თოლია (პიესა)

თოლია
ჟანრი	კომედია
ავტორი	ანტონ ჩეხოვი
მშობლიური ენა	რუსული
დაწერილია	1895—1896
გამოცემულია	1896, ჟურნალი „Русская мысль“

თოლია (რუს. Чайка) — ანტონ ჩეხოვის ოთხმოქმედებიანი პიესა. დაწერილია 1895—1896 წლებში და პირველად 1896 წელს ჟურნალ „Русская мысль“-ის მე-12 ნომერში გამოქვეყნდა. პრემიერა 1986 წლის 17 ოქტომბერს პეტერბურგის ალექსანდრინსკის თეატრის სცენაზე შედგა.

მოქმედი პირები

• ირინა ნიკოლაევნა არკადინა, მეუღლის გვარი ტრეპლევა — მსახიობი
• კონსტანტინ გავრილოვიჩ ტრეპლევი — მისი შვილი, ახალგაზრდა კაცი
• პიოტრ ნიკოლაევიჩ სორინი — მისი ძმა
• ნინა მიხაილოვნა ზარეჩნაია — ახალგაზრდა გოგონა, მდიდარი მემამულის ქალიშვილი
• ილია აფანასიევიჩ შამრაევი — გადამდგარი პორუჩიკი, სორინის მმართველი
• პოლინა ანდრეევნა — მისი ცოლი
• მაშა — მისი ქალიშვილი
• ბორის ალექსეევიჩ ტრიგორინი — ბელეტრისტი
• ევგენი სერგეევიჩ დორნი — ექიმი
• სემიონ სემიონოვიჩ მედვედენკო — მასწავლებელი
• იაკობი — მუშაკი
• მზარეული
• მოახლე

