ჰაერწვეთოვანი გადადება
ჰაერწვეთოვანი ან აეროზოლური გადაცემა — ინფექციური დაავადების გადაცემა ჰაერში მცირე ნაწილაკების მეშვეობით.[2] ინფექციურ დაავადებები, რომლებსაც შეუძლიათ ჰაერწვეთოვანი გადაცემა, უამრავია როგორც ადამიანის, ისე ვეტერინარიის მედიცინაში. ინფექცია შეიძლება იყოს ვირუსი, ბაქტერია ან სოკო და ისინი შეიძლება გავრცელდეს სუნთქვით, ლაპარაკით, ხველებთ, ცემინებით, დამტვერვით, სითხეების შესხურებით, ტუალეტების გამორეცხვით, აეროზოლის ნაწილაკების ან წვეთების წარმოქმნით. არ მოიცავს ჰაერის დაბინძურებით გამოწვეულ დაავადებებს.
ჰაერწვეთოვანი გადაცემა ტრადიციულად განიხილება წვეთებით გადაცემისგან განსხვავებულად, თუმცა ეს არასწორია.[3][4]
ინდივიდები წარმოქმნიან აეროზოლებს და წვეთებს ზომისა და კონცენტრაციის ფართო დიაპაზონში და წარმოქმნილი რაოდენობა მნიშვნელოვნად განსხვავდება ადამიანისა და წარმოქმნის მიზეზის მიხედვით. 100 მიკრომეტრზე დიდი წვეთები ჩვეულებრივ ეცემა 2 მეტრში.[5] მცირე ნაწილაკებს შეუძლიათ ჰაერში პათოგენების გადატანა დიდი ხნის განმავლობაში.
ვინაიდან ამ ზომის დიაპაზონი ყველაზე ეფექტურად იფილტრება ცხვირის ლორწოვან გარსში,[6][7] COVID-19-ის ინფექციის პირველადი ადგილი, აეროზოლები და წვეთები[8] ხდება COVID-19 პანდემიის გავრცელების ერთ-ერთი უმთავრესი გზა.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Transmission-Based Precautions en-us (2016-01-07). ციტირების თარიღი: 2020-03-31
- ↑ 2007 Guideline for Isolation Precautions: Preventing Transmission of Infectious Agents in Healthcare Settings. ციტატა: „Airborne transmission occurs by dissemination of either airborne droplet nuclei or small particles in the respirable size range containing infectious agents that remain infective over time and distance“ ციტირების თარიღი: 2019-02-07
- ↑ Tang, Julian W.; Marr, Linsey C.; Li, Yuguo; Dancer, Stephanie J. (2021-04-14). „Covid-19 has redefined airborne transmission“. BMJ (ინგლისური). 373: n913. doi:10.1136/bmj.n913. ISSN 1756-1833. PMID 33853842. S2CID 233235666.
- ↑ Zhang N, Chen W, Chan PT, Yen HL, Tang JW, Li Y (July 2020). „Close contact behavior in indoor environment and transmission of respiratory infection“. Indoor Air. 30 (4): 645–661. doi:10.1111/ina.12673. PMID 32259319.
- ↑ (2020-10-22) Airborne Transmission of SARS-CoV-2: Proceedings of a Workshop in Brief. Washington, D.C.: National Academies Press. DOI:10.17226/25958. ISBN 978-0-309-68408-8.
- ↑ Kesavanathan J, Swift DL (January 1998). „Human Nasal Passage Particle Deposition: The Effect of Particle Size, Flow Rate, and Anatomical Factors“. Aerosol Science and Technology. 28 (5): 457–463. Bibcode:1998AerST..28..457K. doi:10.1080/02786829808965537. ISSN 0278-6826.
- ↑ Adlish, John I.; Neuhold, Piero; Surrente, Riccardo; Tagliapietra, Luca J. (18 June 2021). „RNA Identification and Detection of Nucleic Acids as Aerosols in Air Samples by Means of Photon and Electron Interactions“. Instruments (ინგლისური). 5 (2): 23. arXiv:2105.00340. doi:10.3390/instruments5020023.
- ↑ Adlish, John I.; Neuhold, Piero; Surrente, Riccardo; Tagliapietra, Luca J. (18 June 2021). „RNA Identification and Detection of Nucleic Acids as Aerosols in Air Samples by Means of Photon and Electron Interactions“. Instruments (ინგლისური). 5 (2): 23. arXiv:2105.00340. doi:10.3390/instruments5020023.