ბრუნო კრაისკი
ბრუნო კრაისკი | |
---|---|
გერმ. Bruno Kreisky | |
დაბადების თარიღი | 22 იანვარი, 1911[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] |
დაბადების ადგილი | ვენა[10] |
გარდაცვალების თარიღი | 29 ივლისი, 1990[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] (79 წლის) |
გარდაცვალების ადგილი | ვენა[11] |
მოქალაქეობა |
ცისლეიტანია ავსტრია |
განათლება | ვენის უნივერსიტეტი |
სამეცნიერო ხარისხი | მეცნიერების დოქტორი |
მეუღლე/ები | Vera Alice Kreisky |
შვილ(ებ)ი | Peter Kreisky და Suzanne Dorau |
ჯილდოები | Jawaharlal Nehru Award for International Understanding[12] , Orden wider den tierischen Ernst[13] , Grand cross of the Order of the White Lion, Order of Karl Valentin, ბრუნო კრაისკის პრემია, თავისუფლების პრემია, Grand Cross of the Military Order of Christ[14] , honorary doctor of the University of Gothenburg, ბავარიული ორდენი დამსახურებისთვის და Grand Cross 1st class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany |
ბრუნო კრაისკი (დ. 22 იანვარი 1911 — გ. 29 ივლისი, 1990 ) — ავსტრიელი პოლიტიკოსი, სოციალ-დემოკრატიული პარტიიდან. 1959-1966 წლებში იყო ავსტრიის საგარეო საქმეთა მინისტრი, ხოლო 1970-1983 წლებში კი ავსტრიის კანცლერის თანამდებობა ეკავა. მისი ცამეტწლიანი მმართველობა, ყველაზე ხანგრძლივია ავსტრიის რესპუბლიკის ისტორიაში.
ცხოვრება და პოლიტიკური კარიერა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]კრაისკი ვენაში, ეთნიკურად ებრაელების, მაქს კრაისკისა და ფელიქ კრაისკის ოჯახში დაიბადა. მამა წლების განმავლობაში ტექსტილის მწარმოებლად მუშაობდა. 1920-იან წლებში ავსტრიაში ძალადობისა და სიღარიბის მაღალმა დონემ ძლიერი გავლენა იქონია ახალგაზრდა კრაისკზე, შედეგად, 1925 წელს, 15 წლის ასაკში, იგი ავსტრიის სოციალისტური პარტიის ახალგაზრდულ ფრთას შეუერთდა.
მშობლების წინააღმდეგობის მიუხედავად, 1927 წელს, კრაისკი ახალგაზრდა სოციალისტმშრომელთა ორგანიზაციაშიც გაწევრიანდა. ოტო ბაუერის რჩევით, ნაცვლად მედიცინისა, კრაისკიმ გადაწყვიტა სწავლა ვენის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე გაეგრძელებინა. პარალელურად, სწავლის განმავლობაში, გამოირჩეოდა პოლიტიკური აქტიურობითაც. 1931 წელს, მან მიატოვა ებრაელთა რელიგიური საზოგადოება და აგნოსტიკოსი გახდა. 1934 წელს, მას შემდეგ რაც კანცლერ დოლფუსის ბრძანებით აიკრძალა სოციალისტური პარტია, იგი გააქტიურდა იატაკქვეშა პოლიტიკურ საქმიანობაში. 1935 წელს, ის ღალატის ბრალდებით დააპატიმრეს, თუმცა მალევე, 1936 წელს გაათავისუფლეს. 1938 წლის მარტში ავსტრიის სახელმწიფო გერმანიას შეუერთდა. სექტემბერში, კრაისკიმ შეძლო და გაექცა ჰოლოკოსტს შვედეთში, სადაც 1945 წლის ბოლომდე ცხოვრობდა. 1942 წლის 23 აპრილს დაქორწინდა ვერა ფიურტზე, მასთან ქორწინებაში მომავალ მინისტრს ერთი ვაჟი და ერთი გოგონა შეეძინა.
