ნიდერლანდური ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 3: ხაზი 3:
| თვითდასახელება = Nederlands
| თვითდასახელება = Nederlands
| რაოდენობა = სულ: 22 მლნ. (2005)
| რაოდენობა = სულ: 22 მლნ. (2005)
რანგი: 37-48 (დათვლის მეთოდზე დამოკიდებულებით)

| ქვეყნები = [[ნიდერლანდები]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[არუბა]], [[ნიდერლანდის ანტილები]], [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა]], [[ინდონეზია]], [[საფრანგეთი]], [[გერმანია]]
რანგი: 37-48 (დათვლის მეთოდზე დამოკიდებულებით)
| ქვეყნები = [[ნიდერლანდები]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[არუბა]], [[ნიდერლანდული ანტილები]], [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა|სამხრეთ აფრიკა]], [[ინდონეზია]], [[საფრანგეთი]], [[გერმანია]]
| კლასიფიკაცია = [[ინდოევროპული ენები|ინდოევროპული]]
| კლასიფიკაცია = [[ინდოევროპული ენები|ინდოევროპული]]
:[[გერმანული ენები|გერმანული]]
:[[გერმანული ენები|გერმანული]]
ხაზი 11: ხაზი 10:
:::'''ნიდერლანდური'''
:::'''ნიდერლანდური'''
| დამწერლობა = [[ლათინური ანბანი]]
| დამწერლობა = [[ლათინური ანბანი]]
| სტატუსი = ოფიციალური ენა: [[ნიდერლანდები]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[არუბა]], [[ნიდერლანდული ანტილები]]
| სტატუსი = ოფიციალური ენა: [[ნიდერლანდები]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[არუბა]], [[ნიდერლანდის ანტილები]]

არეგულირებს: Nederlandse Taalunie (ნიდერლანდური ენის გაერთიანება)
არეგულირებს: Nederlandse Taalunie (ნიდერლანდური ენის გაერთიანება)
| კოდები = ISO 639-1: nl<br />ISO 639-2: dut (B) nld (T) <br />ISO/FDIS 639-3: nld
| კოდები = ISO 639-1:nl<br />ISO 639-2: dut (B) nld (T) <br />ISO/FDIS 639-3: nld
|კოდი = nl
|კოდი = nl
}}
}}
ხაზი 22: ხაზი 20:


== ნიდერლანდური თუ ჰოლანდიური ==
== ნიდერლანდური თუ ჰოლანდიური ==
ნიდერლანდურ ენას ხშირად შეცდომით ჰოლანდიურს უწოდებენ. ჰოლანდიური წარმოადგენს არა ენას, არამედ მხოლოდ ერთ-ერთ დიალექტს ნიდერლანდურისას, რომელზედაც ნიდერლანდების დასავლეთ ნაწილში, ისტორიულ რეგიონ [[ჰოლანდია|"ჰოლანდში"]] ლაპარაკობენ.

ნიდერლანდურ ენას ხშირად შეცდომით ჰოლანდიურს უწოდებენ. ჰოლანდიური წარმოადგენს არა ენას, არამედ მხოლოდ ერთ-ერთ დიალექტს ნიდერლანდურისას, რომელზედაც ნიდერლანდების დასავლეთ ნაწილში, ისტორიულ რეგიონ [[ჰოლანდია|"ჰოლანდში"]] ლაპარაკობენ.


{{მთავარი|ნიდერლანდური (ეტიმოლოგია)}}
{{მთავარი|ნიდერლანდური (ეტიმოლოგია)}}
ხაზი 31: ხაზი 28:
ნიდერლანდური ენა ძირითადად ვითარდებოდა ქვემოფრანკული ენის საფუძველზე.
ნიდერლანდური ენა ძირითადად ვითარდებოდა ქვემოფრანკული ენის საფუძველზე.


