ძვლიანი თევზები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
(გადამისამართდა გვერდიდან Teleostei)
არ უნდა აგვერიოს შემდეგ მნიშვნელობა(ებ)ში: ძვლოვანი თევზები.
ძვლიანი თევზები

მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  ცხოველები
ტიპი:  ქორდიანები
(რანგის გარეშე):  Teleostomi
ზეკლასი:  ძვლიანი თევზები
ლათინური სახელი
Osteichthyes Huxley, 1880)
ქვეჯგუფები

ძვლიანი თევზები[1] (ლათ. Osteichthyes) — ხერხემლიან ცხოველთა ზეკლასი. თანამედროვე თევზების ყველაზე მრავალრიცხოვანი ჯგუფი. ცნობილი არიან ქვედა დევონური პერიოდიდან (400 მილიონი წლის წინ), ყველაზე დიდ მრავალფეროვნებას მიაღწია ახალი ერის დასაწყისში, გაუსწრო ყველა მრგვალპირიან და ხრტილიან თევზს, აგრეთვე ხმელეთის ძუძუმწოვარ ცხოველებს.[2] მოიცავს ორ ჯგუფს: სხივფარფლიანი თევზები და მტევანფარფლიანები. ევოლუციური თვალსაზრისით, 2013 წლიდან დაწყებული, ძვლიან თევზებს (კერძოდ, მტევანფარფლიანებს) მიეკუთვნება ასევე ტეტრაპოდები (Tetrapoda), თუმცა ტრადიციულად ისინი არ განიხილებიან ძვლიანი თევზების ნაწილად.[3][4][5]

კლადოგრამა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

იხილეთ თანამედროვე ძვლიანი თევზების კლადოგრამა. მასში შედის აგრეთვე ტეტროპოდთა ჯგუფი, რადგან კლადისტიკურად ძვლიან თევზებში შედის, მაგრამ ტრადიციულად — არა.[3][6][7][8]

ძვლიანი თევზები/
მტევანფარფლიანები
Coelacanthimorpha

Coelacanthiformes

Rhipidistia
ორგვარადმსუნთქავნი

Ceratodontiformes

Tetrapodomorpha

სხივფარფლიანები
Cladistia

მრავალფარფლასებრნი

Actinopteri
ხრტილოვანი განოიდები

ზუთხისნაირნი

ახალფარფლიანები
მთელძვლოვანნი

Amiiformes

Lepisosteiformes

ძვლოვანი თევზები

Euteleostomi

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Osteichthyes — ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი.
  2. Решетников Ю. С. Костные рыбы // Большая российская энциклопедия. т. 15. — М., 2010. — стр. 468.
  3. 3.0 3.1 Betancur-R, Ricardo; et al. (2013). „The Tree of Life and a New Classification of Bony Fishes“. PLOS Currents Tree of Life. 5 (Edition 1). doi:10.1371/currents.tol.53ba26640df0ccaee75bb165c8c26288. PMC 3644299. PMID 23653398.
  4. Betancur-R, Ricardo; Wiley, Edward O.; Arratia, Gloria; Acero, Arturo; Bailly, Nicolas; Miya, Masaki; Lecointre, Guillaume; Ortí, Guillermo (დეკემბერი, 2017). „Phylogenetic classification of bony fishes“. BMC Evolutionary Biology. 17 (1): 162. doi:10.1186/s12862-017-0958-3. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  5. Hughes, Lily C.; Ortí, Guillermo; Huang, Yu; Sun, Ying; Baldwin, Carole C.; Thompson, Andrew W.; Arcila, Dahiana; Betancur-R., Ricardo; Li, Chenhong; Becker, Leandro; Bellora, Nicolás; Zhao, Xiaomeng; Li, Xiaofeng; Wang, Min; Fang, Chao; Xie, Bing; Zhou, Zhuocheng; Huang, Hai; Chen, Songlin; Venkatesh, Byrappa; Shi, Qiong (12 ივნისი, 2018). „Comprehensive phylogeny of ray-finned fishes (Actinopterygii) based on transcriptomic and genomic data“. Proceedings of the National Academy of Sciences. 115 (24): 6249–6254. doi:10.1073/pnas.1719358115. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  6. Betancur-R; et al. (2013). „Complete tree classification (supplemental figure)“ (PDF). PLOS Currents Tree of Life (Edition 1). დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 2013-10-21. ციტირების თარიღი: 2021-12-10.
  7. Betancur-R; et al. (2013). „Appendix 2 – Revised Classification for Bony Fishes“ (PDF). PLOS Currents Tree of Life (Edition 1). დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 2013-05-03. ციტირების თარიღი: 2021-12-10.
  8. Ricardo Betancur-R; Edward O. Wiley; Gloria Arratia; Arturo Acero; Nicolas Bailly; Masaki Miya; Guillaume Lecointre; Guillermo Ortí (2017). „Phylogenetic classification of bony fishes“. BMC Evolutionary Biology. 17 (1): 162. doi:10.1186/s12862-017-0958-3. PMC 5501477. PMID 28683774.