1946 წლის მაისში კრაისკი ავსტრიაში დაბრუნდა, თუმც მალევე მოუწია ისევ უკან, შვედეთში დაბრუნება, სადაც ავსტრიის დიპლომატიურ მისიაში დაიწყო მუშაობა. 1951 წელს, კრაისკი, ფედერალური პრეზიდენტის, თეოდორ კორნერის ადმინისტრაციის უფროსად და მრჩევლად დაინიშნა. 1953 წელს, კრაისკი ავსტრიის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილედ გადაიყვანეს. აღნიშნულ თანამდებობაზე ყოფნისას, აქტიურად იყო ჩართული 1955 წლის ავსტრიის სახელმწიფო ხელშეკრულების მოლაპარაკებებში, რომლის მიღების შემდეგად დასრულდა ავსტრიის ოთხმხრივი ოკუპაცია და აღდგა ავსტრიის დამოუკიდებლობა და ნეიტრალიტეტი.
1956 წლის არჩევნებში, კრაისკი სოციალისტური პარტიის სიით ავსტრიის პარლამენტში აირჩიეს. გარდა ამისა, პარტიის სხვა ლიდერებთან ერთად, ის სოციალისტური პარტიის მმართველ ორგანოშიც მიავლინეს, რამაც ის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფიგურა გახადა. 1959 არჩევნების შემდეგ, კრაისკი იულიუს რააბის კოალიციური მთავრობის საგარეოს საქმეთა მინისტრად დაინიშნა, კრაისკის თანამდებობა უცვლელად ეკავა მომდევნო ორი პრემიერ-მინისტრის კაბინეტში. კრაისკიმ მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმების მიღებასა და სამხრეთ ტიროლის საკითხის გადაჭრაში. გარდა ამისა, წარადგინა „მარშალის გეგმა“ მესამე სამყაროს ქვეყნებისათვის.
1966 წელს, ავსტრიის სახალხო პარტია, კლაუსის ხელმძღვანელობით, ავსტრიის პარლამენტში აბსოლუტური უმრავლესობით მოვიდა.მიუხედავად იმისა, რომ მას ერთპარტიულად შეეძლო ემართა ქვეყანა, კვლავ დიდი კოალიციის გაგრძელება სურდა, რომელიც 1945 წლის შემდგომ იყო ქვეყნის სათავეში. თუმცა, მოლაპარაკებები კლაუსსა და კრაისკს შორის ჩაიშალა. ამ უკანასკნელმა დატოვა თანამდებობა, ხოლო სახალხო პარტიამ, პირველად მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ, ჩამოაყალიბა ერთპარტიული მთავრობა. მიუხედავად ამისა, სოციალისტები მთლიანად არ ჩამოშორდნენ ძალაუფლების წყაროს, ყველა მნიშვნელოვან საკითხზე მათთან არაფორმალურად მიდიოდა კონსულტაციები.
1967 წლის თებერვალში კრაისკი სოციალისტური პარტიის თავმჯდომარედ აირჩიეს. 1970 წლის არჩევნებში, სოციალისტურმა პარტიამ 81 ადგილი მოიპოვა, კრაისკი კი გახდა პირველი სოციალისტი კანცლერი 1920 წლის შემდეგ. ის ასევე გახდა ავსტრიის პირველი ებრაელი კანცლერი. საარჩევნო რეფორმის შემდგომ, რომლის მიზანიც პატარა პარტიებისთვის უფრო დიდი მნიშვნელობის მინიჭება იყო, 1971 წლის ოქტომბერში ხელახალი არჩევნები დაინიშნა, სადაც სოციალისტებმა ძლიერი უმრავლესობა მოიპოვეს, დაიკავეს რა 93 ადგილი პარლამენტში. მათ ასევე აიღეს პოპულარული ხმების ნახევარიც, რაც არცერთ ავსტრიულ პარტიას არ გაუკეთებია თავისუფალი არჩევანის პირობებში. კრაისკი ხელახლა იქნა არჩეული 1975 და 1979 წლების არჩევნებშიც, სადაც, ორივე შემთხვევაში, სოციალისტები კომფორტული უმრავლესობით შევიდნენ ავსტრიის პარლამენტში.
