ათენაგორა ათენელი

ათენაგორა ათენელი Ἀθηναγόρας ὀ Ἀθηναῖος
დაიბადა	133 ათენი
გარდაიცვალა	190 ათენი
ხსენების დღე	24 ივლისი
მოღვაწეობა	ფილოსოფოსი, თეოლოგი და მწერალი
ენა	ძველი ბერძნული ენა
პერიოდი	II საუკუნე
ათენაგორა ათენელი ვიკისაწყობში

ათენაგორა ათენელი (ბერძ. Ἀθηναγόρας ὁ Ἀθηναῖος) (დ. დაახლ. 133 — გ. დაახლ. 190) — საეკლესიო მამა, ქრისტიანი აპოლოგეტი და ფილოსოფოსი. მის შესახებ მწირი ცნობებია დღემდე მოღწეული. საკუთარ თავს მოიხსენიებს, როგორც „ათენაგორა, ათენელი, ფილოსოფოსი და ქრისტიანი.“

ცხოვრება

ათენაგორას შესახებ ცნობები როგორც მისი თანამედროვე, ისე — შემდგომი დროის ავტორების თხზულებებში საკმაოდ მწირად არის შემონახული. ათენაგორას თხზულებას „შუამდგომლობა ქრისტიანთა გამო“ იმოწმებს IV საუკუნის ქრისტიანი მოღვაწე მეთოდე ოლიმპოელი თავის ნაშრომში „აღდგომის შესახებ.“ საკუთრივ მეთოდეს ტექსტის ნაწილები შემონახულია ეპიფანე კვიპრელის თხზულებით „პანარიონი.“

ათენაგორას ცხოვრების შესახებ ცნობებს გვაწვდის ფილიპე სიდეელი. საკუთრივ ტექსტი გვიანდელი ხელნაწერითაა მოღწეული და უზუსტობებს შეიცავს. ფილიპეს აზრით, სწორედ ათენაგორა იყო ალექსანდრიის კატეხისტური სკოლის პირველი წინამძღვარი და კლიმენტი ალექსანდრიელის მასწავლებელი. იგი ქრისტიანობისკენ მას მერე გადაიხარა, რაც ქრისტიანი მწერლების თხზულებებს გაეცნო და მათთან შეკამათებას შეეცადა. ფილიპეს ასევე მიაჩნია, რომ ათენაგორას შრომა „შუამდგომლობა ქრისტიანთა გამო“ ანტონინუს პიუსისა და ადრიანეს მიმართ არის დაწერილი. რეალურად კი, თხზულების ადრესატები არიან მარკუს ავრელიუსი და კომოდიუსი, რომლებიც ათენაგორას თანამედროვენი იყვნენ.

შრომები

ჩვენამდე მოღწეულია ათენაგორას ორი თხზულება: „შუამდგომლობა ქრისტიანთა გამო“ (ლათ. Legatio) და „მკვდართა აღდგომის შესახებ“ (ლათ. De Resurrectione). „შუამდგომლობა“ მიემართება მარკუს ავრელიუსს და მისი მიზანია ქრისტიანობის დაცვა წარმართი ბრალმდებლებისგან. იგი ჩამოთვლის სამ ძირითად ბრალდებას, რაც ქრისტიანებს წაუყენეს წარმართებმა: ათეიზმი, კანიბალიზმი და ინცესტი. ათენაგორა ლოგიკური კატეგორიებითა და მჭევრმეტყველებით ცხადყოფს ბრალდებათა აბსურდულობას.

ათენაგორას მეორე შრომა „აღდგომის შესახებ“ შეეხება ძირითადად ანთროპოლოგიურ საკითხებს. მის დასაწყის თავებში საუბარია ადამიანთა აღდგომის ფიზიკურ ასპექტებზე, ხოლო დანარჩენი ნაწილი ეთმობა მეტაფიზიკურ განხილვას.

იხილეთ აგრეთვე

• Patrologia Graeca
• აპოლოგეტიკა
• ორიგენე
• ირინეოს ლიონელი
• ტატიანე
• კომოდიუსი
• მარკუს ავრელიუსი
• მეთოდე ოლიმპოელი

ლიტერატურა

• Athenagoras. Legatio and De Ressurectione. Edited and translated by William R. Schoedel, Oxford, Clarendon Press, 1972
• Writings of Athenagoras, Translated by the Rev. B. P. Pratten, On the Resurrection of the Dead, 1893
• Leslie W. Barnard, Athenagoras, A study in second century christian apologetic. Théologie historique 18. Beauchesne, Paris, 1972
• წმ. არისტიდე ათენელის "აპოლოგია" და წმ. ათენაგორა ათენელის "შუამდგომლობა ქრისტიანთა გამო", ძველი ბერძნულიდან თარგმა, წინათქმა და სქოლიოები დაურთო მონაზონმა ექვთიმე კრუპიცკიმ, გამომცემლობა "სულიერი ვენახი", თბილისი, 2024. ISBN 978-9941-9676-2-7