ალვარ აალტო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ალვარ აალტო
ალვარ აალტო
	; აალტო მეუღლე აინოსთან ერთად
პირადი ინფორმაცია
დაბ. თარიღი	3 თებერვალი, 1898
დაბ. ადგილი	კუორტანე, ფინეთი
გარდ. თარიღი	11 მაისი, 1976
გარდ. ადგილი	ჰელსინკი, ფინეთი
დასაფლავებულია	ჰიეტანიემის სასაფლაო
ნამუშევრები და მიღწევები
საქმიანობა	არქიტექტურა, დიზაინი
ეროვნება	ფინელი
მოქალაქეობა	ფინეთი
ალმა-მატერი	ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტი და Jyväskylän Lyseon lukio
მნიშვნელოვანი პროექტები	ჰელსინკის ქალიქის ცენტრი;
ჯილდოები	სამეფო ოქროს მედალი; AIA ოქროს მედალი
მეუღლე	აინო აალტო და ელისა აალტო
ხელმოწერა
საიტი	alvaraalto.fi
	ალვარ აალტო ვიკისაწყობში

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

09:41, 28 დეკემბერი 2009-ის ვერსია

ჰუგო ალვარ ჰენრიკ აალტო (Hugo Alvar Henrik Aalto) (დ. 3 თებერვალი, 1898, კუორტანე, ფინეთი — გ. 11 მაისი, 1976, ჰელსინკი, ფინეთი), ფინელი არქიტექტორი და დიზაინერი. მოღვაწეობდა ფინეთში, შვედეთში და აშშ-ში. ეროვნული ტრადიციების ნიადაგზე ერთმანეთს შეუხამა ფუნქციონალიზმისა და ორგანული არქიტექტურის პრინციპები. შექმნა ლანდშაფტთან შერწყმული მოცულობით-სივრცობრივი კომპოზიციები; აგურთან, მინასთან, სპილენძსა და ბეტონთან ერთად აქტიურად გამოიყენა ადგილობრივი მასალა — ხე და გრანიტი.

ცხოვრება

დაიბადა კუორტანეში, ფინეთი. არქიტექტურას სწავლობდა ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტში 1916-21 წლებში. 1923 წელს ივასკილაში ბრუნდება, სადაც თავის პირველ არქიტექტურულ სტუდიას ხსნის. მომდევნო წელს აინო მარსიოზე ქორწენდება. მათმა საქორწინო მოგზაურობამ იტალიაში განაპრიობა მისი ინტელექტუალური კავშირი ხმელთაშუა ზღვის რეგიონთან, რაც მნიშვნელოვანი მიმართულება დარჩა აალტოს მთელი დანარჩენი ცხოვრების განმავლობაში. 1927 წელს მას სტუდია ტურკუში გადააქვს და თანამშრომლობას არქიტექტორ ერიკ ბრიგმანთან იწყებს. 1933 წელს ის უკვე ჰელსინკიში გადადის. 1935-36 წლებში მან თავისთვის საოფისე-საცხოვრებელი სახლი დააპროექტა მუნკინიემის უბანში, თუმცა მოგვიანებით (1955) იმავე უბანში სპეციალურად მხოლოდ ოფისისთვის განკუთვნილი შენობა ააგო.

1949 წელს აინო აალტო გარდაიცვალა და 1952 წელს მან არქიტექტორ ელისა მაკინიემიზე იქორწინა (გ. 1994). 1957 წელს მათ ერთობლივად დააპროექტეს და ააგეს საზაფხულო აგარაკი, ე. წ. "ექსპერიმენტული სახლი" მუურაცალოში, სადაც ზაფხულობით ერთად მუშაობდნენ ხოლმე. აალტო 1976 წლის 11 მაისს დარდაიცვალა ჰელსინკიში.

კარიერა

ალვარ აალტოს კულტურის სახლი, ვოლფსბურგი, გერმანია.

