შინაარსზე გადასვლა

ბრაზილიის შტატები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ბრაზილიის შტატები (პორტ. estados brasileiros) — ბრაზილია ფედერაციული რესპუბლიკაა, შედგება 26 შტატისა (პორტ. estados) და ერთი ფედერალური ოლქისაგან, რომელიც მოიცავს დედაქალაქ ბრაზილიას. შტატები ძირითადად ისტორიულია, თუმცა ზოგიერთი საზღვარი ამ წესს არ ემორჩილება. 1955 წელს პრეზიდენტმა ჟუან კაფე ფილიუმ გოიასის შტატიდან გამოყო ტერიტორია ფედერალური ოლქისათვის. ოლქს ესაზღვრება გოიასი და მინას-ჟერაისი.

პირველი ადმინისტრაციული დანაყოფი ბრაზილიაში იყო მემკვიდრეობითი საკაპიტნოები.

იბერიის უნიის (1580-1640) შემდეგ პორტუგალიის სამფლობელოები სამხრეთ ამერიკაში კიდევ უფრო გაიზარდა და ტერიტორიები დაიყო საკაპიტნოებად, სამეფო საკაპიტნოებად და პროვინციებად.

1822 წელს, დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ბრაზილია გახდა იმპერია და ყველა საკაპიტნო პროვინციად გადაიქცა. კოლონიურ პერიოდში არსებული თითქმის ყველა საზღვარი ხელუხლებელი დარჩა. 1889 წელს კი ბრაზილიის რესპუბლიკად გამოცხადების შემდეგ ყველა პროვინციას შტატი ეწოდა.

ბრაზილიის შტატების სია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქვემოთ მოყვანილ ცხრილში, ჩამოთვლილია ბრაზილიის შტატები.

