ოსკარ ნიმეიერი
ოსკარ ნიმეიერი (Oscar Niemeyer, დ. 15 დეკემბერი, 1907, რიო-დე-ჟანეირო, ბრაზილია — გ. 5 დეკემბერი, 2012, რიო-დე-ჟანეირო, ბრაზილია) — ბრაზილიელი არქიტექტორი, მოდერნისტული არქიტექტურის წარმომადგენელი.
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1934 წელს, რიო-დე-ჟანეიროში დაამთავრა „ესკოლა ნაციონალ დე ბელას არტეზი“. ამავე პერიოდში იგი შეუერთდა ბრაზილიელი არქიტექტორების ჯგუფს, რომლებიც თანამშრომლობდნენ ლე კორბუზიესთან განათლებისა და ჯანდაცვის სამინისტროს ახალი შენობის პროექტზე რიო-დე-ჟანეიროში. ამ პროექტზე ოსკარ ნიმეიერი ლუჩიო კოსტასთან და ლე კორბუზიესთან 1938 წლამდე მუშაობდა.
კორბუზიეს გავლენა ნიმეიერის ადრეულ ნამუშევრებზე აშკარაა. თუმცა მან თანდათან შექმნა საკუთარი თლილი ფორმები. მისმა სიმსუბუქემ შექმნა სივრცე რამაც არქიტექტურული სქემა გარდაქმნა რაღაც აქამდე უცნობში. ჰარმონიულობა, გრაციოზულობა და ელეგანტურობა, ნიმეიერის შემოქმედებას კარგად აღწერს ეს სიტყვები. ნიმეიერის შექმნილმა ადაპტაციებმა შესაძლებელი გახადა გამოცდილების ეფექტიანი გამოსახვა, რათა დაეკავშირებინა ბაროკოს ენა თანამედროვე არქიტექტურასთან. რაც განახორციელეს ცნობილმა მათემატიკოსებმამა ხუან კარტოზომ და იტალიელმა პიერ ლუიჯი ნერვიმ.
ჩაზნექილი და ამოზნექილი გუმბათები ბრაზილიის ეროვნული კონგრესის შენობაზე, სვეტები ალვორადასა და პლანალტოს სასახლეებზე, უაღრესად ორიგინალური თვისებებია. ოსკარ ნიმაიერმა წარმატებით შეაერთა მართკუთხა და სიმეტრიული პერსპექტივები ესპლანსისა და სამინისტროს აშენებით ჩუქურთმებისა შესაქმნელად, რკინაბეტონის გამოყენება და სწორი ხაზის ესტეთიური შესაძლებლობების საოცარი გამოყენება გარდაიქმნა ქარხნებში ცათამბრჯენებში საცხოვრებელ ზონებში თეატრებში ტაძრებში და სხვა. მათგან აღსანიშვნის ღირსია “obra do berco” “Estrada das Canoas”- რეზიდენცია რიო-დე-ჟანეიროში და “ Ibirapuera“-ს კომპლექსი სან-პაულუში.
1939 წელს ნიმეიერმა და კოსტამ შექმნეს ბრაზილიური პავილიონი, ნიუ-იორკის მსოფლიო გამოფენაზე. 1942 წლამდე შექმნილ შენობებზე ეტყობა ბრაზილიური ბაროკოს ზეგავლენა. მიუხედავად იმისა რომ ნიმეიერი ასოცირდება თავის მთავარ შედევრთან დედაქალაქ ბრაზილიასთან, მან ადრეული აღიარება მოიპოვა თავისი მასწავლებლისგან კორბუზიესგან, როდესაც ერთად მუშაობდნენ მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე სიმბოლურ შენობაზე — გაეროს სათავო ოფისზე ნიუ-იორკში.
1950-იან წლებში მან დააპროექტა საავიაციო კვლევის ცენტრი სან-პაულუსთან, ევროპაში ნიმეიერმა შექმნა რენოს ოფისი საფრანგეთში და მონდადორის საგამომცემლო სახლი იტალიაში, მილანში.
1957 წლიდან 1959 წლამდე ოსკარ ნიმეიერი დაინიშნა კომპანია „ნოვა-კაპანის" არქიტექტურულ მრჩევლად. ეს კომპანია მუშაობდა ლუი კოსტას ბრაზილიის გეგმის განხორციელებაზე. შემდეგ წელს ნეიმერი ნოვა კაპანის მთავარი არქიტექტორი გახდა და ქმნიდა ქალაქის მნიშვნელოვანი ნაწილის უმრავლესობას. ეს შენობები ხაზს უსვამდნენ თანამედროვე სიმბოლიზმის კრეატიულობას.
