მუსტაი ქარიმი

მუსტაი ქარიმი
ბაშკ. Мостай Кәрим თათრ. Мостафа Сафа улы Кәримов
დაბადების თარიღი	20 ოქტომბერი, 1919(1919-10-20)
დაბადების ადგილი	კლიაშევო
გარდაცვალების თარიღი	21 სექტემბერი, 2005(2005-09-21) (85 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	უფა, ბაშკირეთი, რუსეთი
დასაფლავებულია	Muslim Cemetery
საქმიანობა	პოეტი, დრამატურგი და პროზაიკოსი
ენა	ბაშკირული და რუსული ენა
მოქალაქეობა	სსრკ  რუსეთი
ალმა-მატერი	ბაშკირეთის სახელმწიფო პედაგოგიური უნივერსიტეტი
ჟანრი	ლექსი, narrative poetry, პიესა, მოკლე რომანი, პოემა, ნოველა და პოემა
ჯილდოები	სსრკ-ის სახელმწიფო პრემია, Order of Salavat Yulayev, ჟუკოვის მედალი, მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გერმანიაზე გამარჯვებისათვის“, ლენინის ორდენი, სოციალისტური შრომის გმირი, სამამულო ომის 1-ლი ხარისხის ორდენი, სამამულო ომის მე-2 ხარისხის ორდენი, ორდენი „მამულის წინაშე დამსახურებისათვის“ მე-2 ხარისხი, ორდენი „მამულის წინაშე დამსახურებისათვის“ მე-3 ხარისხი, შრომის წითელი დროშის ორდენი, ხალხთა მეგობრობის ორდენი, წითელი ვარსკვლავის ორდენი, საპატიო ნიშნის ორდენი, მედალი „ბელგრადის გათავისუფლებისათვის“, Medal "For the Capture of Budapest", Jubilee Medal "50 Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945", სალავატ იულაევის ჯილდო, ლენინური პრემია, რსფსრ-ის ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწე, Jubilee Medal "60 Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945", მედალი „შრომის ვეტერანი“, „ვლადიმერ ილიას ძე ლენინის დაბადებიდან 100 წლისთავის აღსანიშნავი“ საიუბილეო მედალი, „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გამარჯვების 20 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი, 1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გამარჯვების 40 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი, „სსრკ-ის შეიარაღებული ძალების 50 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი, Jubilee Medal "60 Years of the Armed Forces of the USSR" და Jubilee Medal "70 Years of the Armed Forces of the USSR"
მუსტაი ქარიმი ვიკისაწყობში

მუსტაი ქარიმი (ბაშკ. Мостай Кәрим, ნამდვილი სახელია მუსტაფა კარიმოვი, დ. 20 ოქტომბერი, 1919 — გ. 21 სექტემბერი, 2005) — ბაშკირი საბჭოთა პოეტი, მწერალი და დრამატურგი. 1963 წელს მიენიჭა ბაშკირი სახალხო პოეტის, 1979 წელს კი სოციალისტური შრომის გმირის წოდება. 1984 წელს ლენინის, 1972 წელს კი სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი.

ბიოგრაფია

დაიბადა 1919 წლის 20 ოქტომბერს სოფელ კლიაშევოში უფის გუბერნიაში. მუსტაი ქარიმმა წერა 1930-იანებიდან დაიწყო. 1938 წელს გამოვიდა მისი ლექსების პირველი კრებული „რაზმი გადავიდა“ (ბაშკ. Отряд ҡуҙғалды), 1941-ში მეორე — „გაზაფხულის ხმები“ (ბაშკ. Яҙғы тауыштар).

1941 წელს დაასრულა ტიმრიაზევის სახელობის ბაშკირეთის სახელმწიფო პედაგოგიური ინსტიტუტის ენისა და ლიტერატურის ფაკულტეტი. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ გამოიძახეს წითელ არმიაში და მურომსკის კავშირგაბმულობის სასწავლებელში გაგზავნეს. 1942 წელს უმცროსი ლეიტენანტის წოდებით გაგზავნეს მე-17 მოტომსროლელთა ბრიგადაში არტივიზიონის კავშირგაბმულობის მეთაურად.

ბაშკირელი სახალხო პოეტი მუსტაი ქარიმი გარდაიცვალა ორი ინფარქტის შემდეგ 2005 წლის 21 სექტემბერს უფას რესპუბლიკურ კარდიოლოგიურ კლინიკაში. დაკრძალულია უფას მუსლიმურ სასაფლაოზე.

ლიტერატურა

• Бобров А. Золотой березовый листок. Башкирские заметки [Текст]/А.Бобров // Советская Россия. — 2009. — N 110 Окт.8. — С. 4-5
• Болгарова Ю. Не учил жизни, а говорил о ней : к 90-летию со дня рождения Мустая Карима [Текст]/ Ю.Болгарова // Вечерняя Уфа. — 2009. — N 200 Окт.16. — С. 2
• Валеев И. Мосты поэта [Текст]/ И.Валеев // Истоки. — 2008. — N 41. — С. 5 (окончание)
• Валеев И. Большая дружба: Мустай Карим и Александр Филиппов : к 90-летию классика [Текст] / И.Валеев // Истоки. — 2009. — N 41 Окт.14. — С. 8.
• Валеев И. Мустай Карим о семейной педагогике [Текст] / И.Валеев // Истоки. — 2008. — N 36. — С. 12.
• Валеев И. Мустай Карим и Расул Гамзатов [Текст]/ И.Валеев // Истоки. — 2009. — 17 июня. — С. 4 : ил.
• Докучаева А. Птицы из сердца Мустая [Текст]/А.Докучаева // Республика Башкортостан. — 2008. — 22 Окт. — С. 1
• Докучаева А. «Не приходит вдохновение без труда»[Текст]/А.Докучаева // Республика Башкортостан. — 2009. — 28 апреля. — С. 3:ил
• Зиганшин К. Мудрец из Кляшева [Текст]/ К.Зиганшин // Бельские просторы. — 2006. — N 10. — С. 166—170
• Кульмухаметова А. Фронтовая лирика Мустая Карима помогает в трудную минуту [Текст]/ А.Кильмухаметова // Республика Башкортостан. — 2009. — 13 февраля. — С. 4
• Мерзабеков М. Встречи с Мустаем Каримом [Текст] / м. Мерзабеков // Бельские просторы. — 2006. — N 10. — С. 150—165
• Николенко И. Он согревает землю[Текст]/ И.Николенко // Бельские просторы. — 2006. — N 10. — С. 171—175
• Новакович А. В его песнях — и наши думы [Текст] / А.Новакович // Истоки. — 2009. — N 21. — С. 5 : ил.
• Салимова Л. Голос мастера звучит через года… [Текст]/ Л.Салимова // Молодежная газета. — 2008. — N 41. — С. 5

რესურსები ინტერნეტში

• Мустай Карим на сайте Vipufa.ru დაარქივებული 2013-01-13 საიტზე Archive.isCategory:Webarchive template archiveis links
• Сайт, посвященный Мустаю Кариму
• Видеоклип: песня Марагима из повести «Долгое-долгое детство»
• Фильм «В ночь лунного затмения»
• Художественно-публицистический полнометражный фильм "Мустай Карим"