მედეა ამირანაშვილი
| მედეა ამირანაშვილი | |
|---|---|
| ბიოგრაფია | |
| დაბ. თარიღი | 10 სექტემბერი, 1930 |
| დაბ. ადგილი | თბილისი, საქართველო |
| გარდ. თარიღი | 2 დეკემბერი, 2023 (93 წლის) |
| გარდ. ადგილი | თბილისი, საქართველო |
| ჟანრ(ებ)ი | ოპერა |
| საქმიანობა | საოპერო მომღერალი, პედაგოგი |
მედეა პეტრეს ასული ამირანაშვილი (დ. 10 სექტემბერი, 1930, თბილისი — გ. 2 დეკემბერი, 2023, იქვე) — ქართველი მომღერალი (ლირიული სოპრანო), საქართველოს სახალხო არტისტი (1965). ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის პრემიის ლაურეატი (1971), სსრკ სახალხო არტისტი (1976). ღირსების ორდენის კავალერი (1997).
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]დაიბადა გამოჩენილი ქართველი საოპერო მომღერლების პეტრე ამირანაშვილისა და ნადეჟდა ცომაიას ოჯახში. 1954 წელს დაამთავრა ვ. სარაჯიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია (პროფესორ ალექსანდრე ინაშვილის კლასი). იმავე წელს შედგა მისი დებიუტი ზ. ფალიაშვილის სახელობის თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის სცენაზე (მარგარიტა, გუნოს „ფაუსტი“), რის შემდეგ ამ თეატრის წამყვანი სოლისტია და ასრულებს სოპრანოს მთავარ პარტიებს: მარო, ეთერი და მარეხი (ფალიაშვილის „დაისი“ და „აბესალომ და ეთერი“), მზია (თაქთაქიშვილის „მინდია“), ლელა (ლაღიძის „ლელა“), ტატიანა (ჩაიკოვსკის „ევგენი ონეგინი„), ზემფირა (რახმანინოვის „ალეკო“), ბატერფლაი (საერთაშორისო პრემია, ტოკიო, 1970), მიმი (პუჩინის „ჩიო-ჩიო-სანი“ და „ბოჰემა“), ლეონორა, ვიოლეტა (ვერდის „ტრუბადური“ და „ტრავიატა“), ელზა (ვაგნერის „ლოენგრინი“) და სხვა. ამირანაშვილისთვის დამახასიათებელია ფართო ვოკალურ-არტისტული დიაპაზონი, შინაგანი ექსპრესია და შემოქმედებითი დისციპლინა.
1972 წლიდან ასწავლიდა თბილისის კონსერვატორიაში, 1982 წლიდან — პროფესორი. 1991-2006 წლებში იყო ქუთაისის ოპერის თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი.
2016 წელს ლეგენდარულ სოპრანოს ვარსკვლავი გაუხსნეს თბილისის ოპერის თეატრის წინ.
მედეა ამირანაშვილი გარდაიცვალა 2023 წლის 2 დეკემბერს. დაკრძალულია დიდუბის პანთეონში.
ჯილდოები და აღიარება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- 2021 — თამარ მეფის ორდენი „ქართული საოპერო ხელოვნების განვითარებასა და პოპულარიზაციაში შეტანილი განსაკუთრებული პირადი წვლილისათვის“.[1]
- 1997 — ღირსების ორდენი
- 1986 — ხალხთა მეგობრობის ორდენი
- 1976 — სსრკ სახალხო არტისტი[2]
- 1971 — ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის პრემია
- 1970 — „მადამ ბატერფლაის“ საერთაშორისო კონკურსი (ოსაკა)
- 1965 — საქართველოს სახალხო არტისტი[3]
- 1962 — გლინკას სახელობის კონკურსი(მოსკოვი)
- 1961 — საქართველოს სსრ დამსახურებული არტისტი[4]
- საპატიო ნიშნის ორდენი
- ქუთაისის საპატიო მოქალაქე
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- წულუკიძე ა., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 396.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ ბოგვერაძე, მარიამ (9 მარტი, 2021). „პრეზიდენტმა თამარ მეფის ორდენით კულტურის სფეროში მომუშავე 8 ქალი დააჯილდოვა“. netgazeti.ge. ციტირების თარიღი: 27 დეკემბერი, 2021. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი
|access-date=და|date=-ში (დახმარება) - ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
- ↑ საქართველოს სსრ-ის უმაღლესი საბჭოს უწყებები. 1965. № 2. გვ. 19.
- ↑ საქართველოს სსრ-ის უმაღლესი საბჭოს უწყებები. 1961. № 14. გვ. 412.
- დაბადებული 10 სექტემბერი
- დაბადებული 1930
- გარდაცვლილი 2 დეკემბერი
- გარდაცვლილი 2023
- თბილისში დაბადებულები
- თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის კურსდამთავრებულები
- ქართველი საოპერო მომღერლები
- სოპრანოები
- საბჭოთა საოპერო მომღერლები
- სსრკ-ის სახალხო არტისტები
- საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტები
- საქართველოს სსრ-ის დამსახურებული არტისტები
- საპატიო ნიშნის ორდენის კავალრები
- ხალხთა მეგობრობის ორდენის კავალრები
- შრომითი წარჩინებისათვის მედლით დაჯილდოებულები
- საქართველოს ღირსების ორდენის კავალრები
- თამარ მეფის ორდენის მფლობელები
- ქუთაისის საპატიო მოქალაქეები
- ამირანაშვილები
- დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები