საამური ენები
იერსახე
საამური ენები[1], საამების ენები, ლოპარული ენა — ურალური ოჯახის, ფინურ-უნგრული ჯგუფის ენა. გავრცელებულია მურმანსკის ოლქში (1900-მდე კაცი), ფინეთში (2000-მდე), შვედეთსა (7000-მდე) და ნორვეგიაში (20 000-მდე). საამების ენებში გამოიყოფა დიალექტების 2 ჯგუფი: აღმოსავლური და დასავლური, რომელთა ლექსიკა და გრამატიკული კატეგორიები ძირითადად ერთნაირია. ლექსიკაში გვხვდება სამოდიური, შვედური, ნორვეგიული, რუსული და განსაკუთრებით ფინური ენებიდან ნასესხები სიტყვები. დამწერლობა აქვთ XIX საუკუნიდან.
კლასიფიკაცია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- აღმოსავლეთსაამური ენები
- კონტინენტის
- ინარი-საამური (300)[2]
- კემი-საამური (მკვდარი)
- კოლტ-საამური (420)[3]
- აკკალა-საამური (მკვდარი)
- კაინუ-საამური (მკვდარი)
- ნახევარკუნძულის
- კილდინ-საამური (500)[4]
- ტერ-საამური (2[5]–10[6])
- კონტინენტის
- დასავლეთსაამური ენები
- სამხრეთ-დასავლური
- სამხრეთსაამური (600)[7]
- Åsele dialect
- Jämtland dialect
- უმე-საამური (20)[8]
- სამხრეთსაამური (600)[7]
- ჩრდილო-დასავლური
- Northwestern proper
- პიტე-საამური (20)[9]
- ლულე-საამური (1,000–2,000)[10]
- ჩრდილოსაამური (20,000)[11]
- Torne Sami
- Finnmark Sami
- Sea Sami
- Northwestern proper
- სამხრეთ-დასავლური
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თბ., 1984. — გვ. 536.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ საქ. მეცნ. აკად. „რუსულ ქართული ლექსიკონი“, გამომც. „საბჭოთა საქართველო“, 1983, გვ. 664
- ↑ Saami, Inari.
- ↑ Saami, Skolt.
- ↑ Saami, Kildin.
- ↑ Karpova, Lisa. (18 February 2010) The 5 Smallest Languages of the World.
- ↑ Saami, Ter.
- ↑ Saami, South.
- ↑ Saami, Ume.
- ↑ Saami, Pite.
- ↑ Saami, Lule.
- ↑ Saami, North.
|