იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ყაზახეთში
2012 წლის მონაცემებით ყაზახეთში 3 იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლია. კონვენცია მიღებული იქნა 1977 წლის 1 სექტემბერს. პირველი მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი ყაზახეთიდან იყო ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი. სიაში გაწევრიანდა 1103 ნომრით 2003 წელს.
სტატისტიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების სიაში მსოფლიოს მასშტაბით 962 ძეგლია შეტანილი, მათ შორის 0.3 % ყაზახეთის ძეგლებია. მათ შორის ერთი ძეგლი მიჩნეულია ადამიანური გენიის შედევრად (კრიტერიუმი i) და
მათ შორის:
- 2 კულტურული ობიექტი
- 1 ბუნების ძეგლი
ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი მიჩნეულია ადამიანური გენიის შედევრად (კრიტერიუმი i).
ცხრილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ცხრილში შეტანილია ძეგლები, იუნესკოს მიერ მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში დამატების თარიღის მიხედვით.
# | სურათი | სახელწოდება | მდებარეობა | დაარსების თარიღი | სიაში შეტანის წელი | № | კრიტერიუმები |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი (ყაზახ. Қожа Ахмет Ясауи кесенесі) |
ქალაქი: თურქესტანი ოლქი: სამხრეთი ყაზახეთი |
1389—1405 | 2003 | 1103 | i, iii, iv |
2 | ![]() |
ტამგალის კლდის მხატვრობა (ყაზახ. Тамғалы петроглиф тас кешені) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
ძვ. წ. II ათასწლეული — XX საუკუნე | 2004 | 1145 | iii |
3 | სარიარკა — ჩრდილოეთ ყაზახეთის სტეპი და ტბა (ყაზახ. Сарыарқа - Солтүстік Қазақстан көлдері мен жазықтықтары) |
ოლქი: აკმოლინი, ყარაგანდა, კოსტანაი | — | 2008 | 1102 | ix, x | |
4 | დასავლეთი ტიან-შანი (ყაზახ. Батыс Тянь-Шань) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი | — | 2016 | 1490 | x |
ობიექტების გეოგრაფიული მდებარეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საცდელი სია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ცხრილში ობიექტები შეტანილია მსოფლიო მემკვიდრეობის საცდელ სიაში მათი დამატების თარიღის მიხედვით.
# | სურათი | სახელწოდება | მდებარეობა | დაარსების თარიღი | სიაში შეტანის წელი | № | კრიტერიუმები |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
მერკეს თურქული ტაძრები (ყაზახ. Меркі) |
უახლოესი დასახლება: მერკე ოლქი: ჟამბილი |
VI—XI საუკუნეები | 1998 | 1131 | არაა მითითებული |
2 | ![]() |
ბეღაზი-დანდიბაის მავზოლეუმი (ყაზახ. Беғазы - Дәндібай мәдениеті) |
უახლოესი დასახლება: აქტოგაი ოლქი: ყარაგანდა |
ძვ. წ. XIII—IX საუკუნეები | 1998 | 1132 | ii, iii, iv |
3 | ![]() |
ტასმოლინის კულტურის ყორღანები ქვის წრეებით (ყაზახ. Тасмола мәдениеті) |
ოლქი: ყარაგანდა, აკმოლინი, პავლოდარი | ძვ. წ.VII—III საუკუნეები | 1998 | 1133 | არაა მითითებული |
4 | ![]() |
ეშკიოლმესის პეტროგლიფები (ყაზახ. Ешкіөлмес петроглифтері) |
უახლოესი ქალაქი: ტალდიკორგანი ოლქი: ალმათი |
ძვ. წ. XIII—IX საუკუნეები | 1998 | 1134 | არაა მითითებული |
5 | ![]() |
არფა-უზენის პეტროგლიფები (ყაზახ. Арпаөзен петроглифтері) |
უახლოესი დასახლება: ჩულაკურგანი ოლქი: სამხრეთ-ყაზახეთი |
ძვ. წ. I ათასწლეული | 1998 | 1135 | ii, iii, iv |
6 | ![]() |
ყარათაუს პალეოლითური ობიექტები და გეომორფოლოგიური ქედი (ყაზახ. Қаратау) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი, ყიზილორდა | — | 1998 | 1136 | არაა მითითებული |
7 | ![]() |
ოტრარის ოაზისის არქეოლოგიური ობიექტები (ყაზახ. Отырар) |
უახლოესი ქალაქი: თურქესტანი ოლქი: სამხრეთ-ყაზახეთი |
— | 1998 | 1137 | iii, iv |
8 | ![]() |
ულითაუს მთების კულტურული ლანდშაფტი (ყაზახ. Ұлытау) |
უახლოესი ქალაქი: ჟეზკაზგანი ოლქი: ყარაგანდა |
— | 1998 | 1138 | არაა მითითებული |
9 | ![]() |
ჩრდილოეთი ტიან-შანი (ილე-ალათაუს ეროვნული პარკი) (ყაზახ. Іле-Алатау ұлттық паркі) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
— | 2002 | 1681 | x |
10 | ![]() |
ალთინ-ემელის ეროვნული პარკი (ყაზახ. «Алтынемел» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
— | 2002 | 1682 | vii, viii, ix |
11 | აქსუ-ჟაბალგინის ნაკრძალი (ყაზახ. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი | — | 2002 | 1683 | vii, x |
ობიექტების გეოგრაფიული მდებარეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
|
|