვისენტე მას კილესმა (დ. 1921) მოამზადა არანჟირება სასულე ანსამბლისათვის. მისი მიზანი, იყო ნაწარმოების შესრულების საშუალება მიეცა, ერთის მხრივ, სასულე ანსამბლებისთვის, ხოლო მეორეს მხრივ, ისეთი ქალაქებისთვის, სადაც კარგი გუნდები და სასულე ბენდები იყო, მაგრამ არ იყო სიმფონიური ორკესტრები. ეს ვერსია ჩრდილოეთ ტეხასის სასულე სიმფონიურმა ორკესტრმა იუჯინ კორპორონის დირიჟორობით ჩაწერა. მას კილესმა სოლისტების, გუნდების, დასარტყამი ინსტრუმენტებისა და ფორტეპიანოს პარტიები ორიგინალური ვერსიიდან სრულად შეინარჩუნა.

არსებობს კიდევ ერთ ვერსია საკონცერტო სასულე ანსამბლისათვის, რომლის ავტორია ჯონ კრენსი და იგი გუნდის პარტიას არ შეიცავს. არსებობს რამდენიმე არანჟირება ახალგაზრდული ანსსამბლებისთვისაც.

ავსტრალიელ კლასიკურ გიტარისტს, გარეთ კოხს ეკუთვნის „კარმინა ბურანას“ არანჟირება გიტარისათვის. ამ ვერსიის ჩანაწერი მან ABC Classics-ის ლეიბლით ჯერ 1998 წელს, შემდეგ კი, 2005 წელს გამოუშვა.