ცნობილი დადგმები

რუსეთის 2010 წლის საფოსტო მარკა

• 1896 — ალექსანდრინსკის თეატრი. დამდგმელი ევტიხი კარპოვი. როლებში: სორინი — ვლადიმერ დავიდოვი, ნინა ზარეჩნაია — ვერა კომისარჟევსკაია, ტრიგორინი — ნიკოლოზ საზონოვი, შამრაევი — კონსტანტინე ვარლამოვი, პოლინა ანდრეევნა — ანტონინა აბარინოვა. პრემიერა შედგა 17 ოქტომბერს.
• 1896 — ტაგანროგის დრამატული თეატრი.
• 1896 — სოლოვცოვის თეატრი (კიევი).
• 1896 — დრამატული მსახიობების დასი (იაროსლავლი; აგრეთვე 1900 წელს).
• 1898 — მოსკოვის სამხატვრო-საყოველთაო თეატრი, დამდგმელი კონსტანტინე სტანისლავსკი და ვლადიმერ ნემიროვიჩ-დანჩენკო. როლებში: არკადინა — ოლგა კნიპერ-ჩეხოვა, ტრეპლევი — ვსევოლდ მაიერჰოლდი, სორინი — ვასილი ლუჟსკი, ნინა — მარია როქსანოვა, შამრაევი — ალექსანდრე არტიომი, პოლინა ანდრეევნა — ევგენია რაევსკაია, მაშა — მარია ლილინა, ტრიგორინი — კონსტანტინე სტანისლავსკი, დორნი — ალექსანდრე ვიშნევსკი, მედვედენკო — ი. ტიხომიროვი, იაკობი — ა. ანდრეევი). პრემიერა შედგა 17 (29) დეკემბერს. სპექტაკლი 1905 წელს აღდგა (ნინა — მარია ლილინა, მაშა — მარგარიტა სავიცკაია).
• 1901 — დრამატული დასი ვერა კომისარჟევსკაიასა და ვასილი დალმატოვის ხელმძღვანელობით (ნინა — ვერა კომისარჟევსკაია).
• 1902 — ალექსანდრინსკის თეატრი
• 1905 — ვერა კომისარჟევსკაიას დრამატული თეატრი (პეტერბურგი; ნინა — ვერა კომისარჟევსკაია, ტრიგორინი — კაზიმირ ბრავიჩი).
• 1944 — მოსკოვის კამერული თეატრი
• 1945 — მოსსოვეტის სახელობის თეატრი
• 1954 — ალექსანდრე პუშკინის სახელობის ლენინგრადის თეატრი. რეჟისორი ლეონიდ ვივიენი
• 1954 — ვახტანგოვის სახელობის სახელმწიფო აკადემიური თეატრი
• 1954 — სტანისლავსკის სახელობის თეატრი
• 1954 — ანტონ ჩეხოვის სახელობის ტაგანროგის დრამატული თეატრი
• 1960 — მოსკოვის სამხატვრო აკადემიური თეატრი. რეჟისორები ვიქტორ სტანიცინი და იოსებ რაევსკი; მხატვარი შიფრინი
• 1966 — ლენინური კომკავშირის სახელობის თეატრი (მოსკოვი). დამდგმელი ანატოლი ეფროსი; მხატვრები ვ. ლალევიჩი, ნ. სოსუნოვი
• 1968 — მოსკოვის სამხატვრო აკადემიური თეატრი. რეჟისორი ბორის ლივანოვი; მხატვარი ენარ სტენბერგი. როლებში: არკადინა — ანგელინა სტეპანოვა, ტრიგორინი — ლეონიდ გუბანოვი, ტრეპლევი — ოლეგ სტრიჟენოვი, ნინა ზარეჩნაია — სვეტლანა კორკოშკო, მაშა — ირინა მიროშნიჩენკო, სორინი — ს. კოლჩიცკი, დორნი — ვლადლენ დავიდოვი
• 1970 — „სოვრემენიკი“. რეჟისორი ო. ეფრემოვი.
• 1980 — მოსკოვის სამხატვრო აკადემიური თეატრი. დამდგმელი ოლეგ ეფრემოვი; რეჟისორი ნ. სკორიკი; დამდგმელი მხატვარი ვ. ლევენტალი; მუსიკალური გაფორმება ვასილი ნემიროვიჩ-დანჩენკო. როლებში: არკადინა — ტატიანა ლავროვა, ტრეპლევი — ანდრეი ვასილევიჩი, ნინა ზარეჩნაია — ანასტასია ვერტინსკაია, მაშა — ეკატერინა ვასილიევა, ა. ვოზნესენსკაია, ტრიგორინი — ალექსანდრე კალიაგინი, დორნი — ინოკენტი სმოქტუნოვსკი და ე. ევსტიგნეევი, სორინი — ანდრეი პოპოვი და ვ. დავიდოვი, პოლინა ანდრეევნა — ია სავინა და ნ. გულიაევა. პრემიერა შედგა 9 ივლისს
• 1996 — სახელმწიფო აკადემიური მცირე თეატრი. რეჟისორი - რუსეთის დამსახურებული არტისტი ვ. დრაგუნოვი, დადგმის ხელმძღვანელი - სსრკ-ის სახალხო არტისტი იური სოლომინი. პრემიერა - 1996 წლის 26 ოქტომბერი. 2011 წლის 23 ნოემბერს გაიმართა მე-200 სპექტაკლი.
• 2002 — ვახტანგოვის სახელობის თეატრი. რეჟისორი - პაველ საფონოვი. როლებში: არკადინა - ლიუდმილა მაქსაკოვა, ტრიგორინი - სერგეი მაკოვეცკი, სორინი - იური იაკოვლევი.
• 2007 — ალექსანდრე პუშკინის სახელობის კრასნოიარსკის დრამატული თეატრი. დამდგმელი რეჟისორი და მუსიკალური გაფორმება - ოლეგ რიბკინი; დამდგმელი მხატვარი — იგორ კაპიტანოვი; კოსტიუმების მხატვარი — ფაგილია სელსკაია; განათების მხატვარი — სერგეი გრაჩევი. სპექტაკლი — ეროვნული თეატრალური ფესტივალი „ოქროს ნიღაბის“ ნომინანტი.
• 2010 — კინომსახიობის თეატრი. დამდგმელი რეჟისორი - რობერტ მანუკიანი. არკადინა - ვერა სოტნიკოვა. სცენოგრაფია - რუსეთის ფედერაციის სახალხო მხატვარი ბორის ბლანკი. პრემიერა 2010 წლის 10 ნოემბერი.
• 2010 — თეატრი „ჩეხოვის საერთაშორისო ლაბორატორია“. რეჟისორი - ვიქტორ გულჩენკო. არკადინა - ოლგა ოსტროუმოვა.
• 2011 — „სატირიკონი“. რეჟისორი - იური ბუტუსოვი.
• 2013 — დრამატული თეატრი „კოლესო“. რეჟისორი - კარენ ნერსისიანი. დამდგმელი მხატვარი - ანდრეი კლიმოვი. პრემიერა 2013 წლის 19 სექტემბერი.
• 2014 — მოსკოვის თეატრ-სტუდია ოლეგ ტაბაკოვის ხელმძღვანელობით. რეჟისორი - კონსტანტინე ბოგომოლოვი. როლებში: ირინა ნიკოლაევნა არკადინა - მარინა ზუდინა, მაშა - დარია მოროზი, ბორის ალექსეევიჩ ტრიგორინი - იგორ მირკურბანოვი, ევგენი სერგეევიჩ დორნი - ოლეგ ტაბაკოვი და სხვები. პრემიერა 2014 წლის 8 მარტი.
• 2015 — „რიაზანის დრამის თეატრი“. რეჟისორი - სერგეი ბობროვსკი. დამდგმელი მხატვარი - ტატიანა ვიდანოვა.
• 2017 — თეატრი ტაგანკაზე „თოლია 73458“ - სპექტაკლი ანტონ ჩეხოვის პიესის მიხედვით (რეჟისორი - დაინიუს კაზლაუსკასი). პრემიერა 2017 წლის 21, 22 აპრილი.

რესურსები ინტერნეტში

• „თოლია“ Internet Broadway Database-ზე.
• „თოლია“ დაარქივებული 2013-05-22 საიტზე Wayback Machine. Internet Off-Broadway Database-ზე (Lortel Archives).
• „თოლიას“ რეცენზიები სატირიკონში