ძვლიანი თევზები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Confusion.svg არ უნდა აგვერიოს შემდეგ მნიშვნელობა(ებ)ში: ძვლოვანი თევზები.
ძვლიანი თევზები
Osteichthyes.jpg
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  ცხოველები
ტიპი:  ქორდიანები
(რანგის გარეშე):  Teleostomi
ზეკლასი:  ძვლიანი თევზები
ლათინური სახელი
Osteichthyes Huxley, 1880)
ქვეჯგუფები

ძვლიანი თევზები[1] (ლათ. Osteichthyes) — ხერხემლიან ცხოველთა ზეკლასი. თანამედროვე თევზების ყველაზე მრავალრიცხოვანი ჯგუფი. ცნობილი არიან ქვედა დევონური პერიოდიდან (400 მილიონი წლის წინ), ყველაზე დიდ მრავალფეროვნებას მიაღწია ახალი ერის დასაწყისში, გაუსწრო ყველა მრგვალპირიან და ხრტილიან თევზს, აგრეთვე ხმელეთის ძუძუმწოვარ ცხოველებს.[2] მოიცავს ორ ჯგუფს: სხივფარფლიანი თევზები და მტევანფარფლიანები. ევოლუციური თვალსაზრისით, 2013 წლიდან დაწყებული, ძვლიან თევზებს (კერძოდ, მტევანფარფლიანებს) მიეკუთვნება ასევე ტეტრაპოდები (Tetrapoda), თუმცა ტრადიციულად ისინი არ განიხილებიან ძვლიანი თევზების ნაწილად.[3][4][5]

კლადოგრამა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

იხილეთ თანამედროვე ძვლიანი თევზების კლადოგრამა. მასში შედის აგრეთვე ტეტროპოდთა ჯგუფი, რადგან კლადისტიკურად ძვლიან თევზებში შედის, მაგრამ ტრადიციულად — არა.[3][6][7][8]

ძვლიანი თევზები/
მტევანფარფლიანები
Coelacanthimorpha

Coelacanthiformes Coelacanth flipped.png

Rhipidistia
ორგვარადმსუნთქავნი

CeratodontiformesBarramunda coloured.jpg

TetrapodomorphaDeutschlands Amphibien und Reptilien (Salamandra salamdra).jpg

სხივფარფლიანები
Cladistia

მრავალფარფლასებრნიCuvier-105-Polyptère.jpg

Actinopteri
ხრტილოვანი განოიდები

ზუთხისნაირნიAtlantic sturgeon flipped.jpg

ახალფარფლიანები
მთელძვლოვანნი

AmiiformesAmia calva 1908 flipped.jpg

LepisosteiformesLongnose gar flipped.jpg

ძვლოვანი თევზებიBlack bullhead flipped.jpeg

Euteleostomi

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Osteichthyes — ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი.
  2. Решетников Ю. С. Костные рыбы // Большая российская энциклопедия. т. 15. — М., 2010. — стр. 468.
  3. 3.0 3.1 Betancur-R, Ricardo; et al. (2013). „The Tree of Life and a New Classification of Bony Fishes“. PLOS Currents Tree of Life. 5 (Edition 1). doi:10.1371/currents.tol.53ba26640df0ccaee75bb165c8c26288. PMC 3644299. PMID 23653398.
  4. Betancur-R, Ricardo; Wiley, Edward O.; Arratia, Gloria; Acero, Arturo; Bailly, Nicolas; Miya, Masaki; Lecointre, Guillaume; Ortí, Guillermo (დეკემბერი, 2017). „Phylogenetic classification of bony fishes“. BMC Evolutionary Biology. 17 (1): 162. doi:10.1186/s12862-017-0958-3. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  5. Hughes, Lily C.; Ortí, Guillermo; Huang, Yu; Sun, Ying; Baldwin, Carole C.; Thompson, Andrew W.; Arcila, Dahiana; Betancur-R., Ricardo; Li, Chenhong; Becker, Leandro; Bellora, Nicolás; Zhao, Xiaomeng; Li, Xiaofeng; Wang, Min; Fang, Chao; Xie, Bing; Zhou, Zhuocheng; Huang, Hai; Chen, Songlin; Venkatesh, Byrappa; Shi, Qiong (12 ივნისი, 2018). „Comprehensive phylogeny of ray-finned fishes (Actinopterygii) based on transcriptomic and genomic data“. Proceedings of the National Academy of Sciences. 115 (24): 6249–6254. doi:10.1073/pnas.1719358115. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  6. Betancur-R; et al. (2013). „Complete tree classification (supplemental figure)“ (PDF). PLOS Currents Tree of Life (Edition 1). დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 2013-10-21. ციტირების თარიღი: 2021-12-10.
  7. Betancur-R; et al. (2013). „Appendix 2 – Revised Classification for Bony Fishes“ (PDF). PLOS Currents Tree of Life (Edition 1). დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — 2013-05-03. ციტირების თარიღი: 2021-12-10.
  8. Ricardo Betancur-R; Edward O. Wiley; Gloria Arratia; Arturo Acero; Nicolas Bailly; Masaki Miya; Guillaume Lecointre; Guillermo Ortí (2017). „Phylogenetic classification of bony fishes“. BMC Evolutionary Biology. 17 (1): 162. doi:10.1186/s12862-017-0958-3. PMC 5501477. PMID 28683774.