1981 წელს კრაისკი 70 წლის გახდა, ამ დროისთვის კი უკვე ხალხი მისდამი კეთილგანწყობით აღარ გამოირჩეოდა, პირიქით უკმაყოფილონი და შეშფოთებულებიც კი იყვნენ, რაც ძირითადად ავსტრიის საგარეო პოლიტიკის საკითხებს უკავშირდებოდა. 1983 წლის არჩევნებში სოციალისტებმა დაკარგეს აბსოლუტური უმრავლესობა. კრაისკიმ კი უარი განაცხადა კოალიციის შექმნაზე და გადადგა. მის შემცვლელად კი ფრედ სინოვაცი დაასახელა, რომელიც მის კაბინეტში განათლების მინისტრის ადგილს იკავებდა. ამავდროულად, კრაისკის ჯანმრთელობის მდგომარეობაც უარესდებოდა, 1984 წელს კი თირკმლის გადანერგვა მოუწია. უკანასკნელ წლებში მას საკმაოდ კრიტიკული შენიშვნები ქონდა სოციალისტური პარტიისადმი, რომელმაც კრაისკის საპატიო თავმჯდომარის სტატუსი მიანიჭა. 1990 წლის ივლისში კრაისკი ვენაში გარდაიცვალა.
პოლიტიკური ხედვები და პროგრამები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]კონსერვატული კათოლიციზმის ტრადიციების ქვეყანაში, კრაისკიმ და მისმა ახლო მოკავშირემ, იუსტიციის მინისტრმა კრისტიან ბროდამ, პოლიციაში ლიბერალური რეფორმები გაატარეს. მან შეცვალა ავსტრიის კანონი ოჯახის შესახებ, მოხდა ციხეების რეფორმირება და აბორტი და ჰომოსექსუალობა დეკრიმინალიზდა. მიუხედავად ამისა, კრაისკი ცდილობდა, რომ კათოლიკური ეკლესია და ავსტრიის სოციალისტური პარტია დაეახლოებინა ერთმანეთთან, და იპოვა კიდეც ისეთი ადამიანი ვისთანაც შეძლებდა თანამშრომლობას, ვენის კარდინალ მთავარეპისკოპოსის, ფრანც კიონინგის სახით. გარდა ამისა, არჩევნების წინ კრაისკის ერთ-ერთი მთავარი დაპირება სავალდებულო სამხედრო სამსახურის ცხრიდან ექვს თვემდე შემცირება იყო. თუმცა არჩევის შემდგომ ის მხოლოდ 8 თვემდე შემცირდა (თუ შესრულებულია ერთ ვადაში ან შესაძლებელი იყო ორ ნაწილად გაყოფა, რომელიც მოიცავდა 6-თვიან სამსახურს და დამატებით კიდევ 8 კვირას).
კრაისკის პრემიერ-მინისტრობის პერიოდში მრავალი პროგრესული რეფორმა განხორციელდა. სხვა რეფორმები მოიცავდა მშრომელთა შეღავათების გაფართოებას, სამუშაო კვირის 40 საათამდე შემცირებასა და ახალ კანონმდებლობას ქალთა უფლებრივი თანასწორობის შესახებ. კრაისკის მთავრობამ ეთნიკურად სლოვენიურ და ხორვატიულ უმცირესობებს გარკვეული ენობრივი შეღავათები დაუწესა. 1974 წელს ნავთობის კრიზისის შემდეგ, ბუნებრივ წიაღისეულზე დამოკიდებულების შემცირების მიზნით, კრაისკიმ ატომურ ენერგიაზე გადაწყვიტა გადასვლა, თუმცა აღნიშნული პოლიტიკა 1978 წლის რეფერენდუმის შედეგად შეჩერდა. გარდა ამისა, გატარდა სისხლის სამართლის რეფორმაც, აღმოფხვრილ იქნა უკანონო შვილების მიმართ დისკრიმინაცია, შემოღებულ იქნა საქორწინო გრანტები (marriage grants) და მიღებულ იქნა კანონი სქესობრივი თანასწორობის შესახებ. გარდა ამისა, შემოღებულ იქნა ყოველწლიური შვებულების ოთხი კვირა, შეიქმნა ომბუდსმენის აპარატი, დარეგულირდა მშობელთა კანონი, მიღებულ იქნა მომხმარებელთა უფლებების დაცვის შესახებ კანონმდებლობა, დაინერგა თვითდასაქმებულთა სოციალური უზრუნველყოფა. 1979 წელს დაწესდა შეზღუდვები ზეგანაკვეთურ მუშაობასა და თანამშრომლების გათავისუფლების შესახებ.
1970 წელს დაწესდა პენსია ქვრივებისთვის, ხოლო 1972 წელს ხელმისაწვდომი გახდა უფასო სამედიცინო შემოწმება, ხოლო სტუდენტებისთვის დაწესდა ჯანმრთელობის არჩევითი დაზღვევა. სწავლის, ავადმყოფობისა და უმუშევრობის პერიოდებს საპენსიო სტატუსი მიენიჭა, ხოლო 1974 წლიდან ოჯახის შექმნასა და შვილების ყოლაზე შეღავათები დაწესდა. 1974 წლის ხელფასის გაგრძელების აქტით კი, ხელფასი უნარჩუნდებოდათ იმ კერძო სექტორში დასაქმებულ ადამიანებს, რომლებიც დაავადების შემთხვევაში ვერ შეძლებდნენ სამუშაოს შესრულებას.
1976 წლიდან ამოქმედდა სამუშაოსთან დაკავშირებული უბედური შემთხვევების დაზღვევა. ღამის ცვლაში დასაქმებულებისთვის და მძიმე სამუშაოს მუშაკებისთვის კი 1981 წლიდან შემოღებულ იქნა პროფილაქტიკური ჯანდაცვისა და ადრეული საპენსიო სისტემა.
1971 წლიდან იწყება ოჯახებისთვის დაწესებული შეღავათების გაფართოება, რაც მოიცავდა, სრულ სასკოლო ტრანსპორტირებას, ქორწინების გადასახადს, სასკოლო წიგნების შესყიდვასა და შობადობისთვის დაწესებულ შეღავათებს. 1978 წელს, საგადასახადო შემწეობებისაგან ბავშვებზე პირდაპირი გადასახდელების შეცვლის გამო, მნიშვნელოვნად გაიზარდა ოჯახზე დაწესებული პრივილეგიები. 1973-1980 წლებში, ჯანდაცვისა და განათლების წლიური ხარჯები 13,7 და 12,9 პროცენტით გაიზარდა. 1975 წელს მიღებული ახალი კანონით კი უმაღლესი განათლება უფრო დემოკრატიული გახდა. კრაისკის მმართველობის პერიოდში საგანმანათლებლო სექტორი მნიშვნელოვნად გაიზარდა, რაც აისახა კიდეც იმ ავსტრიელების რაოდენობაში, რომელთაც უმაღლესი განათლება მიიღეს.
1972 წელს ავსტრიაში მიიღეს დაზარალებულთა აქტი, რომლის მიხედვითაც კომპენსაცია ეკუთვნოდა ყველა იმ მსხვერპლს, რომელთაც ჯანმრთელობის ზიანი მიადგათ იმ დანაშაულის შედეგად, რომელიც 6 თვეზე მეტი ხნით პატიმრობას ითვალისწინებს. 1974 წლის ქალაქის განახლების აქტით გარემონტდა საცხოვრებელი ქალაქი, ხოლო 1975 წლის საბინაო საკუთრების შესახებ კანონით დადგინდა სახლისა და ბინის მესაკუთრეთა უფლებები. 1974 წელს, მიღებული დადგენილებით, სადეკრეტო შვებულების პერიოდი გაიზარდა 8 კვირამდე, ხოლო 1976 წელს შეტანილი ჩასწორებით კი, აღნიშნული რეგულაცია გავრცელდა დედებზეც, რომლებმაც შვილი აიყვანეს. 1976 დაინერგა მოსწავლეებისა და სტუდენტების უბედური შემთხვევების დაზღვევა, იმავე წელს კი შემოღებულ იქნა აქტი, რომლის მიხედვითაც უახლოს ნათესავებს შეეძლოთ ეზრუნათ ავადმყოფზე.
1979 წლის გაკოტრების ანაზღაურების შესახებ კანონის თანახმად, გაკოტრებული ფირმებთან დაკავშირებული პრეტენზიების შემთხვევაში გადახდა სპეციალური ფონდიდან იქნებოდა შესაძლებელი. 1982 წელს, თვითდასაქმებული ქალებისთვის შემოღებულ იქნა მშობიარობის შემწეობა, რომელიც მათ 16 კვირის მანძილზე დაენიშნათ.
