ბალრამ ჯაკჰარი
| ბარლამ ჯაკჰარი ჰინ. बलराम जाखड़ | |
 | |
| მადჰია-პრადეშის გუბერნატორი | |
|---|---|
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 30 ივნისი 2004 – 29 ივნისი 2009 | |
| პრეზიდენტი | აბდულ ქალამი პრატიბა პატილი |
| წინამორბედი | კრიშნა მოჰან სედჰი |
| მემკვიდრე | რემაშვარ თჰაკური |
მე-12 მოწვევის ლოკ-საბჰას დეპუტატი რაჯასტანიდან, ბიჰანერის ოლქიდან | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 10 მარტი 1998 – 26 აპრილი 1999 | |
 ინდოეთის სოფლის მეურნეობის მინისტრი | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 21 ივნისი 1991 – 17 იანვარი 1996 | |
| პრეზიდენტი | რამასვამი ვენკატარამანი → შანკარ დაიალ შარმა |
| პრემიერ-მინისტრი | პამულაპართი ვენკატა ნარასიმჰა რაო |
| წინამორბედი | ჩოუდჰარი დევი ლაპი |
| მემკვიდრე | სურაჯ ბჰანი |
ლოკ-საბჰას მე-10 მოწვევის დეპუტატი რაჯასტანიდან, სიკარის ოლქიდან | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 20 ივნისი 1991 – 10 მაისი 1996 | |
ლოკ-საბჰას სპიკერი | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 22 იანვარი 1980 – 18 დეკემბერი 1989 | |
| პრეზიდენტი | ნილამ სანჯიევა რედი → ზაილ სინგჰი → რამასვამი ვენკატარამანი |
| წინამორბედი | კოუდორ სადანანდა ხეგდე |
| მემკვიდრე | რაბი რეი |
ლოკ-საბჰას მე-7 და მე-8 მოწვევის დეპუტატი პენჯაბიდან, ფიროზპურის ოლქი | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 18 იანვარი 1980 – 27 ნოემბერი 1989 | |
პენჯაბის საკანონმდებლო ასამბლეის დეპუტატი | |
| დაბადებული | 23 აგვისტო 1923 |
| გარდაცვლილი | 3 თებერვალი 2016 |
| მოქალაქეობა | ინდოეთი |
| პოლიტიკური პარტია | ინდოეთის ეროვნული კონგრესი |
| მამა | ჩაუდჰარი რაჯარამა ჯახარი |
| დედა | პატოდევი ჯაჰარი |
| შვილები | ვაჟები: საჯანი და ჯაჰარ სუნილი ( პოლიტიკოსები), ორი ქალიშვილი |
| განათლება | ფორმანის ქრისტიანული კოლეჯი |
| სამეცნიერო ხარისხი | ბაკალავრის ხარისხი ენათმეცნიერებაში (სანსკრიტის მიმართულებით} |
| საქმიანობა | აგრონომი, პოლიტიკოსი, საზოგადო მოღვაწე |
შრი ბალრამ ჯაკჰარი ( ჰინ. बलराम जाखड़ ინგლის. Balram ან Bal Ram Jakhar; დ. 23 აგვისტო, 1923, სოფელი პანჯკოსი, პენჯაბი — გ. 3 თებერვალი, 2016, დელი) — ინდოელი სახელმწიფო მოღვაწე; იყო ინდოეთის ეროვნული კონგრესის პარტიის თვალსაჩინო წარმომადგენელი, ოთხი მოწვევის ლოკ საბჰას წევრი და სპიკერი (1980-1989), ინდოეთის სოფლის მეურნეობის მინისტრი (1991-1996), მადჰია პრადეშის გუბერნატორი. (2004-2009 წწ.).[1]
ბიოგრაფია და კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
დაიბადა ფერმერი ჩაუდარი რაჯარამ ჯაკჰარის და მისი მეუღლე პატოდევის ოჯახში. 1945 წელს წარჩინებით დაამთავრა ფორმანის ქრისტიანული კოლეჯი ლაჰორში, მიიღო დიპლომი ენათმეცნიერებაში სანსკრიტის სპეციალობით; გარდა ამისა, ფლობდა პენჯაბურს, ჰინდის, ურდუს და ინგლისური ენებს . უმაღლესი განათლების მიღების და სახლში დაბრუნების შემდეგ რამდენიმე ათეული წლის განმავლობაში დაკავდა სასოფლო-სამეურნეო კულტურებით. კერძოდ, აბოჰარის რეგიონში პირველმა მოიყვანა ყურძენი და კინაუს ჯიშის მანდარინი [2] . 1975 წელს ინდოეთის პრეზიდენტის მიერ მას მიენიჭა ეროვნული დონის ჯილდო Udyan Pandit მემცენარეობის განვითარებაში შეტანილი წვლილისთვის.
მისი საპარლამენტო კარიერა დაიწყო 1972 წელს პენჯაბის საკანონმდებლო ორგანოში არჩევით. მოგვიანებით იგი ხელახლა აირჩიეს 1977 წელს და გახდა ოპოზიციური ფრაქციის ლიდერი.
1980 წელს იგი გახდა მე-7 მოწვევის ლოკ საბჰას ( ინდოეთის პარლამენტის ქვედა პალატის) დეპუტატი ფიროზპურის ოლქიდან, გახდა მისი სპიკერი, ხოლო 1984 წელს შეიარჩუნა თანამდებობა, ხელახლა აირჩიეს რა სიკარდის ოლქიდან. ამრიგად, ჯაკჰარი დარჩა ინდოეთის პარლამენტის თავმჯდომარედ 1980 წლიდან 1989 წლამდე ( ყველაზე დიდი ხნის განმავლობაში ხსენებულ თანამდებობაზე).
როდესაც ლოკ საბჰაში უმაღლესი თანამდებობა ეკავა, ბალრამ ჯაკჰარი ატარებდა შეხვედრებს, გარდა ამისა, აქტიურად იყო ჩართული საპარლამენტო მუშაობის გაუმჯობესებაში, კერძოდ, დააარსა საპარლამენტო მუზეუმი, განავითარა საპარლამენტო ბიბლიოთეკა, მისი დოკუმენტაციის სისტემა და ინფორმაცია-რეფერატორული სერვისები, შემოიღო ხმის მიცემის სისტემის კომპიუტერიზაცია და ავტომატიზაცია. როგორც ინდოეთის საკანონმდებლო ასამბლეის თავმჯდომარე, იგი მონაწილეობდა ბრიტანეთის თანამეგობრობის საპარლამენტო ასამბლეის მუშაობაში, ბოლო წლებში მისი ხელმძღვანელიც გახდა. იგი იყო პირველი წარმომადგენელი აზიიდან ამ პოსტზე.[3]
1991-1996 წლებში ეკავა ინდოეთის სოფლის მეურნეობის მინისტრის თანამდებობას. ჩართული იყო „ ჰავალას პოლიტიკურ სკანდალში, “ თუმცა ბრალდებულთა უმეტესობის მსგავსად, ინდოეთის უზენაესმა სასამართლომ ის უდანაშაულოდ ცნო.
2004-2009 წლებში მუშაობდა მადჰია პრადეშის გუბერნატორად; საგუბერნატორო ვადის დაწყებისას ის ასევე იყო გუჯარათის შტატის გუბერნატორის მოვალეობის შემსრულებელი.
სახელმწიფო ვალდებულებების გარდა, ფართოდ ეწეოდა საზოგადოებრივ საქმიანობას. გაატარა ინდოეთში სოფლის მეურნეობის რეფორმა, ფერმერების სოციალური დაცვის ღონისძიებების ჩათვლით, ასევე ეწეოდა სამეცნიერო კვლევას და შემდგომში მათი შედეგების განხორციელებას მოსავლის მოსავლიანობის გაზრდის მიზნით. ამ სამუშაოსთვის მას მიენიჭა რამდენიმე ჯილდო და საპატიო წოდება. ჰისარში ჩოუდჰარი ჩარან სინგჰის სახეობის სასოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტს დაეხმარა ექსპერიმენტული მოსავლის სადგურის დაარსებაში 1992 წელს, შედეგად გახდა საპატიო დოქტორი. ჰარიდვარში Gurukul Kangri Vishwavidyalaya-ს უნივერსიტეტმა მას ვიდია მარტანდის საპატიო წოდება მიანიჭა. გარდა ამისა, ჯაკჰარი მონაწილეობდა რამდენიმე საქველმოქმედო ფონდის მუშაობასა და მართვაში.
სიცოცხლის ბოლოს დიდი ხნის განმავლობაში ავადმყოფობდა. გარდაცვალებამდე ერთი წლით ადრე ინსულტი გადაიტანა.[4]
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Ratna Tikoo. Portrait of a farmer: Dr. Bal Ram Jakhar, speaker, Lok Sabha, in the service of the people and the Parliament of India, his life and ideas. — National Publishing House, 1987. — 127 p. — ISBN 9788121401050.
- Pratibha Patil. Speech by the President of India on the Occasion of the 85th Birthday of Dr. Balram Jakhar, Governor of Madhya Pradesh, in Parliament House (англ.). Smt. Pratibha Devisingh Patil (Former President of India) website at National Informatics Centre (7 სექტემბერი 2007). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
- Congress, Sonia Gandhi condole Balram Jakhar's demise . Zee News[en] (3 თებერვალი 2016). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
- Congress leader Balram Jakhar passes away The Indian Express (4 თებერვალი 2016).ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
- Veteran Congress leader Balram Jakahar passes away Business Standard (3 თებერვალი 2016). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
- Former Speaker Balram Jakhar passes away. Business Standard (3 თებერვალი 2016). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
- Narendra Modi. Veteran Congress leader Balram Jakhar dead . GSTV[en] (3 თებერვალი 2016). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016. დააარქივებულია ორიგინალიდან 6 მარტი 2016 .
- राष्ट्रमंडल सांसद कार्यकारी फोरम के पहले एशियाई सभापति थे जाखड़ (ჰინდი). Rajasthan Patrika (3 თებერვალი 2016). ციტირების თარიღი: 4 თებერვალი 2016.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ "Ram Niwas Mirdha News Photo (From left to right) Ram Ni..." Times Of India. Retrieved 17 August 2023.
- ↑ Obit: Balram Jakhar, a leader who always looked out for farmers. Business Standard. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-02-04. ციტირების თარიღი: 2016-02-04.
- ↑ "Official Webpage on Loksabha Website". National Informatics Centre, New Delhi. Archived from the original on 3 April 2015. Retrieved 27 April 2013.
- ↑ "Balram Jakhar passes away". The Hindu. 4 February 2016.