გიობექლი-თეფე: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 43: ხაზი 43:
'''გიობექლი თეფე''' ({{lang-tr|Göbekli Tepe}}; {{lang-ka|მუცლიანი გორა}})<ref name=":0">{{cite journal|title=History in the Remaking|journal=Newsweek|date=18 Feb 2010}}</ref> — არქეოლოგიური ძეგლი [[თურქეთი]]ს [[სამხრეთ ანატოლიის რეგიონი|სამხრეთ ანატოლიის რეგიონში]], ქალაქ [[შანლიურფა]]დან დაახლოებით 12 კმ-თი ჩრდილო-აღმოსავლეთით. [[ბორცვი]]ს სიმაღლე შეადგენს 15 მ, ხოლო დიამეტრი დაახლოებით 300 მეტრს.<ref>Klaus Schmidt (2009): ''Göbekli Tepe - Eine Beschreibung der wichtigsten Befunde erstellt nach den Arbeiten der Grabungsteams der Jahre 1995-2007''. In: ''Erste Tempel - Frühe Siedlungen. 12000 Jahre Kunst und Kultur.'' Oldenburg, p. 188.</ref> მდებარეობს ზღვის დონიდან დაახლოებით 760 მ სიმაღლეზე.
'''გიობექლი თეფე''' ({{lang-tr|Göbekli Tepe}}; {{lang-ka|მუცლიანი გორა}})<ref name=":0">{{cite journal|title=History in the Remaking|journal=Newsweek|date=18 Feb 2010}}</ref> — არქეოლოგიური ძეგლი [[თურქეთი]]ს [[სამხრეთ ანატოლიის რეგიონი|სამხრეთ ანატოლიის რეგიონში]], ქალაქ [[შანლიურფა]]დან დაახლოებით 12 კმ-თი ჩრდილო-აღმოსავლეთით. [[ბორცვი]]ს სიმაღლე შეადგენს 15 მ, ხოლო დიამეტრი დაახლოებით 300 მეტრს.<ref>Klaus Schmidt (2009): ''Göbekli Tepe - Eine Beschreibung der wichtigsten Befunde erstellt nach den Arbeiten der Grabungsteams der Jahre 1995-2007''. In: ''Erste Tempel - Frühe Siedlungen. 12000 Jahre Kunst und Kultur.'' Oldenburg, p. 188.</ref> მდებარეობს ზღვის დონიდან დაახლოებით 760 მ სიმაღლეზე.


ბორცვი გამაიყენებოდა ორ პერიოდში, რომელიც ითვლება სოციალური ან რიტუალური ბუნებით, რომელიც დათარიღებულია X და VIII ათასწლეულით ძვ. წ. პირველ ეტაპზე, კერამიკული ნეოლიტამდე ა (PPNA) პერიოდში, აღმართულია მასიური T ფორმის ქვის სვეტები, რომელიც მსოფლიოს უძველესი ცნობილი [[მეგალითები]]ა.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qR5TCgAAQBAJ&pg=PA47|title=The Archaeology of Malta|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107006690|page=47|language=en|last1=Sagona|first1=Claudia|accessdate=25 November 2016}}</ref> გეოფიზიკური კვლევების მეშვეობით ცნობილია 20 წრეში 200-ზე მეტი სვეტი. თითოეული სვეტის სიმაღლე 6 მეტრია და იწონის 10 ტონას.<ref>{{cite journal |first=Andrew |last=Curry |url=http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/gobekli-tepe.html |date=November 2008 |publisher=Smithsonian.com |title=Gobekli Tepe: The World’s First Temple? |accessdate=August 2, 2013}}</ref> მეორე ფაზაში, კერამიკული ნეოლიტამდე ბ (PPNB) პერიოდში, აღმართულია სვეტები უფრო პატარა ზომით. ადგილი მიტოვებულია PPNB შემდეგ. ახალი ძეგლი თარიღდება კლასიკური დროით.
ბორცვი გამოიყენებოდა ორ პერიოდში, რომელიც ითვლება სოციალური ან რიტუალური ბუნებით, რომელიც დათარიღებულია X და VIII ათასწლეულით ძვ. წ. პირველ ეტაპზე, კერამიკული ნეოლიტამდე ა (PPNA) პერიოდში, აღმართულია მასიური T ფორმის ქვის სვეტები, რომელიც მსოფლიოს უძველესი ცნობილი [[მეგალითები]]ა.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=qR5TCgAAQBAJ&pg=PA47|title=The Archaeology of Malta|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781107006690|page=47|language=en|last1=Sagona|first1=Claudia|accessdate=25 November 2016}}</ref> გეოფიზიკური კვლევების მეშვეობით ცნობილია 20 წრეში 200-ზე მეტი სვეტი. თითოეული სვეტის სიმაღლე 6 მეტრია და იწონის 10 ტონას.<ref>{{cite journal |first=Andrew |last=Curry |url=http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/gobekli-tepe.html |date=November 2008 |publisher=Smithsonian.com |title=Gobekli Tepe: The World’s First Temple? |accessdate=August 2, 2013}}</ref> მეორე ფაზაში, კერამიკული ნეოლიტამდე ბ (PPNB) პერიოდში, აღმართულია სვეტები უფრო პატარა ზომით. ადგილი მიტოვებულია PPNB შემდეგ. ახალი ძეგლი თარიღდება კლასიკური დროით.


