ყარაბაღის ეკონომიკური რეგიონი
ყარაბაღის ეკონომიკური რეგიონი (აზერ. Qarabağ iqtisadi rayonu) — აზერბაიჯანის 14 ეკონომიკური რეგიონიდან ერთ-ერთი[1]. მოიცავს აღჯაბადის, აღდამის, ბარდას, ფიზულის, ხოჯალის, ხოჯავენდის, შუშას და ტერტერის ადმინისტრაციულ ოლქებს და ქალაქ ხანკენდის (2021 წლის 7 ივლისიდან).
ფართობი 7330 კმ².
1991 წლიდან 2021 წლამდე ეკონომიკურ რეგიონს ეწოდებოდა ზემო ყარაბაღის ეკონომიკური რეგიონი და მოიცავდა აღდამის, ტერტერის, ხოჯავენდის, ხოჯალის, შუშას, ჯებრაილის, ფიზულისა და ქალაქ ხანკენდის ადმინისტრაციულ რეგიონებს. 2020 წლის 1-ლი დეკემბრის შემდეგ მთლიანად აზერბაიჯანის კონტროლს ექვემდებარება: აღდამის, ჯებრაილის, ფიზულის რაიონები და ტერტერის, ხოჯავენდის, ხოჯალის, შუშას რაიონები.
2021 წლის 7 ივლისს აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ბრძანებულებას „აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ეკონომიკური რეგიონების ახალი დაყოფის შესახებ“[2].
ეკონომიკა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ყარაბაღის ეკონომიკური რეგიონის ძირითადი ბუნებრივი რესურსებია პოლიმეტალური მადნები, ნავთობი, ბუნებრივი აირი, სხვადასხვა სამშენებლო მასალები (მარმარილო, ცემენტის ნედლეული, სამშენებლო ქვა). ტყეებში ნაპოვნი ხეების სხვადასხვა სახეობამ ხელი შეუწყო ხის გადამამუშავებელი საწარმოების განვითარებას.
მრეწველობა ეფუძნება ადგილობრივი სასოფლო-სამეურნეო ნედლეულის გადამუშავებას. კვების მრეწველობის ძირითადი დარგებია მეღვინეობა, სხვადასხვა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის წარმოება და კონსერვები.
სოფლის მეურნეობის დარგები - მევენახეობა, მარცვლეული, მეხილეობა, ბამბა და თამბაქოს მეურნეობა. ტერიტორიაზე ასევე მოჰყავთ ხილი, კარტოფილი და ბაღ-ბოსტნეული კულტურები. თუთის ბაღები ფართოდ არის გავრცელებული და ხელს უწყობს ამ ტერიტორიაზე მევენახეობის განვითარებას. განსაკუთრებით განვითარებულია მეცხოველეობა, ძირითადად ხორცისა და რძის მეურნეობა, ხოლო მაღალმთიან რაიონებში განვითარებულია ხორცისა და მატყლის მეცხოველეობა.
ტურიზმის მხრივ არის ბუნებრივი ბალნეოლოგიური რესურსები, ტყეები და მინერალური წყაროები (თურშსუ, შირლანი) შესაფერისია დასასვენებლად და სამკურნალოდ.