მიუხედავად იმისა, რომ მას ხშირად სკანდინავიური მოდერნიზმის პირველ და ყველაზე გავლენიან არქიტექტორად მიიჩნევენ, ისტორიული ფაქტების უფრო ღრმა ანალიზი ააშკარავებს, რომ აალტო მისდევდა სხვა პიონერებს შვედეთში, მათ შორის გუნარ ასპლუნდსა და სვენ მარკელიუსს, რომელთანაც მას მჭიდრო მეგობრობა აკავშირებდა. აალტოს და მრავალ სხვა ამ თაობის არქიტექტორს სკანდინავიურ ქვეყნებში ერთი საერთო რამ აკავშირებდათ — მათ დაიწყეს კლასიკური განათლებით და პირველებმა ჩამოაყალიბეს ე. წ. სკანდინავიური (ნორდული) კლასიციზმი, სანამ 1920-იან წლებში მოდერნიზმში გადაინაცვლებდნენ.

აალტოში ეს ტრანსფორმაცია ყველაზე მკაფიოდ გამოიხატა ვიიპურის ბიბლიოთეკაში (1927-35), რომლის პროექტმაც მნიშვნელოვანი ტრანსფორმაცია განიცადა თავდაპირველი კლასიკური საკონკურსო ნიმუშიდან დასრულებულ მაღალი მოდერნიზმის შენობამდე. მისი ჰუმანისტური მიდგომა სრულიად გამოვლინდა აქ: ინტერიერში გამოყენებული ბუნებრივი მასალები, თბილი ფერები და რბილი ხაზები. ვიიპურის ბიბლიოთეკის პროექტი რვა წელი მიმდინარეობდა და ამავე პერიოდში შექმნა აალტომ ტურუნ სანომატის შენობა (1929-30) და პაიმიოს სანატორიუმი (1929-30): შესაბამისად ტურუნ სანომატის შენობაში პირველად აისახა აალტოს გადასვლა მოდერნიზმში, რამაც თავის მხრივ გავლენა იქონია მის დანარჩენ ორ მიმდინარე პროექტზეც. თუმცა მიუხედავად იმისა, რომ ტურუნ სანომატისა და პაიმიოს შენობები შედარებით წმინდა მოდერნისტული ნამუშევრებია, უკვე მათშიც აისახა აალტოს მიერ ამგვარი მიმართულების მიმართ კრიტიკული მიდგომის მარცვლები და მისი ლტოლვა უფრო გაბედულ სინთეზურ მიდგომასთან.

აალტო იყო მოდერნისტ არქიტექტორთა საერთაშორისო კონგრესის (Congrès Internationaux d'Architecture Moderne) წევრი; დაესწრო მეორე კონგრესს ფრანკფურტში 1929 წელს და მეოთხე კონგრესს ათენში 1933 წელს. თუმცა მსოფლიოს ყურადღება მისმა არქიტექტურამ მხოლოდ პაიმის სანატორიუმისა (1929) და ვიიპურის ბიბლიოთეკის (1935) დასრულების შემდეგ მიიპყრო. მისი რეპუტაცია მკვეთრად გაიზარდა აშშ-შიც 1939 წელს ნიუ-იორკის მსოფლიო ექსპოზიციაზე ფინური პავილიონის შექმნის შემდეგ, რომელსაც ფრენკ ლოიდ რაიტმა "გენიოსის ნამუშევარი" უწოდა.

აალტოს რეპუტაციას სამუდამო ბეჭედი დაესვა ზიგფრიდ გიდიონის გავლენიან ნაშრომში მოდერნისტულ არქიტექტურაზე "სივრცე, დრო და არქიტექტურა. ახალი ტრადიციის აღმასვლა" (Space, Time and Architecture. The growth of a new tradition, 1949) მისი ჩართვით, სადაც აალტოს ყველა მოდერნისტ არქიტექტორზე მეტი ყურადღება დაეთმო, ლე კორბუზიეს ჩათვლით. აალტოს განხილვაში გიდიონმა უპირატესობა მიანიჭა მის ისეთ თვისებებს, რომლითაც ის განუდგა პირდაპირ ფუნქციონალობას, რაშიც აირეკლა ხასიათი, ატმოსფერო, ცხოვრების ინტენსიურობა და "ეროვნული თავისებურებებიც" კი, მისი თქმით "ფინეთი ყველგან თან დაჰყვება აალტოს".

აალტოს ჯილდოებს შორის არის სამეფო ოქროს მედალი არქიტექტურისთვის ბრიტანელ არქიტექტორთა სამეფო ინსტიტუტისგან (1957) და ოქროს მედალი ამერიკის არქიტექტორთა ინსტიტუტისგან (1963).