მნიშვნელოვანი ჩანაწერები

დირიჟორი, გუნდის ხელმძღვანელი	ორკესტრი, გუნდები	წელი	ლეიბლი	სოლისტები (სოპრანო, ტენორი, ბარიტონი)	შენიშვნა
ჰერბერტ ბლომშტედტი ვენს ჯორჯი	სან-ფრანცისკოს სიმფონიური ორკესტრი სან-ფრანცისკოს სიმფონიური ორკესტრის გუნდი	1991	Decca		გადაეცა გრემის ჯილდო საუკეთესო საგუნდო პერფორმანსისთვის, 1992
რაფაელ ფრიუბეკ დე ბურგოსი ვილჰელმ პიტცი	New Philharmonia Orchestra New Philharmonia Chorus	1966	EMI	ლუსია პოპი რეიმონდ ვოლანსკი ჯონ ნობლი
შარლ დიუტუა	მონრეალის სიმფონიური ორკესტრი სენ-ლორანსის გუნდი	1997	Decca (028945529028)	ბევერლი ჰოხი სტენფორდ ოლსენი მარკ ოსვალდი	მაღალი ტექნიკური ხარისხის ჩანაწერი
კურტ ეიხჰორნი	მიუნხენის რადიოს ორკესტრი ბავარიის რადიოს გუნდი ტელცერის ბიჭუნათა გუნდი	1973-1974	Eurodisc (1974) BMG (1985, 1995)	ლუსია პოპი ჯონ ვან კესტერენი ჰერმან პრეი	ფილმის რეჟისორი ჟან-პიერ პონელი (ტელეარხი ZDF). როგორც ფილმმა, ისე ჩანაწერმა კარლ ორფის დიდი მოწონება დაიმსახურა (ისინი მის 80 წლის იუბილეს ეძღვნებოდა და ფილმის მომზადებაში თავადაც მონაწილეობდა).
ოიგენ იოხუმი იოზეფ კუგლერი	ბავარიის რადიოს სიმფონიური ორკესტრი და გუნდი	1952 2012	Major Classics (M2CD016, 5 060294 540168)	ელფრიდე ტრეტშელი პაულ კუენი ჰანს ბრაუნი	ჩაიწერა მთლიანი ტრიპტიქის ფარგლებში 1952 წელს (Trionfi: Carmina Burana).
ოიგენ იოხუმი	ბერლინის დოიჩე ოპერის ორკესტრი და გუნდი	1968	Deutsche Grammophon	გუნდულა იანოვიცი გერჰარდ შტოლცე დიტრიხ ფიშერ-დისკაუ	ჩაიწერა 1967 წლის ოქტომბერში ბერლინის Ufa-Studio-ში. ამ ვერსიას მაღალი შეფასება მისცა თავად კარლ ორფმა და იგი პირველი არჩევანი იყო 1995 წელს BBC Radio 3-ს კომპაქტ დისკების მიმოხილვაში.
ჰერბერტ კეგელი ჰანს-იოახიმ როცში	შუაგერმანიის ლაიფციგის რადიოს ორკესტრი შუაგერმანიის რადიოს გუნდი	1960	VEB Deutsche Schallplatten	იუტა ვოლპიუსი კურტ რემი კურტ ჰიუბენტალი	ვერსიამ ორფის მოწონებაც დაიმსახურა.
ფერდინანდ ლაიტნერი ჰერბერტ შერნუსი გერჰარდ შმიდტ-გადენი	კელნის რადიოს სიმფონიური ორკესტრი კელნის რადიოს გუნდი ტელცერის ბიჭუნათა გუნდი	1973	Acanta	რუთ-მარგარეტ პიუტცი მიხაელ კუზენსი ბარი მაკ-დენიელი როლანდ ჰერმანი (ბანი)	კარლ ორფის მიერ „ავტორიზებული“ ჩანაწერი. ნაწილია „კარლ ორფის კოლექციისა“, რომელიც შვიდი დისკისგან შედგება (Acanta, 1992; Arts Archives, 2003).
ჯეიმზ ლივაინი	ჩიკაგოს სიმფონიური ორკესტრი და გუნდი	1984	Deutsche Grammophon	ჯუნ ანდერსონი ფილიპ კრიჩი ბერნდ ვაიკლი	მოიპოვა გრემის ჯილდო საუკეთესო საგუნდო პერფორმანსისთვის (1987)
რიკარდო მუტი	Philharmonia Orchestra and Chorus	1979	EMI	არლინ აუგერი ჯონ ვან კესტერენი ჯონათან სამერსი	BBC Radio 3-ის მიმომხილველმა სამეულში დაასახელა. რეკომენდაცია გაუწია ჟურნალმა Classics Today.
იუჯინ ორმანდი	ფილადელფიის ორკესტრი რუტგერსის უნივერსიტეტის გუნდი	1960 1987	CBS Masterworks Records
სეიჯი ოზავა	ბერლინის ფილარმონიული ორკესტრი შინ-იუ კაის გუნდი	1990	Philips DVD video	კეთლინ ბეტლი ფრენკ ლოპარდო ტომას ალენი
საიმონ რეტლი	ბერლინის ფილარმონიული ორკესტრი ბერლინის რადიოს გუნდი	2005	EMI	სალი მეთიუსი ლორენს ბრაუნლი კრისტიან გერჰაერი	სწრაფი ტემპები, აქცენტი დასარტყამ ინსტრუმენტებზე.
რობერ შოუ	ატლანტას სიმფონიური ორკესტრი და გუნდი ატლანტას ბიჭუნათა გუნდი	1981-1983	Telarc	ჯუდით ბლეგენი უილიამ ბრაუნი ჰეკენ ჰაგეგერდი
ლეონარდ სლატკინი	სენტ-ლუისის სიმფონიური ორკესტრი და გუნდი	1994	RCA (09026 61673-2)	სილვია მაკნეარი ჯონ ეილერი ჰეკენ ჰაგეგარდი
ლეოპოლდ სტოკოვსკი	ჰიუსტონის სიმფონიური ორკესტრი Houston Chorale ჰიუსტონის ახალგაზრდული სიმფონიური ორკესტრის ბიჭუნათა გუნდი	1959	Capitol Records	ვირჯინია ბაბიკიანი გაი გარდნერი კლაიდ ჰაგერი
კრისტიან ტილემანი	ბერლინის დოიჩე ოპერის ორკესტრი და გუნდი ბერლინის ბიჭუნათა გუნდი	1999	Deutsche Grammophon	კრისტიანე ელცე დავიდ კიუბლერი საიმონ კინლისაიდი	ჟურნალმა Gramophone რედაქტორის რჩეულად დაასახელა.
მაიკლ ტილსონ ტომასი	კლივლენდის ორკესტრი, გუნდი და ბიჭუნათა გუნდი	1974-1975; 1990	CBS Records	ჯუდით ბლეგენი კენეთ რიგელი პიტერ ბაინდერი	ეს ჩანაწეი გამოიყენა მაიკლ სმუინმა 1997 წლის ბალეტისთვის Carmina Burana.
იოს ვან იმერსეელი	Anima Eterna Brugge Collegium Vocale Gent Cantate Domino	2014	Zigzag	იერი სუ ივ სელენსი ტომას ბაუერი	ჩაწერილია შუასაკუნეების პერიოდის ინსტრუმენტებით