დროშა შტატი აბრევიატურა დედაქალაქი ფართობი (კმ²) მოსახლეობა (2005) სიმჭიდროვე (2005) მშპ (% სულ) (2007) მშპ ერთ სულ მოსახლეზე (R$) (2007) HDI (2005) წიგნიერება (2003) შობადობა (2002) სიცოცხლის ხანგრძლივობა (2004)
აკრი AC რიუ-ბრანკუ &&&&&&&&&0152581.400000152 581,4 &&&&&&&&&0656043.&&&&&0656 043 &&&&&&&&&&&&&&04.3000004,30 &&&&&&&&05761000.&&&&&05 761 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.2000000,2%) &&&&&&&&&&&08789.&&&&&08 789 &&&&&&&&&&&&&&00.7510000,751 84% &&&&&&&&&&&&&033.20000033,2‰ &&&&&&&&&&&&&070.80000070,8
ალაგოასი AL მასეიო &&&&&&&&&&027767.70000027 767,7 &&&&&&&&03015912.&&&&&03 015 912 &&&&&&&&&&&&0108.610000108,61 &&&&&&&017793000.&&&&&017 793 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.7000000,7%) &&&&&&&&&&&05858.&&&&&05 858 &&&&&&&&&&&&&&00.6770000,677 70% &&&&&&&&&&&&&057.70000057,7‰ &&&&&&&&&&&&&066.&&&&&066,0
ამაპა AP მაკაპა &&&&&&&&&0142814.600000142 814,6 &&&&&&&&&0594587.&&&&&0594 587 &&&&&&&&&&&&&&04.1600004,16 &&&&&&&&06022000.&&&&&06 022 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.2000000,2%) &&&&&&&&&&010254.&&&&&010 254 &&&&&&&&&&&&&&00.7800000,780 91% &&&&&&&&&&&&&024.90000024,9‰ &&&&&&&&&&&&&069.80000069,8
ამაზონასი AM მანაუსი &&&&&&&&01570745.7000001 570 745,7 &&&&&&&&03232330.&&&&&03 232 330 &&&&&&&&&&&&&&02.&500002,05 &&&&&&&042023000.&&&&&042 023 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.6000001,6%) &&&&&&&&&&013043.&&&&&013 043 &&&&&&&&&&&&&&00.7800000,780 94% &&&&&&&&&&&&&020.80000020,8‰ &&&&&&&&&&&&&073.40000073,4
ბაია BA სალვადორი &&&&&&&&&0564692.700000564 692,7 &&&&&&&013815334.&&&&&013 815 334 &&&&&&&&&&&&&024.46000024,46 &&&&&&0109652000.&&&&&0109 652 000 (&&&&&&&&&&&&&&04.1000004,1%) &&&&&&&&&&&07787.&&&&&07 787 &&&&&&&&&&&&&&00.7420000,742 79% &&&&&&&&&&&&&038.70000038,7‰ &&&&&&&&&&&&&071.40000071,4
სეარა CE ფორტალეზა &&&&&&&&&0148825.600000148 825,6 &&&&&&&&08097276.&&&&&08 097 276 &&&&&&&&&&&&&054.40000054,40 &&&&&&&050331000.&&&&&050 331 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.9000001,9%) &&&&&&&&&&&06149.&&&&&06 149 &&&&&&&&&&&&&&00.7230000,723 78% &&&&&&&&&&&&&035.10000035,1‰ &&&&&&&&&&&&&069.60000069,6
ფედერალური ოლქი DF ბრაზილია &&&&&&&&&&&05822.1000005 822,1 &&&&&&&&02333108.&&&&&02 333 108 &&&&&&&&&&&&0400.730000400,73 &&&&&&&099946000.&&&&&099 946 000 (&&&&&&&&&&&&&&03.8000003,8%) &&&&&&&&&&040696.&&&&&040 696 &&&&&&&&&&&&&&00.8740000,874 96% &&&&&&&&&&&&&017.50000017,5‰ &&&&&&&&&&&&&074.90000074,9
ესპირიტუ-სანტუ ES ვიტორია &&&&&&&&&&046077.50000046 077,5 &&&&&&&&03408365.&&&&&03 408 365 &&&&&&&&&&&&&073.97000073,97 &&&&&&&060340000.&&&&&060 340 000 (&&&&&&&&&&&&&&02.3000002,3%) &&&&&&&&&&018003.&&&&&018 003 &&&&&&&&&&&&&&00.8020000,802 90% &&&&&&&&&&&&&020.90000020,9‰ &&&&&&&&&&&&&073.10000073,1
გოიასი GO გოიანია &&&&&&&&&0340086.700000340 086,7 &&&&&&&&05619917.&&&&&05 619 917 &&&&&&&&&&&&&016.52000016,52 &&&&&&&065210000.&&&&&065 210 000 (&&&&&&&&&&&&&&02.5000002,5%) &&&&&&&&&&011548.&&&&&011 548 &&&&&&&&&&&&&&00.8000000,800 90% &&&&&&&&&&&&&020.70000020,7‰ &&&&&&&&&&&&&072.80000072,8