ძეგლის ფუნქციის დეტალები საიდუმლოდ რჩება. იგი გათხრილია გერმანული არქეოლოგიური გუნდის მიერ, კლაუს შმიდტის ხელმძღვანელობით, 1996 წლიდან მის გარდაცვალებამდე, 2014 წლამდე. შმიდტს სჯეროდა, რომ ძეგლი საკურთხევლის ადგილი იყო, სადაც ფართო რეგიონიდან ადამიანები პერიოდულად იკრიბებოდნენ.
ძეგლის ფუნქციის დეტალები საიდუმლოდ რჩება. იგი გათხრილია გერმანული არქეოლოგიური გუნდის მიერ, [[კლაუს შმიდტი]]ს ხელმძღვანელობით, [[1996]] წლიდან მის გარდაცვალებამდე, [[2014]] წლამდე. შმიდტს სჯეროდა, რომ ძეგლი საკურთხევლის ადგილი იყო, სადაც ფართო რეგიონიდან ადამიანები პერიოდულად იკრიბებოდნენ.


2018 წელს, ძეგლი [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა]] სიაში შეიტანეს.<ref>{{Cite web|url=https://whc.unesco.org/en/list/1572|title=Göbekli Tepe|last=Centre|first=UNESCO World Heritage|website=whc.unesco.org|language=en|access-date=2018-07-01}}</ref>
[[2018]] წელს, ძეგლი [[იუნესკო]]ს [[მსოფლიო მემკვიდრეობა|მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა]] სიაში შეიტანეს.<ref>{{Cite web|url=https://whc.unesco.org/en/list/1572|title=Göbekli Tepe|last=Centre|first=UNESCO World Heritage|website=whc.unesco.org|language=en|access-date=2018-07-01}}</ref>


==სქოლიო==
==სქოლიო==

22:09, 11 ივლისი 2018-ის ვერსია

გიობექლი თეფე
Göbekli Tepe

გიობექლი თეფეს რუინები
გიობექლი-თეფე — თურქეთი
გიობექლი-თეფე
ქვეყანა თურქეთის დროშა თურქეთი
კოორდინატები 37°13′23″ ჩ. გ. 38°55′21″ ა. გ. / 37.22306° ჩ. გ. 38.92250° ა. გ. / 37.22306; 38.92250
სიმაღლე ზღვის დონიდან 760
მონაცემები
ტიპი ტაძარი
ისტორია
დაარსების დრო X ათასწლეული ძვ. წ.
პერიოდები კერამიკული ნეოლიტამდე ა-დან ბ-მდე
მიტოვების დრო VIII ათასწლეული ძვ. წ.
გიობექლი თეფე*
იუნესკოს მსოფლიო
მემკვიდრეობის ძეგლი
ქვეყანა თურქეთის დროშა თურქეთი
ტიპი კულტურული
კრიტერიუმები i, ii, iv
სია 1572
რეგიონი** ევროპა და ჩრდილოეთი ამერიკა
გაწევრიანების ისტორია
გაწევრიანება 2018  (42-ე სესია)
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში.
** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.

გიობექლი თეფე (თურქ. Göbekli Tepe; ქართ. მუცლიანი გორა)[1] — არქეოლოგიური ძეგლი თურქეთის სამხრეთ ანატოლიის რეგიონში, ქალაქ შანლიურფადან დაახლოებით 12 კმ-თი ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ბორცვის სიმაღლე შეადგენს 15 მ, ხოლო დიამეტრი დაახლოებით 300 მეტრს.[2] მდებარეობს ზღვის დონიდან დაახლოებით 760 მ სიმაღლეზე.

ბორცვი გამოიყენებოდა ორ პერიოდში, რომელიც ითვლება სოციალური ან რიტუალური ბუნებით, რომელიც დათარიღებულია X და VIII ათასწლეულით ძვ. წ. პირველ ეტაპზე, კერამიკული ნეოლიტამდე ა (PPNA) პერიოდში, აღმართულია მასიური T ფორმის ქვის სვეტები, რომელიც მსოფლიოს უძველესი ცნობილი მეგალითებია.[3] გეოფიზიკური კვლევების მეშვეობით ცნობილია 20 წრეში 200-ზე მეტი სვეტი. თითოეული სვეტის სიმაღლე 6 მეტრია და იწონის 10 ტონას.[4] მეორე ფაზაში, კერამიკული ნეოლიტამდე ბ (PPNB) პერიოდში, აღმართულია სვეტები უფრო პატარა ზომით. ადგილი მიტოვებულია PPNB შემდეგ. ახალი ძეგლი თარიღდება კლასიკური დროით.

ძეგლის ფუნქციის დეტალები საიდუმლოდ რჩება. იგი გათხრილია გერმანული არქეოლოგიური გუნდის მიერ, კლაუს შმიდტის ხელმძღვანელობით, 1996 წლიდან მის გარდაცვალებამდე, 2014 წლამდე. შმიდტს სჯეროდა, რომ ძეგლი საკურთხევლის ადგილი იყო, სადაც ფართო რეგიონიდან ადამიანები პერიოდულად იკრიბებოდნენ.

2018 წელს, ძეგლი იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში შეიტანეს.[5]

სქოლიო

  1. „History in the Remaking“. Newsweek. 18 Feb 2010.
  2. Klaus Schmidt (2009): Göbekli Tepe - Eine Beschreibung der wichtigsten Befunde erstellt nach den Arbeiten der Grabungsteams der Jahre 1995-2007. In: Erste Tempel - Frühe Siedlungen. 12000 Jahre Kunst und Kultur. Oldenburg, p. 188.
  3. Sagona, Claudia The Archaeology of Malta (en). Cambridge University Press, გვ. 47. ISBN 9781107006690. ციტირების თარიღი: 25 November 2016. 
  4. Curry, Andrew (November 2008). „Gobekli Tepe: The World’s First Temple?“. Smithsonian.com. ციტირების თარიღი: August 2, 2013. დამოწმება journal საჭიროებს |journal=-ს (დახმარება)
  5. Centre, UNESCO World Heritage. Göbekli Tepe en. ციტირების თარიღი: 2018-07-01