ნიდერლანდური ენის განვითარებაში გამოყოფენ სამ პერიოდს. <br />
ნიდერლანდური ენის განვითარებაში გამოყოფენ სამ პერიოდს.<br />
:: ესენია:
:: ესენია:
# '''ძველნიდერლანდური''' პერიოდი (ძველი ქვემოფრანკული, IX-XI სს.).
# '''ძველნიდერლანდური''' პერიოდი (ძველი ქვემოფრანკული, IX-XI სს.).
# '''საშუალო ნიდერლანდული''' პერიოდი (XII-XV სს.).
# '''საშუალო ნიდერლანდული''' პერიოდი (XII-XV სს.).
# '''ახალნიდერლანდული''' პერიოდი (XVI ს-დან).
# '''ახალნიდერლანდული''' პერიოდი (XVI ს-დან).


ძველნიდერლანდული ენის წერილობითი ძეგლები არ შემონახულა. ყველაზე ადრეული ძეგლი საშუალო ნიდერლანდულისა - იურიდიული სიგელები, ი. ვან მარლანტის ნაწარმოებები, რაინდული რომანები - [[XIII საუკუნე]]ს განეკუთვნება.
ძველნიდერლანდული ენის წერილობითი ძეგლები არ შემონახულა. ყველაზე ადრეული ძეგლი საშუალო ნიდერლანდულისა იურიდიული სიგელები, ი. ვან მარლანტის ნაწარმოებები, რაინდული რომანები [[XIII საუკუნე]]ს განეკუთვნება.


== სტატუსი ==
== სტატუსი ==
[[ფაილი:Map Dutch World scris.png|thumb|250px|ნიდერლანდური ენის გავრცელება მსოფლიოში]]

[[ფაილი:Idioma neerlandés.PNG|thumb|250px|ნიდერლანდური ენის გავრცელება დასავლეთ ევროპაში]]
'''ოფიციალური ენა: '''
'''ოფიციალური ენა''':

* [[არუბა]]
* [[არუბა]]
* [[ბელგია]] - ფრანგულთან და გერმანულთან ერთად.
* [[ბელგია]] ფრანგულთან და გერმანულთან ერთად.
* [[ნიდერლანდები]]
* [[ნიდერლანდები]]
* [[ნიდერლანდის ანტილები]]
* [[ნიდერლანდის ანტილები]]
* [[სურინამი]]
* [[სურინამი]]

* [[ევროპის კავშირი]]
* [[ევროპის კავშირი]]


'''გავრცელების არეალი''':
'''გავრცელების არეალი''':
[[ნიდერლანდი]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[საფრანგეთი]].

[[ნიდერლანდი]], [[ბელგია]], [[სურინამი]], [[საფრანგეთი]]


== გრამატიკა ==
== გრამატიკა ==



== ლექსიკა ==
== ლექსიკა ==

'''ფრაზები და სიტყვები'''
'''ფრაზები და სიტყვები'''



18:25, 16 მაისი 2016-ის ვერსია

ნიდერლანდური
Nederlands
გავრცელებულია ნიდერლანდები, ბელგია, სურინამი, არუბა, ნიდერლანდის ანტილები, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა, ინდონეზია, საფრანგეთი, გერმანია
მოლაპარაკეთა რაოდენობა სულ: 22 მლნ. (2005)

რანგი: 37-48 (დათვლის მეთოდზე დამოკიდებულებით)

ოფიციალური სტატუსი ოფიციალური ენა: ნიდერლანდები, ბელგია, სურინამი, არუბა, ნიდერლანდის ანტილები

არეგულირებს: Nederlandse Taalunie (ნიდერლანდური ენის გაერთიანება)

ლინგვისტური კლასიფიკაცია ინდოევროპული
გერმანული
დასავლურ გერმანული
ნიდერლანდური
დამწერლობის სისტემა ლათინური ანბანი
ენის კოდები ISO 639-1:nl
ISO 639-2: dut (B) nld (T)
ISO/FDIS 639-3: nld
ვიკისივრცე
ენის თარგი {{Lang-nl}}

ვიკისივრცეში არის ვიკიპედიანიდერლანდური

ნიდერლანდული ენა, ან ჰოლანდიური ენანიდერლანდელთა და ფლანდრიელთა ენა, მიეკუთვნება ინდოევროპული ოჯახის გერმანიკულ ჯგუფს. სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში მცხოვრები ბურები, რომლებიც გადმოსახლებულნი არიან ნიდერლანდებიდან, მეტყველებენ ნიდერლანდული ენის ნაირსახეობაზე.