კრაისკიმ მნიშვნელოვანი ფიგურა იყო საერთაშორისო არენაზე, ხელს უწყობდა დიალოგს ჩრდილოეთ და სამხრეთ კორეას შორის. ევროპელ თანამოაზრეებთან, ვილი ბრანდტთან და ულოფ პალმესთან ერთად კი მუშაობდა მშვიდობისა და განვითარების ხელშეწყობაზე. მიუხედავად იმისა, რომ 1955 წლის სახელმწიფო ხელშეკრულებამ ხელი შეუშალა ავსტრიას ევროკავშირში გაწევრიანებას, იგი ევროპული ინტეგრაციის მომხრე იყო. ავსტრია იქცა ერთგვარ ხიდად აღმოსავლეთსა და დასავლეთს შორის, დედაქალაქ ვენაში კი გაიმართა რამდენიმე შეხვედრა სტრატეგიული შეიარაღების შემცირების თაობაზე აშშ-სა და საბჭოთა კავშირს შორის.
კრაისკიმ ეჭვქვეშ დააყენა სიონიზმი, როგორც ებრაელი ხალხის წინაშე მდგარი პრობლემების მოგვარების საშუალება და აღნიშნავდა, რომ ებრაელები იყვნენ არა ეთნიკური ჯგუფი ან რასა, არამედ რელიგიური ჯგუფი. თუმცა , მიუხედავად ყველაფრისა, ის ემხრობოდა ისრაელის სახელმწიფოს შექმნას და მისი მხრიდანებრაული იდენტობისადმი პატივისცემა კითხვის ნიშნის ქვეშ არ დამდგარა. მას საკმაოდ ახლო, მეგობრული ურთიერთობები ჩამოუყალიბდა ისრაელის მუშათა პარტიასთან და მოძრაობა “Peace Now” - თან, რასაც ვერ ვიტყვით ისრაელის მემარჯვენე პარტია ლიკუდზე, რომლის წევრებსაც ფაშისტებად მოიაზრებდა.
კრაისკიმ ისრაელის პრემიერ-მინისტრ მენახიმ ბეგინს ტერორისტი უწოდა, გარდა ამისა პრემიერ-მინისტრ გოლდა მეირთანაც საკამოდ მწვავე ურთიერთობა ქონდა, განსაკუთრებით 1973 წელს, მძევლების აყვანის დროს. მან ერთხელ აღნიშნა, რომ იყო ერთადერთი ევროპელი ლიდერი, რომლის შანტაჟიც გოლდამეირს არ შეეძლო. მას საკმაოდ ახლო ურთიერთობა ჰქონდა არაბ მმართველებთან, ანვარ სადათთან და მუამარ კადაფისთან, ხოლო 1980 წლიდან კი თანამშრომლობდა პალესტინის განმათავისუფლებელ ორგანიზაციასთან. ის ცდილობდა, რომ გამოეყენებინა მისი, როგორც ებრაელი სოციალისტის პოზიცია მედიატორის როლის შესასრულებლად ებრაელებსა და არაბებს შორის დიალოგისთვის.
კრაისკი გამოირჩეოდა შემრიგებლური მიდგომით ყოფილი ნაცისტებისა და ულტრა-მემარჯვენე ავსტრიელი პოლიტიკოსების მიმართ. მაგალითად, კრაისკიმ ულტრა-მემარჯვენე იორგ ჰაიდერი დაახასიათა, როგორც ნიჭიერი პოლიტიკოსი, რომლისთვისაც თვალ-ყურის დევნება ღირს. სავარაუდოდ, კრაისკიმ გამოიყენა კოდირებული ანტისემიტური ენა ავსტრიაში მემარჯვენე ამომრჩევლების მოსაზიდად. 1967 წელს, ნეო-ნაცისტ ავსტრიელმა ლიდერმა ნორბერტ ბურგერმა განაცხადა, რომ მას არანაირი პრეტენზია არ ჰქონდა კრაისკისთან, მიუხედავად მისი ებრაული წარმომავლობისა და ირწმუნებოდა, რომ ის უბრალოდ "გერმანელი" იყო რომელიც არ გახლდათ არც რელიგიური ებრაელი და არც სიონისტი. კრაისკი გრძნობდა, რომ ის იტანჯებოდა არა როგორც ებრაელი, არამედ როგორც მხოლოდ სოციალისტი.
