პიერ გასენდი

პიერ გასენდი
	ფრანგ. Pierre Gassendi
დაბ. თარიღი	22 იანვარი, 1592
დაბ. ადგილი	Champtercier
გარდ. თარიღი	24 ოქტომბერი, 1655 (63 წლის)
გარდ. ადგილი	პარიზი
მოქალაქეობა	საფრანგეთი
საქმიანობა	ფილოსოფია
მუშაობის ადგილი	საფრანგეთის კოლეჯი და Aix University
ალმა-მატერი	Aix University
განთქმული მოსწავლეები	ჟან პიკარი და François Bernier
სამეცნიერო ხარისხი	თეოლოგიის დოქტორი
	გავლენა მოახდინეს
	პიერ გასენდი ვიკისაწყობში

პიერ გასენდი (ფრანგ. Pierre Gassendi; დ. 22 იანვარი, 1592 — გ. 24 ოქტომბერი, 1655) — ფრანგი ფილოსოფოსი, კათოლიკე მღვდელი, ასტრონომი და მათემატიკოსი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პიერ გასენდი დაიბადა საფრანგეთის ქალაქ შანტურეში 1592 წელს. 1613 წლიდან იყო დანიაში თეოლოგიის პროფესორი, 1616 წლიდან ეკსეში — ფილოსოფიის პროფესორი, ხოლო 1645 წლიდან — პარიზში მათემატიკის პროფესორი.

აღმოჩენები ფიზიკაში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფიზიკაში მისი აღმოჩენები ეხება ატომისტიკას, სითბოს, აკუსტიკას, ოპტიკას, მექანიკას. იგი ანტიკური ატომისტების შრომების პროპაგანდას ეწეოდა და თვლიდა, რომ ბუნებაში არსებობს ნივთიერება, რომელიც არ შეიძლება დანაწევრდეს იმაზე უფრო მცირე მარტივ ნაწილებად, რაც ამჟამად ქიმიური ელემენტი ჰქვია.

მისი მოსაზრებისთ ყოველი ელემენტი შეიცავს განსაზღვრული სახის ატომებს, სივრცე უსასრულოა, შეუქმნადი და მოუსპობადი. გასენდი სინათლის კორპუსკულური ბუნების ერთ–ერთი ფუძემდებელია. მან პირველმა განსაზღვრა ბგერი გავრცელების სიჩქარე ჰაერში. 1641 წელს ცდით დაამტკიცა გალილეო გალილეის ფარდობითობის პრინციპი.

პიერ გასენდი გარდაიცვალა 1655 წელს 63 წლის ასაკში.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 MacTutor History of Mathematics archive
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 GeneaStar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q98769076"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3100478"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Internet Philosophy Ontology project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>
↑ ^7.0 ^7.1 FINA Wiki — ავსტრიის მეცნიერებათა აკადემია.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65043913"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q100989339"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q299015"></a>
↑ ^8.0 ^8.1 Гассенди Пьер // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ AlKindi
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101207543"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104244355"></a>
↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ The Fine Art Archive — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
↑ Base biographique
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q105958830"></a>
↑ LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
↑ კოლეჟ-დე-ფრანსის პროფესორების სია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q547473">MacTutor_History_of_Mathematics_archive<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 MacTutor History of Mathematics archive
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Pierre-Gassendi_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_Hrsg.:_[[:ბროკჰაუზი|Bibliographisches_Institut_&_F._A._Brockhaus]],_[[:de:Wissen_Media_Verlag|Wissen_Media_Verlag]]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%25C3%25A8dies/gran-enciclop%25C3%25A8dia-catalana/EC-GEC-0029344.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia_Catalana|Grup_Enciclopèdia_Catalana]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q33270324"_data-entity-id="Q98769076">GeneaStar<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q98769076"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3100478"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 GeneaStar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q98769076"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3100478"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q6423319"_data-entity-id="Q6023365">[[:en:The_Internet_Philosophy_Ontology_Project|Internet_Philosophy_Ontology_project]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Internet Philosophy Ontology project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q100989339">FINA_Wiki<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q299015|ავსტრიის_მეცნიერებათა_აკადემია]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65043913"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q100989339"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q299015"></a></div>-7] 7.0 ^7.1 FINA Wiki — ავსტრიის მეცნიერებათა აკადემია.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q65043913"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q100989339"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q299015"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135">Гассенди_Пьер_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-8] 8.0 ^8.1 Гассенди Пьер // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb120250393_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-9] Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-10] SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1982918_citetype_Q856638"_data-entity-id="Q101207543">AlKindi<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101207543"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104244355"></a></div>-11] AlKindi
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101207543"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q104244355"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q3407324">[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2009.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a></div>-12] Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q48204_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q10855166">[https://cs.isabart.org/person/148819_The_Fine_Art_Archive]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2003.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a></div>-13] The Fine Art Archive — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q105958830">Base_biographique<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q105958830"></a></div>-14] Base biographique
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q105958830"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638"_data-entity-id="Q1798125">[https://libris.kb.se/katalogisering/jgvxx0z21lzwjkf_LIBRIS]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a></div>-15] LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q19692233"_data-entity-id="Q3253460">[http://www.college-de-france.fr/media/chaires-et-professeurs/UPL3451746530003663772_LISTE_DES_PROFESSEURS.pdf_კოლეჟ-დე-ფრანსის_პროფესორების_სია]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a></div>-16] კოლეჟ-დე-ფრანსის პროფესორების სია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]