ნენსი მარკი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ნენსი მაკრი
მშობლიური სახელი ბერძ. Νάνσυ Μακρή
დაბადების თარიღი 5 სექტემბერი 1962 (59 წლის)
ათენი, საბერძნეთი
მოქალაქეობა აშშ-ის დროშა აშშ
საბერძნეთის დროშა საბერძნეთი
ალმა-მატერი ათენის უნივერსიტეტი
კალიფორნიის უნივერსიტეტი (ბერკლი)
პროფესია ქიმიკოსი, ფიზიკოსი
დამსაქმებელი ჰარვარდის უნივერსიტეტი
ილინოისის უნივერსიტეტი ურბან-შამპეინე
მეუღლე(ები) მარტინ გრუბელი
ჯილდოები

აგნეს ფეი მორგანის მკვლევართა პრემია (1999)

International Academy of Quantum Molecular Science
სლოუნის სტიპენდია
ბეკმანის ახალგაზრდა მკვლევართა პრემია

ნენსი მაკრი (ინგლ. Nancy Makri, დ. 1962 წლის 5 სექტემბერი) — ურბანა-შამპენში ილინოისის უნივერსიტეტის ქიმიისა და ფიზიკის პროფესორი, სადაც იგი გახლავთ მაკრის მკვლევართა ჯგუფის მთავარი მკვლევარი კონდენსირებული ფაზის კვანტური დინამიკის თეორიული გააზრების შესახებ. სწავლობს პოლიატომური სისტემების თეორიულ კვანტურ დინამიკას და ავითარებს მეთოდებს კვანტური დისიპაციური სისტემების გრძელვადიანი რიცხვითი ინტეგრალური მოდელირებისთვის.[1][2][3]

ადრეული წლები და განათლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნენსი მაკრი დაიბადა 1962 წლის 5 სექტემბერს საბერძნეთის დედაქალაქ ათენში.[4] მან დაამთავრა ათენის უნივერსიტეტი 1985 წელს ქიმიის მეცნიერებათა ბაკალავრის ხარისხით. მისი ხელმძღვანელი გახლდათ პროფესორი კ.ა. ნიკოლაიდესი. შემდეგ ჩააბარა კალიფორნიის უნივერსიტეტში. 1989 წელს უილიამ ჰ. მილერის ხელმძღვანელობით მიიღო დოქტორის  წოდება. მისი სადისერტაციო ნაშრომი იყო „ქიმიური დინამიკის შესწავლის თეორიული მეთოდები“. 1992 წელს დაქორწინდა ფიზიკოს და ქიმიკოს მარტინ გრუბელზე.

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მაკრიმ ორი წელი (1989 წლიდან 1991 წლამდე) მუშაობდა  ჰარვარდის უნივერსიტეტში უმცროს მკვლევარად. 1992 წელს ჩაირიცხა ილინოისის უნივერსიტეტის ქიმიის ფაკულტეტზე ურბანა-შამპენში. 1996 წელს გახდა ასოცირებული პროფესორი, ხოლო 1999 წელს  —  ქიმიისა და ფიზიკის პროფესორი. იგი მაკრის მკვლევართა ჯგუფის მთავარი მკვლევარია კონდენსირებული ფაზის კვანტური დინამიკის თეორიული გააზრების შესახებ. 100-ზე მეტი სამეცნიერო ნაშრომის თანაავტორია. ასევე არის ბეკმანის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ინსტიტუტის პარტნიორი.[5]

მაკრი მუშაობს თეორიული ქიმიური ფიზიკის დარგში. მან შეიმუშავა ახალი თეორიული მიდგომები კვანტური მექანიკური მოვლენების დინამიკის მოდელირებისთვის, ახალი მეთოდები ზუსტი ტრაექტორიის ინტეგრალების რიცხვითი გამოთვლისთვის, სისტემურ დინამიკის მოდელირებისთვის ჰარმონიულ დისიპაციურ გარემოში. მისი მოდელირების ალგორითმები ითვალისწინებს შრედინგერის განტოლების შეზღუდვებს, რომელსაც შეუძლია ზუსტად აღწეროს ფიზიკური ცვლილებები მხოლოდ მცირე მოლეკულების კვანტურ მდგომარეობაში. მოდელირების ასპექტების იდენტიფიცირების შემდეგ, რომლებიც შეიძლება ეფექტურად გამარტივდეს, დოქტორ მაკრის ჯგუფმა შეიმუშავა „პირველი სრულად კვანტური მექანიკური მეთოდოლოგია კვანტური სისტემის ევოლუციის გამოსათვლელად დისპაციურ გარემოში ფეინმანის გამოხატვის განმეორებითი გაფართოების შესრულებით ტრაექტორიებზე ინტეგრალისთვის“ .ასეთი გამარტივებები შესაძლებელს ხდის ისეთი შედეგების გამოთვლას, რომლებიც სხვაგვარად მათემატიკურად შეუძლებელი იქნებოდა. მისმა საგულდაგულო ​​კვლევამ კვანტურ დისიპაციაში (სისტემურ-ჰარმონიული აბაზანის მოდელი)  მიიყვანა იმ მეთოდებამდე, რამაც გამოიწვია მონტე კარლოს ნიშნის პრობლემის თავიდან აცილება.[6][7]

პროტონისა და ელექტრონის გადაცემის რეაქციების მოდელირების უნარი წარმატებით იქნა გამოყენებული ისეთ ბიოლოგიურ სისტემებში, როგორიცაა ელექტრონის გადაცემის კვანტური მოდელირება ბაქტერიულ ფოტოსინთეზში "პროცესის სრული და ცალსახა სურათის" შეთავაზებით.[8]

უახლესი ნაშრომი ფოკუსირებულია ნახევრადკლასიკური (წინ და უკან მოძრავი) დინამიკის მეთოდოლოგიის შემუშავებაზე კლასიკური ტრაექტორიის გამოთვლების გამოყენებით. ეს მიდგომა გამოიყენებოდა ჰელიუმის აქტივობის მოდელირებისთვის როგორც ნორმალურ, ისე ზესთხევად ფაზაში, ფაზურ გადასვლებზე ბოზეს სტატისტიკური ეფექტების შესასწავლად.[9]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Kalte, Pamela M. American Men & Women of Science: A Biographical Directory of Today's Leaders in Physical, Biological and Related Sciences / Pamela M. Kalte, Katherine H. Nemeh. — 22nd. — Detroit, MI : Thompson/Gale, 2005. — Vol. 5. — P. 158. — ISBN 978-1414433004.
  2. Nancy Makri. Chemistry at Illinois. University of Illinois at Urbana-Champaign. ციტირების თარიღი : 15 აპრილი 2015.
  3. Makri, Nancy // Directory of graduate research. — Washington, D.C. : American Chemical Society, 2001. — P. 415.
  4. Nancy Makri. International Academy of Quantum Molecular Science (IAQMS). ციტირების თარიღი: 16 აპრილი 2015.
  5. American Doctoral Dissertations, 1989-90. — Bell & Howell Information & Lea, 1991. — P. 133. — ISBN 978-9992393635.
  6. Nancy Makri - 1993 // Novel Discoveries: Beckman Young Investigators, 1991-2009. — Irvine, CA : Arnold and Mabel Beckman Foundation, 2011. — P. 25.
  7. Fellowship Directory Nancy Makri Year: 1993.[მკვდარი ბმული] David and Lucile Packard Foundation. ციტირების თარიღი: 15 აპრილი 2015.
  8. Makri, Nancy (2008). "Chapter 23 Equilibrium and Dynamical Path Integral Methods in Bacterial Photosynthesis". In Aartsma, Thijs J.; Matysik, Jörg (eds.). Biophysical techniques in photosynthesis Volume II. Dordrecht: Springer. pp. 465–485. ISBN 978-1-4020-8249-8.
  9. Makri, Nancy. Chapter 23 Equilibrium and Dynamical Path Integral Methods in Bacterial Photosynthesis // Biophysical techniques in photosynthesis Volume II. — Dordrecht : Springer, 2008. — P. 465–485. — ISBN 978-1-4020-8249-8.