ელდარის დაბლობი
| ელდარის დაბლობი | |
|---|---|
| კოორდინატები: 41°07′13″ ჩ. გ. 46°22′26″ ა. გ. / 41.12028° ჩ. გ. 46.37389° ა. გ. | |
| ქვეყანა |  საქართველო აზერბაიჯანი
|
| სიმაღლე | 100–200 მ |
| სიგრძე | 25 კმ |
| სიგანე | 6–7 კმ |
| ჰიდროგრაფია | იორი |
  | |
ელდარის დაბლობი, ელდარის ველი — აკუმულაციური ვაკე-დაბლობი მდინარე ივრის ქვემო დინების ორივე ნაპირზე, მინგეჩაურის წყალსაცავის დასავლეთი ნაწილის ჩრდილოეთით. მოქცეულია საქართველოსა და აზერბაიჯანში. აგებულია მეოთხეული ალუვიური და დელუვიური ნალექებით. შეადგენს მტკვარ-არაქსის აკუმულაციური დაბლობი ვაკის ნაწილს. საქართველოს ფარგლებში მდინარე ივრის მარცხენა სანაპიროს გასწვრივ ვრცელდება 25 კმ-ზე, მაქსიმალური სიგანე 6–7 კმ. თითქმის ჰორიზონტალურ სიბრტყეს წარმოადგენს, რომლის აბსოლუტური სიმაღლეა 100–200 მ. ელდარის დაბლობი საქართველოში ერთადერთი ადგილია, სადაც ნამდვილი ნახევარუდაბნოს ლანდშაფტია. ნალექების წლიური ჯამი 250–300 მმ, ამის შესაბამისად მდინარის ჩამონადენის მოდულიც დაბალია 1–2 ლ/წმ².[1]
ელდარის დაბლობი საქართველოს გამორჩეული უდაბური და გვალვიანი კუთხეა. რუხ და ღია მურა ნიადაგებზე განვითარებულია აბზინდიანი ნახევარუდაბნოს მცენარეულობა, რომლის ფონზეც ადგილ-ადგილ გავრცელებულია ხურხუმოიანები და უროიანები. ელდარის დაბლობზე წარმოდგენილია ნესტიანობის მკვეთრად გამოყოფილი უარყოფითი ბალანსი (განესტიანების ხარისხი უდრის 0,2–0,3). ვაკისა და მასზე ჩრდილო-აღმოსავლეთიდან მობჯენილი გაშიშვლებული კალთების (ივრის ზეგნის კიდის) ჰავის სიმშრალის გამო რაიონი სრულიად მოკლებულია ჰიდროგრაფიულ ქსელს. აქ მოედინებიან ხოლმე დროებითი ნაკადები, თუმცა ელდარის დაბლობის გადაკვეთას ვერ ახერხებენ და ნიადაგში იჟონებიან. ელდარის დაბლობის ზედაპირის მნიშვნელოვანი ნაწილი სავსებით გატიტვლებულია და გვალვისაგან დამსკდარი. დაბლობის უკიდურესი სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი ცნობილია „ბუღამოედნის“ სახელწოდებით. ცხვრის საზამთრო საძოვარია.[2]
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ ლევან მარუაშვილი, ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012. — გვ. 615.
- ↑ ლევან მარუაშვილი., საქართველოს ფიზიკური გეოგრაფია, თბ., 1964