1967 წელს ფინეთის არქიტექტურის მუზეუმმა და ფინეთის არქიტექტორთა ასოციაციამ ერთობლივად დააფუძნეს ალვარ აალტოს მედალი, რომელიც ამჟამად მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟულ ჯილდოდ ითვლება ამ დარგში.

ნამუშევრები

ვიიპურის საქალაქო ბიბლიოთეკის აუდიტორია 1930-იან წლებში.

აალტოს შემოქმედების ფართო სპექტრი მოიცავს ავეჯს, მინის დიზაინს, არქიტექტურასა და ფერწერას. მისი ვაზების დიზაინი მსოფლიოშია განთქმული. მან გამოიგონა ლამინირებული დაგრეხილი ხის ავეჯის ახალი ფორმა 1932 წელს. აალტოს ავეჯს აწარმოებს ფირმა არტეკი, რომლის თანადამფუძნებელი აალტო იყო. აალტოს მინის ნაწარმს უშვებს ფინური კომპანია ლიტალა. აალტოს კარიერის განმავლობაში მისი სტილი ტრანსფორმაციას განიცდის წინამოდერნისტულიდან (ნორდული კლასიციზმი) წმინდა საერთაშორისო სტილის მოდერნიზმამდე და უფრო სინთეზურსა და იდიოსინკრეტულ მიდგომამდე.

მნიშვნელოვანი შენობები

კაუჰაიარვის ეკლესიის სამრეკლო, ლაპუა, ფინეთი (1921-23)
მუნიციპალური საავადმყოფო, ალაიარვი, ფინეთი (1924-28)
ვიბორგის ბიბლიოთეკა, ყოფილი ვიიპური (1927-1935)
პაიმიოს სანატორიუმი (1929-1933)
ვილა ტამეკანი, ტარტუ, ესტონეთი (1932)
ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1937)
ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1939)
სუნილის ცელულოზის ფაბრიკა (1936-1939)
ფინეთის პავილიონები პარიზისა და (1937) და ნიუ-იორკის (1939) მსოფლიო გამოფენებზე
მასაჩუსეტსის შტატის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის საძილე კორპუსი (1947)
ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტი, ესპოო, ფინეთი (1949-66)
კულტუურიტალო (კულტურის სახლი), ჰელსინკი, ფინეთი (1952-58)
ჰელსინკის მუშათა კულტსახლი (1955-1958).
სკანდინავიური სახლი, რეიკიავიკი, ისლანდია (1965-68)
ესენის ოპერის თეატრი, ესენი, გერმანია

ქალაქგეგმარების პროექტები

როვანიუმი, 1946-48;
სიაინიატსალო, 1949-1952;
ჰელსინკის ცენტრის რეკონსტრუქციის პროექტი, 1966).

ციტატები

"ღმერთმა ქაღალდი შექმნა მასზე არქიტექტურის სახაზავად. სხვა დანარჩენი, სულ მცირე ჩემთვის მაინც, ქაღალდის ფუჭი ხარჯია." ალვარ აალტო, ჩანახატები, 1978, 104.
"ჩვენ უნდა შევქმნათ მარტივი, კარგი, უდეკორაციო საგნები... ამავე დროს საგნები, რომლებიც ჰარმონიაშია ჰუმანურ არსებასთან და ორგანულად ერწყმის პატარა ადამიანს ქუჩაში." ალვარ აალტო, სიტყვა წარმოთქმული ლონდონში 1957 წელს.

ლიტერატურა

გერან შილდტს ეკუთვნის მრავალი წიგნი აალტოზე, მათ შორის ყველაზე ცნობილია სამტომიანი ბიოგრაფია.
- "ალვარ აალტო. ადრეული წლები" (Alvar Aalto. The Early Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1984. პირველი ტომი
- "ალვარ აალტო. გამსაზღვრელი წლები" (Alvar Aalto. The Decisive Years), ნიუ-იორკი, 1987. მეორე ტომი
- "ალვარ აალტო. ჩამოყალიბებული წლები" (Alvar Aalto. The Mature Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1991. მესამე ტომი
- ალვარ აალტოს არქიტექტურული ნახაზები, 1917-1939" (The Architectural Drawings of Alvar Aalto, 1917-1939), თერთმეტ ტომად. შემუშავებულია ალვარ აალტოს არქივისა და ფინური არქიტექტურის მუზეუმის მიერ, ასევე ალვარ აალტოს მუზეუმის ხელშეწყობით. გერან შილდტის წინასიწყვაობითა და პროექტთა აღწერით. ნიუ-იორკი, 1994.
- "ალვარ აალტო საკუთარი სიტყვებით" (Alvar Aalto in His Own Words), ნიუ-იორკი, 1998.
- "ალვარ აალტო: არქიტექტურის, დიზაინისა და ხელოვნების სრული კატალოგი", ნიუ-იორკი, 1994.

