შინაარსზე გადასვლა

თენგიზ არჩვაძე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

თენგიზ არჩვაძე
თენგიზ არჩვაძე
დაბადების სახელი	თენგიზ გრიგოლის ძე არჩვაძე
დაბადების თარიღი	3 აგვისტო, 1932 თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ
გარდაცვალების თარიღი	28 ოქტომბერი, 2023 (91 წლის) თბილისი, საქართველო
საქმიანობა	მსახიობი

თენგიზ არჩვაძე (დ. 3 აგვისტო, 1932, თბილისი — გ. 28 ოქტომბერი, 2023, თბილისი) — ქართველი მსახიობი. საქართველოს სსრ-ის დამსახურებული არტისტი (1967), საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი (1979). „ხელოვნების ქურუმის“ წოდების მფლობელი (2017). რუსთავისა (2020) და თბილისის საპატიო მოქალაქე (2022).

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1956 წელს დაამთავრა თბილისის რუსთაველის სახელობის თეატრალური ინსტიტუტი და მუშაობა დაიწყო კოტე მარჯანიშვილის სახელობის თეატრში. 1967 წლიდან მუშაობდა რუსთავის დრამატულ თეატრში, 1973 წლიდან — მარჯანიშვილის სახელობის თეატრში. პირველი როლი, ფილმში „ერთი ცის ქვეშ“, შეასრულა 1961 წელს, ბოლო კი – ფილმში „კიდევ ერთი ქართული ისტორია“. სულ 46 კინოროლი აქვს შესრულებული.

გარდაიცვალა 2023 წლის 28 ოქტომბერს, 91 წლის ასაკში.^[1] დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.^[2]

ფილმოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1961: „ერთი ცის ქვეშ“ (ზაზა) რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
1963: „კეთილი ადამიანები“ (თამაზი) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1963: „ერთი მოთხრობის ფინალი“ რეჟ. კონსტანტინე ციციშვილი
1963: „ცეროდენა რაინდები“ რეჟისორები ნელი ნენოვა, გენო წულაია
1964: „მხოლოდ 17 კილომეტრი“ რეჟ. კონსტანტინე კერესელიძე
1964: „აღმაფრენა“ (მფრინავი) რეჟ. ნანა მჭედლიძე
1964: „ხევისბერი გოჩა“ (გუგუა) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1965: „მე ვხედავ მზეს“ (დათიკო) რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
1965: „ხევსურული ბალადა“ (იმედა) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1966: „შეხვედრა მთაში“ (ვახტანგი) რეჟ. ნიკოლოზ სანიშვილი
1966: „შეხვედრა წარსულთან“ (ნამორაძე) რეჟ. სიკო დოლიძე
1967: „ვედრება“ (ალუდა) რეჟ. თენგიზ აბულაძე
1967: „მალე გაზაფხული მოვა“ (ბიძინა) რეჟ. ოთარ აბესაძე
1968: „ბზიანეთი“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1968: „უსახელო უფლისციხელი“ რეჟ. კარლო ღლონტი
1968: „ჯვარცმული კუნძული“ (გიორგი) რეჟ. შოთა მანაგაძე
1970: „დიდოსტატის მარჯვენა“ (კონსტანტინე არსაკიძე) რჟისორები ვახტანგ ტაბლიაშვილი, დევი აბაშიძე
1971: „გათენების წინ“ (მურზაყანი) რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
1971: „წუთისოფელი“ (იულონი) რეჟისორები შოთა მანაგაძე, ნოდარ მანაგაძე
1974: „ფერმა მთაში“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1974: „ანარეკლი“ (ჯაბა) რეჟ. ოთარ აბესაძე
1975: „არ დაიჯერო, რომ აღარა ვარ“ (მწვრთნელი) რეჟ. ყარამან (გუგული) მგელაძე
1976: „დილის ნისლივით“ (სანდრო მესხი) რეჟ. გენო ხოჯავა
1976: „თვალი პატიოსანი“ რეჟ. შოთა მანაგაძე
1977: „როცა დედები შინ არ არიან“ რეჟ. პავლე ჩარკვიანი
1977: „დაბრუნება“ რეჟ. რამაზ შარაბიძე
1977: „სინემა“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1978: „დათა თუთაშხია“ (მუშნი ზარანდია) რეჟისორები გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე, გურამ (გიზო) გაბესკირია
1979: „ნიკა მთაში“ (გეოლოგი) რეჟ. ზურაბ თუთბერიძე
1982: „ყველა კომეტა როდი ქრება“ (ალექსანდრე ბიბილეიშვილი) რეჟ. დევი აბაშიძე
1982: „გზის დასაწყისი“ რეჟ. ლიანა ელიავა
1983: „წიგნი ფიცისა“ (მეფე ერეკლე, მეფე ალექსანდრე) რეჟისორები გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე, ამირან დარსაველიძე
1984: „ორშაბათი ჩვეულებრივი დღეა“ (რამაზ ავალიანი) რეჟ. ვალერიან კვაჭაძე
1984: „სანამ წვიმა გადივლიდეს“ (ვახტანგი) რეჟ. ქეთი დოლიძე
1989: „ეტლი შარაგზაზე“ რეჟ. დავით ქვარცხავა
1989: „ცხოვრება დონ კიხოტისა და სანჩოსი“ (გრაფი) რეჟ. რევაზ (რეზო) ჩხეიძე
1990: „სპირალი“ (მღვდელი) რეჟ. გიული ჭოხონელიძე
1991: „პრემიერა“ (ირაკლი) რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
1992: „მხოლოდ სიკვდილი მოდის აუცილებლად“ რეჟ. მარინა წურწუმია
1995: „შვეციის პრინცი იმერეთიდან“ (თენგიზი) რეჟ. ერმალო მაღრაძე
1995: „ხიზნები“ რეჟ. ლეილა გორდელაძე
1997: „ღამის ზარები“ რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
1998: „ჩემი ძვირფასი, სანატრელი ბაბუ“ (ვაჟა) რეჟ. პავლე ჩარკვიანი
2001: „ანთიმოზ ივერიელი“ (ანთიმოზის მამა) რეჟ. გიული ჭოხონელიძე
2003: „ღმერთო, რისი გულისთვის... - უმადური“ რეჟ. გრიგოლ (გიგა) ლორთქიფანიძე
2003: „კიდევ ერთი ქართული ისტორია“ რეჟ. ერეკლე ბადურაშვილი

