ვასილ ბალანჩივაძე

ვასილ ბალანჩივაძე
დაბადების სახელი	ვასილ ბალანჩივაძე
დაბადების თარიღი	24 აპრილი, 1867 ბანოჯა
გარდაცვალების თარიღი	18 მაისი, 1951 (84 წლის) თბილისი
საქმიანობა	მსახიობი

ვასილ ანტონის ძე ბალანჩივაძე (დ. 24 აპრილი [ ძვ. სტ. 12 აპრილი], 1867, სოფელი ბანოჯა, ახლანდელი წყალტუბოს მუნიციპალიტეტი — გ. 18 მაისი, 1951, თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ) — ქართველი მსახიობი. საქართველოს სახალხო არტისტი (1950). მელიტონ ბალანჩივაძის ძმა.

ბიოგრაფია

სცენაზე პირველად გამოვიდა 1887 წელს თბილისში ვასო აბაშიძის ხელმძღვანელობით. 1887–1890 სწავლობდა პეტერბურგის სამხატვრო აკადემიაში. 1890–1891 იყო თბილისის ქართული თეატრის, 1891–1894 — ქუთაისის თეატრის მსახიობი (1921-იდან ხელმძღვანელი), 1924–1929 — თბილისის სანკულტურის თეატრის მთავარი რეჟისორი და მსახიობი, 1929–1935 — თბილისის ცეკავშირის მოძრავი და პერიფერიის თეატრების მსახიობი. გამოირჩეოდა სცენურობით, გარდასახვის ნიჭით, შესანიშნავი ხმით.

უპირატესად ასრულებდა სახასიათო და კომედიურ როლებს: ბობჩინსკი ( ნიკოლოზ გოგოლის „რევიზორი“), ბესო ( ალექსანდრე სუმბათაშვილ-იუჟინის „ღალატი“), ბენ აკიბა (კარლ გუცკოვის „ურიელ ა კოსტა“), ოტია ჯოლია ( ვალერიან გუნიას „და-ძმა”), იაგო (უილიამ შექსპირის „ოტელო“), გელა (აკაკი წერეთლის „პატარა კახი“ ); მისი შემოქმედების გვირგვინი იყო ფილიპე ბარბაქაძე და დარისპან ქარსიძე ( დავით კლდიაშვილის „ირინეს ბედნიერება“ და „დარისპანის გასაჭირი“), 1935–1942 „სახკინმრეწვის“ მსახიობი იყო. გადაღებულია ფილმებში: „დაკარგული სამოთხე“ (ბაბუა ანტონი), „ქალი გაღმიდან“ (ოსმანი ), „ქალიშვილი ხიდობნიდან“ (სარდიონი) და სხვა. ბალანჩივაძე ქართული ესტრადის მსახიობი, ერთდროულად საესტრადო-იუმორისტული სცენების („იმერული სცენები“) ავტორიც იყო და შემსრულებელიც. მასვე ეკუთვნის პიესები: „1905“, „გლეხი ივლიანე გობეჩია“, „აჭარელი ქალი ფატიმა“,„მზის სხივები“, „დაუდევრობის მსხვერპლი“ და სხვა. მიღებული აქვს სახელმწიფო ჯილდოები.

ფილმოგრაფია

• 1928: „ჯანყი გურიაში“ რეჟ. ალექსანდრე წუწუნავა
• 1933: „უკანასკნელი ჯვაროსნები“ (ქისტი) რეჟ. სიკო დოლიძე
• 1937: „დაკარგული სამოთხე“ (ბაბუა ანტონი) რეჟ. დავით რონდელი
• 1940: „კოლხეთის ჩირაღდნები“ რეჟ. დავით რონდელი
• 1940: „ქალი გაღმიდან“ (ოსმანი) რეჟ. ლეონარდ (ლეო) ესაკია
• 1940: „ქალიშვილი ხიდობნიდან“ (სარდიონი) რეჟ. დიომიდე ანთაძე
• 1941: „სადარაჯო ჯიხური“ რეჟისორები დიომიდე ანთაძე, ალექსანდრე ჯალიაშვილი
• 1943: „გიორგი სააკაძე“ (გლეხი) რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
• 1945: „ჭირვეული მეზობლები“ რეჟ. შოთა მანაგაძე
• 1948: „ქეთო და კოტე“ რეჟისორები ვახტანგ ტაბლიაშვილი, შალვა გედევანიშვილი

ლიტერატურა

• ლაშხია ნ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 165-166.

• ცუცქირიძე შ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 343.