სხვა ავტორები:
- "თანამედროვე ეკლექტიციზმის წყაროები", დემეტრი პროფირიოსი, ლონდონი, 1982.
- "ალვარ აალტოს ავეჯი, ფინური არქიტექტურის მუზეუმი", იუჰანი პალასმაა, ჰელსინკი, 1984.
- "ალვარ აალტო: ჰუმანიზმსა და მატერიალიზმს შორის", პიტერ რიდი, მომა, ნიუ-იორკი, 1998. (კატალოგი)

რესურსები ინტერნეტში

ვიკიპედიის რედაქტორების გადაწყვეტილებით, სტატიას „ალვარ აალტო“ მინიჭებული აქვს რჩეული სტატიის სტატუსი. ალვარ აალტო ვიკიპედიის საუკეთესო სტატიების სიაშია.

ბიოგრაფიების პორტალი – დაათვალიერეთ ვიკიპედიის სხვა სტატიები ბიოგრაფიებზე.

↑ Hautahaku
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104772561"></a>
↑ https://www.helsinginseurakunnat.fi/material/attachments/hautausmaat/hietaniemi/w8GZkM0y7/Hietaniemen_merkittavia_vainajia.pdf
↑ Museum of Modern Art online collection
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>
↑ MODERNE ARCHITEKTUR A-Z — Taschen, 2016. — S. 8. — 693 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q367205"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111621359"></a>
↑ archINFORM — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q104772561">[[:d:Q104772561|Hautahaku]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104772561"></a></div>-1] Hautahaku
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104772561"></a>

[[https://www.helsinginseurakunnat.fi/material/attachments/hautausmaat/hietaniemi/w8GZkM0y7/Hietaniemen_merkittavia_vainajia.pdf_https://www.helsinginseurakunnat.fi/material/attachments/hautausmaat/hietaniemi/w8GZkM0y7/Hietaniemen_merkittavia_vainajia.pdf]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] ttps://www.helsinginseurakunnat.fi/material/attachments/hautausmaat/hietaniemi/w8GZkM0y7/Hietaniemen_merkittavia_vainajia.pdf