ჯილდოები და აღიარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1967: საქართველოს სსრ დამსახურებული არტისტი
1979: საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი
1981: სსრკ სახელმწიფო პრემია
1985: შოთა რუსთაველის სახელობის პრემია
1997: ღირსების ორდენი
2009: პრემია „საგურამო“
2017: ხელოვნების ქურუმი^[3]
2020: რუსთავის საპატიო მოქალაქე^[4]
2022: ბრწყინვალების საპრეზიდენტო ორდენი „ქართული თეატრალური და კინოხელოვნების განვითარებასა და პოპულარიზაციაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისა და გამორჩეული საზოგადოებრივი მოღვაწეობისათვის“^[5]
2022: თბილისის საპატიო მოქალაქე^[6]

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 614.

ა. გვენცაძე, ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 219.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ „გარდაიცვალა მსახიობი თენგიზ არჩვაძე“. 1tv.ge. ციტირების თარიღი: 2023-10-28.
↑ „თენგიზ არჩვაძე დიდუბის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში დაკრძალეს“. interpressnews.ge. 31 ოქტომბერი, 2023. ციტირების თარიღი: 3 ნოემბერი, 2023. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
↑ „თენგიზ არჩვაძე - ხელოვნების ქურუმი“. 1tv.ge. 18 დეკემბერი, 2017. ციტირების თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)
↑ თენგიზ არჩვაძეს რუსთავის საპატიო მოქალაქეობა მიენიჭა. საქართველოს პირველი არხი (14 იანვარი, 2020). ციტირების თარიღი: 17 თებერვალი, 2020.
↑ „პრეზიდენტმა თენგიზ არჩვაძე ბრწყინვალების ორდენით დააჯილდოვა“. president.ge. ციტირების თარიღი: 4 აგვისტო, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date=-ში (დახმარება)
↑ ქოქოშვილი, დათო (2 ოქტომბერი, 2022). „საპატიო თბილისელის ჯილდო 20 ადამიანს გადაეცა“. netgazeti.ge. ციტირების თარიღი: 3 ოქტომბერი, 2022. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |access-date= და |date=-ში (დახმარება)

მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=თენგიზ_არჩვაძე&oldid=4641647“-დან

კატეგორია: