ცენტრალური არანის ეკონომიკური რეგიონი
ცენტრალური არანის ეკონომიკური რეგიონი (აზერ. Mərkəzi Aran iqtisadi rayonu) — აზერბაიჯანის 14 ეკონომიკური რეგიონიდან ერთ-ერთი. მოიცავს აღდაშის, გოქჩაის, ქურდამირის, უჯარის, ევლახის, ზარდაბის ადმინისტრაციულ რაიონებსა და ქალაქ მინგეჩაურს[1].
1991 წლიდან 2021 წლამდე რეგიონს ეწოდებოდა არანის ეკონომიკური ოლქი და მოიცავდა 16 ადმინისტრაციულ რეგიონსა და 18 ქალაქს, მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანი შირვანი, მინგეჩაური და ევლახი.
2021 წლის 7 ივლისს აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ბრძანებულებას „აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ეკონომიკური რეგიონების ახალი დაყოფის შესახებ“[2].
გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ფართობი 21150 კმ² შეადგენს რესპუბლიკის მთლიანი ფართობის 24,7%-ს. მოსახლეობა - 1936,0 ათასი ადამიანი. 2015 წლის დასაწყისში[4] შეადგენდა ქვეყნის მთლიანი მოსახლეობის 20,5%-ს[3].
რეგიონისთვის დამახასიათებელია მშრალი სუბტროპიკული კლიმატი.
რეგიონში მოიპოვება ნავთობი, გაზი, იოდ-ბრომიანი წყლები, სხვადასხვა სამშენებლო მასალები (ქვა, ქვიშა, დატეხილი ქვა).
ამ ეკონომიკური რეგიონის ძირითადი ბუნებრივი რესურსებია მზის ენერგია და მდინარეების მტკვრისა და არაქსის წყლის რესურსები[4].
მრეწველობა კონცენტრირებულია ძირითადად რეგიონის სამხრეთ-აღმოსავლეთით და ჩრდილო-დასავლეთით. ინდუსტრიის საფუძველია ქიმიური, საინჟინრო, მსუბუქი, კვების და სამშენებლო საწარმოები მასალები.
სოფლის მეურნეობის საფუძველია სარწყავი მეურნეობა. სოფლის მეურნეობის სპეციალიზებული დარგებია: ბამბა, მარცვლეული, მევენახეობა, სუბტროპიკული მეხილეობა და თევზაობა. აზერბაიჯანში წარმოებული ბამბის 9%-ზე მეტი სწორედ ამ რეგიონზე მოდის. ტერიტორიაზე ასევე მოჰყავთ კარტოფილი და შაქრის ჭარხალი.
ცენტრალური არანის ეკონომიკურ რეგიონის ტერიტორიაზე გადის ბაქოს დამაკავშირებელი სატრანსპორტო ხაზები საქართველოს, ირანის და თურქეთის მთავარ ეკონომიკურ რეგიონებთან. ტერიტორიაზე ევლახის აეროპორტი ფუნქციონირებს.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı
- ↑ New economic regions of Azerbaijan – LIST
- ↑ The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan
- ↑ Аранский экономический район: производительность в предпринимательском сегменте