5 წლის შემდეგ, 1964 წელს კომუნისტურ პარტიასთან პოლიტიკურმა კავშირმა ნიმეიერი იაძულა საფრანგეთში გაქცეულიყო. სადაც შექმნა საფრანგეთის კომუნისტური პარტიის შენობა. დიქტატურის დასრულების შემდეგ დაბრუნდა ბრაზილიაში, სადაც ასწავლიდა უნივერსიტეტში და ეწეოდა კერძო პრაქტიკას.
დედამიწის სამხრეთ ნახევარსფეროში ოსკარ ნიმეიერი იყო პირველი, რომელმაც შემოიტანა ახალი კონცეფციები არქიტექტურაში, მისი დიზაინები გამოირჩევა არტისტული მოქნილობით, რომელიც დაფუძნებულია ლოგიკაზე და შინაარსზე.
ნიმეიერის წვდომა დიდი არქიტექტურისადმი, რომელიც დაკავშირებულია თავისი სამშობლოს ფესვებთან, გარდაიქმნა ახალ მოქნილ ფორმებში და შენობების ლირიციზმში, არა მხოლოდ ბრაზილიაში, არამედ მთელ მსოფლიოში. თავისი ცხოვრების მიღწევებისთვის მიღებული აქვს პრიცკერის პრემია.
ოსკარ ნიმეიერი განაგრძობს სამუშაო დაფაზე მუშაობას და ესალმება არქიტექტორებს მთელი მსოფლიოდან. მას სურს, რომ არქიტექტორებს შთააგონოს მგრძნობელობა ესთეტიურობისადმი, რამაც შეაძლებინა არქიტექტურული ფორმების მანიპულაციით სილამაზისკენ სწრაფვა.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ოფიციალური საიტი
- May 2006 Interview with Niemeyer, age 98, in Metropolis Magazine დაარქივებული 2006-08-21 საიტზე Wayback Machine.
- Niemeyer in Brasília history დაარქივებული 2007-12-19 საიტზე Wayback Machine.
- Niemeyer rosewood easy chair and ottoman at Noho Modern დაარქივებული 2010-03-07 საიტზე Wayback Machine.
- Contemporary Art Museum Niteroi. დაარქივებული 2006-04-07 საიტზე Wayback Machine.
- Tripoli International Fair by Oscar Niemeyer, 360 Panorama by Melkan Bassil დაარქივებული 2011-08-18 საიტზე Wayback Machine.
- Oscar Niemeyer's Strick House in Santa Monica დაარქივებული 2010-02-28 საიტზე Wayback Machine.
- JK Building, Belo Horizonte, Brazil დაარქივებული 2007-09-30 საიტზე Wayback Machine.
- Pritzker Prize 1988 დაარქივებული 2011-12-08 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 1.0 1.1 Arkitekter verksamma i Sverige — 2014.
- ↑ 3.0 3.1 Oscar Niemeyer
- ↑ 4.0 4.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 5.0 5.1 SNAC — 2010.
- ↑ 6.0 6.1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
- ↑ 7.0 7.1 Structurae — Ratingen: 1998.
- ↑ 8.0 8.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 9.0 9.1 Katinsky J. R. Niemeyer (Soares Filho), Oscar // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T062419
- ↑ Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ 11.0 11.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 12.0 12.1 Roglo — 1997. — 10000000 ეგზ.
- ↑ 13.0 13.1 13.2 The Fine Art Archive
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 http://arch-pavouk.cz/index.php/architekti/1589-niemeyer-oscar
- ↑ Нимейер Оскар // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 17.0 17.1 Artists + Artworks
- ↑ http://www.nytimes.com/2012/12/06/world/americas/oscar-niemeyer-modernist-architect-of-brasilia-dies-at-104.html?pagewanted=all&_r=0|title=Oscar
- ↑ Find a Grave — 1996.
- ↑ Museum of Modern Art online collection
- ↑ https://riba-prd-assets.azureedge.net/-/media/Files/Awards/2024/Royal-Gold-Medal-winners-1980-to-2024.pdf?rev=1f3606d7f48c4000917cd54d46036f68
- ↑ https://www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en
- ↑ 23.0 23.1 http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
- ↑ https://www.biography.com/people/oscar-niemeyer-9423385
- დაბადებული 15 დეკემბერი
- დაბადებული 1907
- გარდაცვლილი 5 დეკემბერი
- გარდაცვლილი 2012
- იმპერატორის პრემიის კავალრები
- ხალხთა მეგობრობის ორდენის კავალრები
- რუსეთის მეგობრობის ორდენის კავალრები
- პრიცკერის პრემიის ლაურეატები
- ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კავალრები
- საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალრები
- საპატიო ლეგიონის ორდენის ოფიცერები
- ბრაზილიელი არქიტექტორები
- მოდერნისტი არქიტექტორები