მარანიანი MA სან-ლუისი &&&&&&&&&0331983.300000331 983,3 &&&&&&&&06103327.&&&&&06 103 327 &&&&&&&&&&&&&018.38000018,38 &&&&&&&031606000.&&&&&031 606 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.2000001,2%) &&&&&&&&&&&05165.&&&&&05 165 &&&&&&&&&&&&&&00.6830000,683 77% &&&&&&&&&&&&&046.30000046,3‰ &&&&&&&&&&&&&066.80000066,8
მატუ-გროსუ MT კუიაბა &&&&&&&&&0903357.900000903 357,9 &&&&&&&&02803274.&&&&&02 803 274 &&&&&&&&&&&&&&03.1000003,10 &&&&&&&042687000.&&&&&042 687 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.6000001,6%) &&&&&&&&&&014954.&&&&&014 954 &&&&&&&&&&&&&&00.7960000,796 90% &&&&&&&&&&&&&021.50000021,5‰ &&&&&&&&&&&&&072.60000072,6
მატუ-გროსუ-დუ-სული MS კამპუ-გრანდი &&&&&&&&&0357125.&&&&&0357 125,0 &&&&&&&&02264468.&&&&&02 264 468 &&&&&&&&&&&&&&06.3400006,34 &&&&&&&028121000.&&&&&028 121 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.1000001,1%) &&&&&&&&&&012411.&&&&&012 411 &&&&&&&&&&&&&&00.8020000,802 91% &&&&&&&&&&&&&019.20000019,2‰ &&&&&&&&&&&&&073.20000073,2
მინას-ჟერაისი MG ბელუ-ორიზონტი &&&&&&&&&0586528.300000586 528,3 &&&&&&&019237450.&&&&&019 237 450 &&&&&&&&&&&&&032.79000032,79 0ექსპრესიის შეცდომა: ამოუცნობი პუნქტუაციის ნიშანი „,“..ექსპრესიის შეცდომა: ამოუცნობი პუნქტუაციის ნიშანი „,“.241,293,000 (&&&&&&&&&&&&&&09.1000009,1%) &&&&&&&&&&012519.&&&&&012 519 &&&&&&&&&&&&&&00.8000000,800 89% &&&&&&&&&&&&&020.80000020,8‰ &&&&&&&&&&&&&074.10000074,1
პარა PA ბელემი &&&&&&&&01247689.5000001 247 689,5 &&&&&&&&06970586.&&&&&06 970 586 &&&&&&&&&&&&&&05.5800005,58 &&&&&&&049507000.&&&&&049 507 000 (&&&&&&&&&&&&&&01.9000001,9%) &&&&&&&&&&&07007.&&&&&07 007 &&&&&&&&&&&&&&00.7550000,755 90% &&&&&&&&&&&&&027.30000027,3‰ &&&&&&&&&&&&&071.40000071,4
პარაიბა PB ჟუან-პესოა &&&&&&&&&&056439.80000056 439,8 &&&&&&&&03595886.&&&&&03 595 886 &&&&&&&&&&&&&063.71000063,71 &&&&&&&022202000.&&&&&022 202 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.8000000,8%) &&&&&&&&&&&06097.&&&&&06 097 &&&&&&&&&&&&&&00.7180000,718 75% &&&&&&&&&&&&&045.50000045,5‰ &&&&&&&&&&&&&068.30000068,3
პარანა PR კურიტიბა &&&&&&&&&0199314.900000199 314,9 &&&&&&&010261856.&&&&&010 261 856 &&&&&&&&&&&&&051.48000051,48 &&&&&&0161582000.&&&&&0161 582 000 (&&&&&&&&&&&&&&06.1000006,1%) &&&&&&&&&&015711.&&&&&015 711 &&&&&&&&&&&&&&00.8200000,820 93% &&&&&&&&&&&&&020.70000020,7‰ &&&&&&&&&&&&&073.50000073,5
პერნამბუკუ PE რესიფი &&&&&&&&&&098311.60000098 311,6 &&&&&&&&08413593.&&&&&08 413 593 &&&&&&&&&&&&&085.58000085,58 &&&&&&&062256000.&&&&&062 256 000 (&&&&&&&&&&&&&&02.3000002,3%) &&&&&&&&&&&07337.&&&&&07 337 &&&&&&&&&&&&&&00.7180000,718 79% &&&&&&&&&&&&&044.80000044,8‰ &&&&&&&&&&&&&067.50000067,5
პიაუი PI ტერეზინა &&&&&&&&&0251529.200000251 529,2 &&&&&&&&03006885.&&&&&03 006 885 &&&&&&&&&&&&&011.95000011,95 &&&&&&&014136000.&&&&&014 136 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.5000000,5%) &&&&&&&&&&&04662.&&&&&04 662 &&&&&&&&&&&&&&00.7030000,703 72% &&&&&&&&&&&&&033.10000033,1‰ &&&&&&&&&&&&&068.20000068,2
