ვლადიმერ ზაბოლოტნი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ვლადიმერ ზაბოლოტნი
პირადი ინფორმაცია
დაბ. თარიღი 1 (13) აგვისტო, 1898
დაბ. ადგილი პერეიასლავი
გარდ. თარიღი 3 აგვისტო, 1962(1962-08-03)[1] (64 წლის)
გარდ. ადგილი კიევი[1]
დასაფლავებულია ბაიკოვეს სასაფლაო
ნამუშევრები და მიღწევები
საქმიანობა არქიტექტორი
მოქალაქეობა რუსეთის იმპერია
 რუსეთის რესპუბლიკა
უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა
 უკრაინის სახელმწიფო
უკრაინის სსრ
 სსრკ
ალმა-მატერი National Academy of Visual Arts and Architecture
მნიშვნელოვანი პროექტები Verkhovna Rada building
ჯილდოები სტალინური 1-ლი ხარისხის პრემია, ლენინის ორდენი, შრომის წითელი დროშის ორდენი, მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გმირული შრომისათვის“ და ლენინის ორდენი
ხელმოწერა

ვლადიმერ ზაბოლოტნი ( უკრ. Володимир Гнатович Заболотний ; დ. 1 (13) აგვისტო 1898, პერეისლავი, პოლტავის გუბერნია — გ. 3 აგვისტო, 1962, კიევი) — უკრაინელი საბჭოთა არქიტექტორი .

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დაიბადა 1898 წლის 1 (13) აგვისტოს [2] სოფელ კარანში (მოგვიანებით ეწოდა სოფელი ტრუბაილოვკა, ამჟამად უკრაინის კიევის რეგიონის ქალაქ პერეიასლავის რაიონი). ბავშვობიდანვე აწყობდა სამოყვარულო წარმოდგენებს, უკრავდა ვიოლინოზე, ძერწავდა და ხატავდა.[3]

1928 წელს დაამთავრა უკრაინის მეცნიერებათა აკადემიის არქიტექტურის ფაკულტეტი (მისი პედაგოგები იყვნენ პ. ალეშინი, ა. ვერბიცკი, ვ. რიკოვი და სხვ.). სადიპლომო ნამუშევარი — კონსტრუქტივიზმის სტილში შექმნილი 500 კაციანი დისპანსერია "Kin-Sadness". 1928 წლიდან ასწავლიდა უკრაინის მეცნიერებათა აკადემიიასი 1920-იანი წლების ბოლოდან იგი აქტიურად დაკავდა დიზაინით და მშენებლობით.

1930 წელს ი. კარაკისმა ვ.გ.ზაბოლოტნისთან, ე. ხოლოსტენკოსთან, ვ. ხოლოსტენკოსთან, მ. გრეჩინასთან, პ. იურჩენკოსთან ერთად ჩამოაყალიბა საზოგადოება "ოქტომბერი".

1933-1940 წლებში იყო სამოქალაქო მშენებლობის პროექტის მთავარი ინჟინერი. 1937 წელს — უკრაინის საბჭოთა არქიტექტორთა პირველი კონგრესის და საბჭოთა არქიტექტორთა პირველი საკავშირო ყრილობის დელეგატი.

საფლავის ქვა ბაიკოვოს სასაფლაოზე

1934-1941 წლებში ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას კიევის მშენებლობისა და არქიტექტურის ეროვნულ უნივერსიტეტში (1940 წლიდან - პროფესორი). 1940-1941 წლებში იყო კიევის არქიტექტურის არქიტექტურული დაგეგმარების განყოფილების გამგე, კიევის მთავარი არქიტექტორი.

დიდი სამამულო ომის დროს მუშაობდა უფაში, სადაც ევაკუირებული ქარხნებისთვის საცხოვრებელი კორპუსებისა და შენობების აგებით იყო დაკავებული. 1943 წელს დაჯილდოვდა ბაშკირეთის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის საპატიო სიგელი. CPSU(b) წევრი 1944 წლიდან.

1945-1956 წლებში იყო უკრაინის სსრ არქიტექტურის აკადემიის პირველი პრეზიდენტი. მან მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა უკრაინის არქიტექტურული მემკვიდრეობის შესწავლაში, რედაქტირებდა ნაშრომებს უკრაინის ხელოვნებისა და არქიტექტურის ისტორიაზე. 1954 წელს ვ.ი.ზაბოლოტნის მიენიჭა არქიტექტურის დოქტორის წოდება honoris causa.

მის სტუდენტებს შორის არიან არქიტექტორი ავრაამ მილეცკი, რომელმაც თავის მოგონებებში თბილი სიტყვები მიუძღვნა ზაბოლოტნის და მარკ აგუფი[4].

ვლადიმერ ზაბოლოტნი გარდაიცვალა კიბოთი 1962 წლის 3 აგვისტოს. დაკრძალეს კიევში, ბაიკოვოს სასაფლაოზე.

ხსოვნა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ვლადიმერ ზაბოლოტნის სახელს ატარებს სახელმწიფო სამეცნიერო არქიტექტურულ-სამშენებლო ბიბლიოთეკა;[5] [6]
  • 1911 წელს პერეიასლავში არქიტექტორის მამის მიერ აშენებულ სახლში არის არქიტექტორ V. I. Zabolotny-ის მემორიალური მუზეუმი;
  • მემორიალური დაფები არის პერეიასლავ-ხმელნიცკის ყოფილი გიმნაზიის შენობაზე, სადაც არქიტექტორი სწავლობდა.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Мастера советской архитектуры об архитектуре. Т. 2. — М., 1975. — С. 423—434.
  • Apxiтектор В. Г. Заболотний: Біобібліографічний портрет (1898—1962). — К.: Укрархбудінформ, 1998. (უკრ. .)

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 Заболотный Владимир Игнатьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Запись о рождении 1 августа (ст. ст.) 1898 года Володимира Заболотного в метрической книге Георгиевской церкви села Андруши Переяславского уезда Полтавской губернии დაარქივებული 2019-08-19 საიტზე Wayback Machine.  // ЦГИАК Украины. Ф. 224. Оп. 3. Д. 433. Л. 164об-165.
  3. Владимир Заболотный за Верховную Раду получил Сталинскую премию.
  4. Милецкий А. М. Наплывы памяти. — Иерусалим, 1998. — С. 19, 20.
  5. Строительной библиотеке — 65. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-09-17. ციტირების თარიღი: 2024-03-29.
  6. Личности в деятельности Государственной научной архитектурно-строительной библиотеки имени В. И. Заболотного. ციტირების თარიღი: 2010-11-07