ნიდერლანდელთა და ფლანდრიელთა ენა-დიალექტების შესწავლით დაკავებულია ნიდერლანდისტიკა.

ნიდერლანდური თუ ჰოლანდიური

ნიდერლანდურ ენას ხშირად შეცდომით ჰოლანდიურს უწოდებენ. ჰოლანდიური წარმოადგენს არა ენას, არამედ მხოლოდ ერთ-ერთ დიალექტს ნიდერლანდურისას, რომელზედაც ნიდერლანდების დასავლეთ ნაწილში, ისტორიულ რეგიონ "ჰოლანდში" ლაპარაკობენ.

ფლანდრიაში, რომელიც ბელგიის ნიდერლანდურენოვანი ნაწილია, ნიდერლანდურს უწოდებენ აგრეთვე ფლანდრიულ ენას. ჯერ კიდევ 1878 წლიდან მოყოლებული ნიდერლანდური ბელგიაში სახელმწიფო ენად არის გამოცხადებული.

ნიდერლანდური ენა ძირითადად ვითარდებოდა ქვემოფრანკული ენის საფუძველზე.

ნიდერლანდური ენის განვითარებაში გამოყოფენ სამ პერიოდს.

ესენია:
  1. ძველნიდერლანდური პერიოდი (ძველი ქვემოფრანკული, IX-XI სს.).
  2. საშუალო ნიდერლანდული პერიოდი (XII-XV სს.).
  3. ახალნიდერლანდული პერიოდი (XVI ს-დან).

ძველნიდერლანდული ენის წერილობითი ძეგლები არ შემონახულა. ყველაზე ადრეული ძეგლი საშუალო ნიდერლანდულისა — იურიდიული სიგელები, ი. ვან მარლანტის ნაწარმოებები, რაინდული რომანები — XIII საუკუნეს განეკუთვნება.

სტატუსი

ნიდერლანდური ენის გავრცელება მსოფლიოში
ნიდერლანდური ენის გავრცელება დასავლეთ ევროპაში

ოფიციალური ენა:

გავრცელების არეალი: ნიდერლანდი, ბელგია, სურინამი, საფრანგეთი.

გრამატიკა

ლექსიკა

ფრაზები და სიტყვები

  • გამარჯობა - Goedendag; Hallo
  • კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Welkom
  • გმადლობთ - Dank u; Dank u wel
  • კი / არა - Ja / Nee
  • გეთაყვა - Alstublieft
  • ნახვამდის - Tot ziens; Tot kijk

რიცხვები

1 één 11 elf 21 éénentwintig 31 éénendertig 41 éénenveertig
2 twee 12 twaalf 22 tweeëntwintig 32 tweeëndertig 42 tweeënveertig
3 drie 13 dertien 23 drieëntwintig 33 drieëndertig 43 drieënveertig
4 vier 14 veertien 24 vierentwintig 34 vierendertig 44 vierenveertig
5 vijf 15 vijftien 25 vijfentwintig 35 vijfendertig 45 vijfenveertig
6 zes 16 zestien 26 zesentwintig 36 zesendertig 46 zesenveertig
7 zeven 17 zeventien 27 zevenentwintig 37 zevenendertig 47 zevenenveertig
8 acht 18 achttien 28 achtentwintig 38 achtendertig 48 achtenveertig
9 negen 19 negentien 29 negenentwintig 39 negenendertig 49 negenenveertig
10 tien 20 twintig 30 dertig 40 veertig 50 vijftig
60 zestig 70 zeventig 80 tachtig 90 negentig 100 honderd