რიო-დე-ჟანეირო RJ რიო-დე-ჟანეირო &&&&&&&&&&043696.10000043 696,1 &&&&&&&015383407.&&&&&015 383 407 &&&&&&&&&&&&0352.&50000352,05 &&&&&&0296768000.&&&&&0296 768 000 (&&&&&&&&&&&&&011.20000011,2%) &&&&&&&&&&019245.&&&&&019 245 &&&&&&&&&&&&&&00.8320000,832 96% &&&&&&&&&&&&&019.50000019,5‰ &&&&&&&&&&&&&072.40000072,4
რიუ-გრანდი-დუ-ნორტი RN ნატალი &&&&&&&&&&052796.80000052 796,8 &&&&&&&&03003087.&&&&&03 003 087 &&&&&&&&&&&&&056.88000056,88 &&&&&&&022926000.&&&&&022 926 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.9000000,9%) &&&&&&&&&&&07607.&&&&&07 607 &&&&&&&&&&&&&&00.7380000,738 77% &&&&&&&&&&&&&041.90000041,9‰ &&&&&&&&&&&&&069.80000069,8
რიუ-გრანდი-დუ-სული RS პორტუ-ალეგრი &&&&&&&&&0281748.500000281 748,5 &&&&&&&010845087.&&&&&010 845 087 &&&&&&&&&&&&&038.49000038,49 &&&&&&0176615000.&&&&&0176 615 000 (&&&&&&&&&&&&&&06.6000006,6%) &&&&&&&&&&016689.&&&&&016 689 &&&&&&&&&&&&&&00.8320000,832 95% &&&&&&&&&&&&&015.40000015,4‰ &&&&&&&&&&&&&074.50000074,5
რონდონია RO პორტუ-ველიუ &&&&&&&&&0237576.200000237 576,2 &&&&&&&&01534594.&&&&&01 534 594 &&&&&&&&&&&&&&06.4600006,46 &&&&&&&015003000.&&&&&015 003 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.6000000,6%) &&&&&&&&&&010320.&&&&&010 320 &&&&&&&&&&&&&&00.7760000,776 92% &&&&&&&&&&&&&024.60000024,6‰ &&&&&&&&&&&&&070.60000070,6
რორაიმა RR ბოა-ვისტა &&&&&&&&&0224299.&&&&&0224 299,0 &&&&&&&&&0391317.&&&&&0391 317 &&&&&&&&&&&&&&01.7400001,74 &&&&&&&&04169000.&&&&&04 169 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.2000000,2%) &&&&&&&&&&010534.&&&&&010 534 &&&&&&&&&&&&&&00.7500000,750 91% &&&&&&&&&&&&&017.80000017,8‰ &&&&&&&&&&&&&069.30000069,3
სანტა-კატარინა SC ფლორიანოპოლისი &&&&&&&&&&095346.20000095 346,2 &&&&&&&&05866568.&&&&&05 866 568 &&&&&&&&&&&&&061.53000061,53 &&&&&&0104623000.&&&&&0104 623 000 (&&&&&&&&&&&&&&03.9000003,9%) &&&&&&&&&&017834.&&&&&017 834 &&&&&&&&&&&&&&00.8400000,840 95% &&&&&&&&&&&&&018.20000018,2‰ &&&&&&&&&&&&&074.80000074,8
სან-პაულუ SP სან-პაულუ &&&&&&&&&0248209.400000248 209,4 &&&&&&&040442795.&&&&&040 442 795 &&&&&&&&&&&&0162.930000162,93 &&&&&&0902784000.&&&&&0902 784 000 (&&&&&&&&&&&&&033.90000033,9%) &&&&&&&&&&022667.&&&&&022 667 &&&&&&&&&&&&&&00.8330000,833 95% &&&&&&&&&&&&&017.40000017,4‰ &&&&&&&&&&&&&073.70000073,7
სერჟიპი SE არაკაჟუ &&&&&&&&&&021910.30000021 910,3 &&&&&&&&01967761.&&&&&01 967 761 &&&&&&&&&&&&&089.81000089,81 &&&&&&&016896000.&&&&&016 896 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.6000000,6%) &&&&&&&&&&&08712.&&&&&08 712 &&&&&&&&&&&&&&00.7420000,742 90% &&&&&&&&&&&&&040.60000040,6‰ &&&&&&&&&&&&&070.30000070,3
ტოკანტინსი TO პალმასი &&&&&&&&&0277620.900000277 620,9 &&&&&&&&01305728.&&&&&01 305 728 &&&&&&&&&&&&&&04.7000004,70 &&&&&&&011094000.&&&&&011 094 000 (&&&&&&&&&&&&&&00.4000000,4%) &&&&&&&&&&&08921.&&&&&08 921 &&&&&&&&&&&&&&00.7560000,756 83% &&&&&&&&&&&&&028.40000028,4‰ &&&&&&&&&&&&&070.70000070,7

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]