დავით ანდღულაძე
დავით ანდღულაძე | |
---|---|
ბიოგრაფია | |
დაბ. თარიღი | 15 ოქტომბერი, 1895 |
დაბ. ადგილი | ბახვი |
წარმოშობა | გურია |
გარდ. თარიღი | 29 ნოემბერი, 1973 (78 წლის) |
გარდ. ადგილი | თბილისი |
დასაფლავებულია | დიდუბის პანთეონი |
ჟანრ(ებ)ი | ოპერა |
საქმიანობა | მომღერალი |
ჯილდოები | სტალინური პრემია, ლენინის ორდენი, სსრკ-ის სახალხო არტისტი, შრომის წითელი დროშის ორდენი და საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი |
დავით იასონის ძე ანდღულაძე (დ. 15 ოქტომბერი [ძვ. სტ. 3 ოქტომბერი], 1895, სოფ. ბახვი, ახლანდელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტი — გ. 29 ნოემბერი, 1973, თბილისი) — ქართველი მომღერალი (დრამატული ტენორი), სსრკ სახალხო არტისტი (1950), ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატი (1973).
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1925 წელს დაამთავრა თბილისის კონსერვატორია (პროფესორ ე. ვრონსკის კლასი). 1926 წელს თბილისის საოპერო თეატრის სცენაზე შედგა მისი დებიური (რიჩარდი, ვერდის „ბალ-მასკარადი“). ამავე სეზონში შეასრულა კანიოს (ლეონკავალოს „ჯამბაზები“), რადამესის (ვერდის „აიდა“) და კავარადოსის (პუჩინის „ტოსკა“) პარტიები. 1927-1929 წლებში ანდღულაძე მოსკოვის სტანისლავსკის სახელობის მუსიკალურ თეატრის სცენაზე მღეროდა ლევკოს (რიმსკიკორსაკოვის „მაისის ღამე“), რუდოლფის (პუჩინის „ბოჰემა“), გრიგორის (მუსორგსკის „ბორის გოდუნოვი“) და სხვა პარტიებს. 1929-1933 წლებში თბილისის საოპერო თეატრში შექმნა დონ-ხოზესა (ბიზეს „კარმენი“) და გერმანიის (ჩაიკოვსკის „პიკის ქალი“) ვოკალურ-სცენური სახეები.
1933-1935 წლებში ანდღულაძე სსრკ დიდი თეატრის სოლისტი იყო. იქ პირველად შეასრულა მანრიკოს (ვერდის „ტრუბადური“) და რაულის (მაიერბერის „ჰუგენოტები“) პარტიები. 1935 წლიდან კი კვლავ თბილისს დაუბრუნდა. მის მიერ განსახიერებულმა აბესალომმა (ფალიაშვილის „აბესალომ და ეთერი“) მაღალი შეფასება დაიმსახურა ქართული ხელოვნების I დეკადაზე მოსკოვში (1937). 1947 წელს ტარიელის პარტიის (მშველიძის „ამბავი ტარიელისა“) შესრულებისათვის ანდღულაძეს სსრკ სახელმწიფო პრემია მიენიჭა.
1949 წელს ანდღულაძემ იმღერა ოტელოს პარტია ჯუზეპე ვერდის ამავე სახელწოდების ოპერაში. ფართო დიაპაზონის, ძლიერი, ლამაზი ტემბრის დრამატული ტენორი, აქტიორული ნიჭი და სცენური გარეგნობა ხელს უწყობდა ანდღულაძეს შეექმნა მუსიკალური-სცენური სახეების მდიდარი გალერეა. მომღერალმა გასტროლებით შემოიარა ყოფილი სსრკ მრავალი ქალაქი.
1946 წლიდან ანდღულაძე თბილისის ვ. სარაჯიშვილის სახელობის კონსერვატორიის პედაგოგი იყო (1958 წლიდან პროფესორი). ანდღულაძის მოწაფეები არიან ზურაბ ანჯაფარიძე, ნოდარ ანდღულაძე, ზურაბ სოტკილავა.
დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ახმეტელი მ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 453.
- ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 50, თბ., 1994
- დავით ანდღულაძე (წერილების კრებ.), თბ., 1958;
- სტალინური პრემიის ლაურეატები
- ლენინის ორდენის კავალრები
- სსრკ-ის სახალხო არტისტები
- შრომის წითელი დროშის ორდენის კავალრები
- საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტები
- ქართველი საოპერო მომღერლები
- დაბადებული 15 ოქტომბერი
- დაბადებული 1895
- გარდაცვლილი 29 ნოემბერი
- გარდაცვლილი 1973
- ბახვში დაბადებულები
- დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები
- თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის კურსდამთავრებულები