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q73268604">Museum_of_Modern_Art_online_collection<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a></div>-3] Museum of Modern Art online collection
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q111621359">[[:d:Q111621359|MODERNE_ARCHITEKTUR_A-Z]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:de:Taschen_(Verlag)|Taschen]],_2016._—_S.&nbsp;8._—_693&nbsp;გვრ.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q367205"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111621359"></a></div>-4] MODERNE ARCHITEKTUR A-Z — Taschen, 2016. — S. 8. — 693 გვრ.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q367205"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111621359"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q8513_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q265049">archINFORM<span_class="wef_low_priority_links">_—_1994.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a></div>-5] rchINFORM — 1994.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ ხაზი 52: / ხაზი 52: @@
 === მნიშვნელოვანი შენობები ===
-*კაუჰაიარვის ეკლესიის სამრეკლო, [[ლაპუა]], [[ფინეთი]] (1921-23)
+* კაუჰაიარვის ეკლესიის სამრეკლო, [[ლაპუა]], [[ფინეთი]] (1921-23)
-*მუნიციპალური საავადმყოფო, [[ალაიარვი]], ფინეთი (1924-28)
+* მუნიციპალური საავადმყოფო, [[ალაიარვი]], ფინეთი (1924-28)
-*[[ვიბორგის ბიბლიოთეკა]], ყოფილი ვიიპური (1927-1935)
+* [[ვიბორგის ბიბლიოთეკა]], ყოფილი ვიიპური (1927-1935)
-*[[პაიმიოს სანატორიუმი]] (1929-1933)
+* [[პაიმიოს სანატორიუმი]] (1929-1933)
-*[[ვილა ტამეკანი]], [[ტარტუ]], [[ესტონეთი]] (1932)
+* [[ვილა ტამეკანი]], [[ტარტუ]], [[ესტონეთი]] (1932)
-*ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1937)
+* ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1937)
-*ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1939)
+* ფინეთის პავილიონი, მსოფლიო გამოფენა (1939)
-*სუნილის ცელულოზის ფაბრიკა (1936-1939)
+* სუნილის ცელულოზის ფაბრიკა (1936-1939)
-*ფინეთის პავილიონები [[პარიზი]]სა და ([[1937]]) და [[ნიუ-იორკი]]ს ([[1939]]) [[მსოფლიო გამოფენა|მსოფლიო გამოფენებზე]]
+* ფინეთის პავილიონები [[პარიზი]]სა და ([[1937]]) და [[ნიუ-იორკი]]ს ([[1939]]) [[მსოფლიო გამოფენა|მსოფლიო გამოფენებზე]]
-*მასაჩუსეტსის შტატის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის საძილე კორპუსი ([[1947]])
+* მასაჩუსეტსის შტატის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის საძილე კორპუსი ([[1947]])
-*[[ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტი]], [[ესპოო]], ფინეთი (1949-66)
+* [[ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტი]], [[ესპოო]], ფინეთი (1949-66)
-*[[კულტუურიტალო]] (კულტურის სახლი), ჰელსინკი, ფინეთი (1952-58)
+* [[კულტუურიტალო]] (კულტურის სახლი), ჰელსინკი, ფინეთი (1952-58)
-*ჰელსინკის მუშათა კულტსახლი (1955-1958).
+* ჰელსინკის მუშათა კულტსახლი (1955-1958).
-*სკანდინავიური სახლი, [[რეიკიავიკი]], [[ისლანდია]] (1965-68)
+* სკანდინავიური სახლი, [[რეიკიავიკი]], [[ისლანდია]] (1965-68)
-*ესენის ოპერის თეატრი, [[ესენი]], [[გერმანია]]
+* ესენის ოპერის თეატრი, [[ესენი]], [[გერმანია]]
 === ქალაქგეგმარების პროექტები ===
-*[[როვანიუმი]], 1946-48;
+* [[როვანიუმი]], 1946-48;
-*[[სიაინიატსალო]], 1949-1952;
+* [[სიაინიატსალო]], 1949-1952;
-*[[ჰელსინკი]]ს ცენტრის რეკონსტრუქციის პროექტი, [[1966]]).
+* [[ჰელსინკი]]ს ცენტრის რეკონსტრუქციის პროექტი, [[1966]]).
 == ციტატები ==
-*"ღმერთმა ქაღალდი შექმნა მასზე არქიტექტურის სახაზავად. სხვა დანარჩენი, სულ მცირე ჩემთვის მაინც, ქაღალდის ფუჭი ხარჯია." ალვარ აალტო, ჩანახატები, 1978, 104.
+* "ღმერთმა ქაღალდი შექმნა მასზე არქიტექტურის სახაზავად. სხვა დანარჩენი, სულ მცირე ჩემთვის მაინც, ქაღალდის ფუჭი ხარჯია." ალვარ აალტო, ჩანახატები, 1978, 104.
-*"ჩვენ უნდა შევქმნათ მარტივი, კარგი, უდეკორაციო საგნები... ამავე დროს საგნები, რომლებიც ჰარმონიაშია ჰუმანურ არსებასთან და ორგანულად ერწყმის პატარა ადამიანს ქუჩაში." ალვარ აალტო, სიტყვა წარმოთქმული ლონდონში 1957 წელს.
+* "ჩვენ უნდა შევქმნათ მარტივი, კარგი, უდეკორაციო საგნები... ამავე დროს საგნები, რომლებიც ჰარმონიაშია ჰუმანურ არსებასთან და ორგანულად ერწყმის პატარა ადამიანს ქუჩაში." ალვარ აალტო, სიტყვა წარმოთქმული ლონდონში 1957 წელს.
 == ლიტერატურა ==
-*გერან შილდტს ეკუთვნის მრავალი წიგნი აალტოზე, მათ შორის ყველაზე ცნობილია სამტომიანი ბიოგრაფია.
+* გერან შილდტს ეკუთვნის მრავალი წიგნი აალტოზე, მათ შორის ყველაზე ცნობილია სამტომიანი ბიოგრაფია.
-**"ალვარ აალტო. ადრეული წლები" (Alvar Aalto. The Early Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1984. პირველი ტომი
+** "ალვარ აალტო. ადრეული წლები" (Alvar Aalto. The Early Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1984. პირველი ტომი
-**"ალვარ აალტო. გამსაზღვრელი წლები" (Alvar Aalto. The Decisive Years), ნიუ-იორკი, 1987. მეორე ტომი
+** "ალვარ აალტო. გამსაზღვრელი წლები" (Alvar Aalto. The Decisive Years), ნიუ-იორკი, 1987. მეორე ტომი
-**"ალვარ აალტო. ჩამოყალიბებული წლები" (Alvar Aalto. The Mature Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1991. მესამე ტომი
+** "ალვარ აალტო. ჩამოყალიბებული წლები" (Alvar Aalto. The Mature Years Rizzoli), ნიუ-იორკი, 1991. მესამე ტომი
-**ალვარ აალტოს არქიტექტურული ნახაზები, 1917-1939" (The Architectural Drawings of Alvar Aalto, 1917-1939), თერთმეტ ტომად. შემუშავებულია ალვარ აალტოს არქივისა და ფინური არქიტექტურის მუზეუმის მიერ, ასევე ალვარ აალტოს მუზეუმის ხელშეწყობით. გერან შილდტის წინასიწყვაობითა და პროექტთა აღწერით. ნიუ-იორკი, 1994.
+** ალვარ აალტოს არქიტექტურული ნახაზები, 1917-1939" (The Architectural Drawings of Alvar Aalto, 1917-1939), თერთმეტ ტომად. შემუშავებულია ალვარ აალტოს არქივისა და ფინური არქიტექტურის მუზეუმის მიერ, ასევე ალვარ აალტოს მუზეუმის ხელშეწყობით. გერან შილდტის წინასიწყვაობითა და პროექტთა აღწერით. ნიუ-იორკი, 1994.
-**"ალვარ აალტო საკუთარი სიტყვებით" (Alvar Aalto in His Own Words), ნიუ-იორკი, 1998.
+** "ალვარ აალტო საკუთარი სიტყვებით" (Alvar Aalto in His Own Words), ნიუ-იორკი, 1998.
-**"ალვარ აალტო: არქიტექტურის, დიზაინისა და ხელოვნების სრული კატალოგი", ნიუ-იორკი, 1994.
+** "ალვარ აალტო: არქიტექტურის, დიზაინისა და ხელოვნების სრული კატალოგი", ნიუ-იორკი, 1994.
-*სხვა ავტორები:
+* სხვა ავტორები:
-**"თანამედროვე ეკლექტიციზმის წყაროები", დემეტრი პროფირიოსი, ლონდონი, 1982.
+** "თანამედროვე ეკლექტიციზმის წყაროები", დემეტრი პროფირიოსი, ლონდონი, 1982.
-**"ალვარ აალტოს ავეჯი, ფინური არქიტექტურის მუზეუმი", იუჰანი პალასმაა, ჰელსინკი, 1984.
+** "ალვარ აალტოს ავეჯი, ფინური არქიტექტურის მუზეუმი", იუჰანი პალასმაა, ჰელსინკი, 1984.
-**"ალვარ აალტო: ჰუმანიზმსა და მატერიალიზმს შორის", პიტერ რიდი, [[მომა]], ნიუ-იორკი, 1998. (კატალოგი)
+** "ალვარ აალტო: ჰუმანიზმსა და მატერიალიზმს შორის", პიტერ რიდი, [[მომა]], ნიუ-იორკი, 1998. (კატალოგი)
 == რესურსები ინტერნეტში ==
 {{Commonscat|Alvar Aalto|ალვარ აალტო}}
-*[http://www.alvaraalto.fi/ ალვარ აალტოს ფონდი]
+* [http://www.alvaraalto.fi/ ალვარ აალტოს ფონდი]
-*[http://www.alvaraalto.fi/alvar/biblio.htm აალტოს ბიბლიოგრაფია]
+* [http://www.alvaraalto.fi/alvar/biblio.htm აალტოს ბიბლიოგრაფია]
-*[http://www.artek.fi არტეკი — აალტოს ავეჯი]
+* [http://www.artek.fi არტეკი — აალტოს ავეჯი]
 {{რჩეული}}
 {{პორტალი ბიოგრაფიები}}
 {{DEFAULTSORT:აალტო, ალვარ}}
 [[კატეგორია:ფინელები]]
 [[კატეგორია:ფინელი არქიტექტორები]]