დოლფუსის რეჟიმის დროს სოციალისტური საქმიანობისთვის დაკავებული კრაისკის თანამესაკნეები ძირითადად ნაცისტები იყვნენ, რომლებსაც ის როგორც პოლიტიკურ ოპონენტებს ისე აღიქვამდა. 1970 წლის არჩევნების შემდეგ, კრაისკის სურდა ეჩვენებინა, რომ ის ყველა ავსტრიელის კანცლერი იყო, რის გამოც მის კაბინეტში 4 ნაცისტური წარსულის მქონე პოლიტიკოსი დანიშნა. კრაისკი აღნიშნავდა, რომ ახალგაზრდობაში ყველას აქვს უფლება დაუშვას პოლიტიკური შეცდომა. აღნიშნულმა ინციდენტმა დაუდო სათავე კონფლიქტს, რომელიც კრაისკის გარდაცვალებამდე გაგრძელდა. 1986 წელს, ვიზენტალმა კრაისკის ცილისწამებისთვის ბრალი დასდო. სამი წლის შემდეგ, სასამართლომ კრაისკი დამნაშავედ სცნო და ჯარიმა დააკისრა. 1965 წელს, კრაისკის 65 წლის იუბილეზე დააფუძნდა ბრუნო კრაისკის ფონდი. ყოველ ორ წელიწადში ერთხელ, ბრუნო კრაისკის ადამიანის უფლებათა პრემია მიენიჭა საერთაშორისო ფიგურას, რომელმაც მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ადამიანის უფლებებიც დაცვაში.
ბოლო პერიოდში კრაისკი ცდილობდა დახმარებოდა საბჭოთა დისიდენტებს. კერძოდ, 1983 წელს მან წერილი გაუგზავნა საბჭოთა პრემიერ მინისტრ იური ანდროპოვს დისიდენტ იური ორლოვის განთავისუფლების მოთხოვნით, მაგრამ ანდროპოვმა კრეისკის წერილი უპასუხოდ დატოვა.
მემკვიდრეობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]დღესდღეობით, კრაისკის პრემიერობა ორაზროვანია, ის ერთი მხრივ სადავოა საზოგადოებისთვის, თუმცა მეორე მხარისთვის ნოსტალგიურია. მისი მრავალი მხარდამჭერი კრაისკის მოიაზრებს როგორც სოციალიზმის ძველი სკოლის წარმომადგენლად და აღფრთოვანებით უყურებენ იმ ეპოქას, სადაც ცხოვრების დონე შესამჩნევად უმჯობესდებოდა, კეთილდღეობის სახელმწიფო გამართულად მუშაობდა და როდესაც სახელმწიფო პროგრამები ხელს უწყობდნენ შესაძლებლობების თანასწორობას, რაც გამოიხატებოდა იმაში, რომ ბავშვებს მუშათა კლასიდან შეეძლოთ ესწავლათ სკოლაში და მიეღოთ უმაღლესი განათლება. ეს ყოველივე კი ათწლეულის კეთილდღეობასა და მომავლის იმედში აისახა.
კონსერვატორები კრაისკის აკრიტიკებენ დეფიციტური ხარჯვის გამო. თუმცა კრაისკიმ 1979 წლის საარჩევნო კამპანიისას აღნიშნა, რომ მისთვის უმჯობესია ჰქონდეს ბევრი სესხი, ვიდრე ხედავდეს თუ როგორ კარგავენ ადამიანები სამუშაო ადგილებს. ისინი კრაისკის აკისრებენ პასუხისმგებლობას ავსტრიის ეკონომიკურ სირთულეებზე. ზემოაღნიშნული კრიტიკის მიუხედავად, კრაისკიმ ავსტრიის გარდაქმნაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა, რაც აისახა კიდეც სამუშაო პირობების მნიშვნელოვან გაუმჯობესებაში, ცხოვრების საშუალო სტანდარტის დრამატულად გაზრდასა და კეთილდღეობის სახელმწიფოს ჩამოყალიბებაში. კრაისკი ავსტრიის ყველაზე წარმატებულ სოციალისტ პრემიერად მოიაზრება.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- The Bruno Kreisky Foundation
- Kreisky's dicta
- The Kreisky Years
- 100 Years Bruno Kreisky For the 100'th Birthday of Bruno Kreisky – Overview about his political work
- Bruno Kreisky, Austria's Leader For a Record 13 Years, Dies at 79
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
- ↑ 4.0 4.1 Discogs — 2000.
- ↑ 5.0 5.1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 6.0 6.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 7.0 7.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 8.0 8.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
- ↑ 9.0 9.1 Munzinger Personen
- ↑ Крайский Бруно // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118566512 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ https://web.archive.org/web/20190402094610/http://iccr.gov.in/content/nehru-award-recipients
- ↑ http://www.akv.de/alle-ritter/
- ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154