არაკლასიკური (არასაორკესტრო) ტიპის ჩანაწერებიდან აღსანიშნავია:

• რეი მანზარეკი, ჯგუფ Doors-ის წევრი (კლავიში). პროდიუსერები ფილიპ გლასი და კურტ მუნკაჩი. რეი მანზარეკის არანჟირება. ალბომი Carmina Burana, გამოიცა 1983 წელს A&M Records-ის ლეიბლით. მიეკუთვნება როკ-მუსიკის, პროგრესივ-როკის და არტ-როკის ჟანრებს.
• ნიუ-იორკის საგუნდო საზოგოგადოება და ჯეფრი რიდ ბეიკერის აკომპანიმეტი სინთეზატორებით. 1988 წლის ჩანაწერი.

ლიტერატურა

• Kater, Michael H. (2000). „Carl Orff: Man of Legend“, Composers of the Nazi Era: Eight Portraits. New York: Oxford University Press. 
• Taruskin, Richard (2005). The Oxford History of Western Music. Oxford: Oxford University Press. 
• Various authors (eds.): Carl Orff und sein Werk. Dokumentation, 8 vols., Schneider, Tutzing 1975–1983, ISBN 3-7952-0154-3, ISBN 3-7952-0162-4, ISBN 3-7952-0202-7, ISBN 3-7952-0257-4, ISBN 3-7952-0294-9, ISBN 3-7952-0308-2, ISBN 3-7952-0308-2, ISBN 3-7952-0373-2

რეკომენდებული ლიტერატურა

• Abrantes, Miguel Carvalho (2020). რედ. KDP: The Carmina Burana of Carl Orff: Translated from Latin to English. 
• Babcock, Jonathan. "Carl Orff's Carmina Burana: A Fresh Approach to the Work's Performance Practice". Choral Journal 45, no. 11 (May 2006): 26–40.
• Fassone, Alberto: "Carl Orff", in: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, London: Macmillan 2001.
• Lo, Kii-Ming, "Sehen, Hören und Begreifen: Jean-Pierre Ponnelles Verfilmung der Carmina Burana von Carl Orff", in: Thomas Rösch (ed.), Text, Musik, Szene – Das Musiktheater von Carl Orff, Mainz etc. (Schott) 2015, pp. 147–173.
• Steinberg, Michael. "Carl Orff: Carmina Burana". Choral Masterworks: A Listener's Guide. Oxford: Oxford University Press, 2005, 230–242.
• Werner Thomas: Das Rad der Fortuna – Ausgewählte Aufsätze zu Werk und Wirkung Carl Orffs, Schott, Mainz 1990, ISBN 3-7957-0209-7.

რესურსები ინტერნეტში

• "Ave Formosissima", "O Fortuna" YouTube-ზე, ბრაზილიის უნივერსიტეტის სიმფონიური გუნდი
• Carmina Burana Web ― საიტი კარლ ორფის „კარმინა ბურანას“ შესახებ
• ტექსტი ― ორიგინალი და ინგლისური თარგმანი, ორფის ლიბრეტოს მიხედვით
• პერფორმანსის პროგრამა შენიშვნებით დაარქივებული 2023-06-03 საიტზე Wayback Machine. , 28 მარტი, 2004, ფილადელფიის მენდელსონის კლუბი
• "The Lasting Appeal of Orff's Carmina Burana", აუდიო-ფაილები და ტრანსკრიპცია, NPR
• „კარმინა ბურანას“ სრული ტექსტი
• "Carl Orff: Carmina Burana" (სრული პერფორმანსი; ხანგრძლივობა 1:11), უნივერსიტეტის გუნდი, კალიფორნიის უნივერსიტეტის (UC Davis) სიმფონიური ორკესტრი, Pacific Boychoir. Mondavi Center, 4 ივნისი, 2006
• "The Story of the Carmina Burana", ნიდერლანდების რადიოს არქივები, 19 დეკემბერი, 2004