ჰილარი მენტელი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ჰილარი მენტელი
ინგლ. Hilary Mantel
დაბადების თარიღი 6 ივლისი, 1952(1952-07-06)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]
დაბადების ადგილი Glossop
გარდაცვალების თარიღი 22 სექტემბერი, 2022(2022-09-22)[8] (70 წლის)
გარდაცვალების ადგილი Exeter
საქმიანობა მწერალი[9] , რომანისტი, ესეისტი, ლიტერატურული კრიტიკოსი[10] და კინოკრიტიკოსი[11]
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  გაერთიანებული სამეფო
ალმა-მატერი შეფილდის უნივერსიტეტი[11] და ლონდონის ეკონომიკის სკოლა[12]
ჟანრი მოთხრობა
Magnum opus Wolf Hall, Bring Up the Bodies და Every Day is Mother's Day
ჯილდოები ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კომანდორი[13] , Hawthornden Prize[11] , ბუკერის პრემია[11] [14] , ბუკერის პრემია[15] , ბოდლის მედალი[16] , ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი[17] , Walter Scott Prize for historical fiction[11] , Winifred Holtby Memorial Prize[11] , დევიდ კოენის პრემია[18] , President's Medal[19] , ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის ქალბატონი-კომანდორი[20] და Companion of Literature[21]
საიტი hilary-mantel.com

დეიმ ჰილარი მერი მენტელი ( /mænˈtɛl/ man-TEL ; [22] ტომპსონი ; დ. 6 ივლისი, 1952 - გ. 22 სექტემბერი, 2022) — ბრიტანელი მწერალი, რომლის ნამუშევრები მოიცავს ისტორიულ ფანტასტიკას, პირად მოგონებებსა და მოთხრობებს. [23] მისი პირველი გამოქვეყნებული რომანი, ყოველი დღე დედის დღეა, გამოვიდა 1985 წელს. მან დაწერა 12 რომანი, მოთხრობების ორი კრებული, პირადი მოგონება , მრავალი სტატია და მოსაზრება.

მენტელმა ორჯერ მოიპოვა ბუკერის პრემია : პირველი იყო მისი 2009 წლის რომანისთვის Wolf Hall, გამოგონილი ამბავი თომას კრომველის ხელისუფლებაში ასვლის შესახებ ჰენრი VIII- ის სასამართლოში, ხოლო მეორე იყო მისი 2012 წლის გაგრძელება Bring Up the Bodies . კრომველის ტრილოგიის მესამე ნაწილი, სარკე და სინათლე, იმავე პრიზის გრძელ სიაში მოხვდა. [24] ტრილოგია გაიყიდა 5 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჰილარი მერი ტომპსონი დაიბადა 1952 წლის 6 ივლისს გლოსოპში, დერბიშირი. [25] ის იყო სამი შვილიდან უფროსი. ორ უმცროს ძმასთან ერთად გაიზარდა როგორც რომის კათოლიკე [26] სოფელ ჰადფილდში, სადაც ის სწავლობდა წმ. ჩარლზის რომის კათოლიკური ეკლესიის დაწყებითი სკოლაში.

მისი მშობლები, მარგარეტი და ჰენრი ტომპსონი (მოხელე), ორივე ირლანდიური წარმოშობის კათოლიკეები იყვნენ, დაბადებული ინგლისში. როდესაც მენტელი შვიდი წლის იყო, დედამისის საყვარელი ჯეკ მენტელი ოჯახთან ერთად გადავიდა საცხოვრებლად. ის დედასთან ერთად საძინებელს იზიარებდა, მამა კი სხვა ოთახში გადავიდა. ოთხი წლის შემდეგ, როდესაც ის თერთმეტი წლის იყო, ოჯახი, მამის გარდა, გადავიდა რომილიში, ჩეშირი, ადგილობრივი ჭორებისგან თავის დასაღწევად. მას აღარ უნახავს მამა. [27]

როდესაც ოჯახი ცალკე გადავიდა საცხოვრებლად, ჯეკ მენტელი (1932–1995) [28] გახდა მისი არაოფიციალური მამინაცვალი და მან ლეგალურად მიიღო მისი გვარი. [29] [30] იგი სწავლობდა ჰარითაუნის მონასტერში, რომილი, ჩეშირი.

1970 წელს მან სწავლა დაიწყო ლონდონის ეკონომიკის სკოლაში სამართლის წასაკითხად. [23] იგი გადავიდა შეფილდის უნივერსიტეტში და მიიღო იურისპრუდენციის ბაკალავრის ხარისხი 1973 წელს. უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ მენტელი მუშაობდა გერიატრიული საავადმყოფოს სოციალური მუშაობის განყოფილებაში, შემდეგ კი გაყიდვების ასისტენტად მანჩესტერში, Kendals-ის უნივერმაღში. [31]

1973 წელს იგი დაქორწინდა ჯერალდ მაკიუენზე, გეოლოგი . 1974 წელს მან დაიწყო რომანის წერა საფრანგეთის რევოლუციის შესახებ, მაგრამ ვერ იპოვა გამომცემელი (საბოლოოდ იგი გამოიცა როგორც A Place of Greater Safety 1992 წელს). 1977 წელს მენტელი ქმართან ერთად გადავიდა ბოტსვანაში, სადაც ისინი ცხოვრობდნენ მომდევნო ხუთი წლის განმავლობაში. [32] მოგვიანებით, მათ ოთხი წელი გაატარეს ჯიდაში, საუდის არაბეთი . [33] მოგვიანებით მან თქვა, რომ ჯიდას დატოვება იყო „მისი ცხოვრების ყველაზე ბედნიერი დღე“. [34] მან ამ პერიოდის ჩანაწერები მემუარებად გამოაქვეყნა: The Spectator [35] და London Review of Books . [36] [37]

ლიტერატურული კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მენტელის პირველი რომანი, ყოველი დღე დედის დღეა , გამოიცა 1985 წელს, ხოლო მისი გაგრძელება, ვაკანტური საკუთრება, ერთი წლის შემდეგ. ინგლისში დაბრუნების შემდეგ, იგი გახდა The Spectator- ის კინოკრიტიკოსი, თანამდებობა, რომელსაც იგი 1987 წლიდან 1991 წლამდე იკავებდა. [38] ბრიტანეთსა და შეერთებულ შტატებში იყო მრავალი ნაშრომისა და ჟურნალის რეცენზენტი.

მისი მესამე რომანი, რვა თვე ღაზას ქუჩაზე (1988), ეძღვნებოდა მის ცხოვრებას საუდის არაბეთში. მასში წარმოდგენილია ღირებულებების საფრთხის შემცველი შეტაკება მეზობლებს შორის ქალაქის ბინის კორპუსში, დაძაბულობა ისლამურ კულტურასა და ლიბერალურ დასავლეთს შორის. [39] [40] [41] [42]

მენტელი იყო ბუკერის პრემიის ჟიურის წევრი 1990 წელს, როდესაც AS Byatt-ის რომანს Possession მიენიჭა პრიზი. [43]

პირადი ცხოვრება და გარდაცვალება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მენტელი დაქორწინდა ჯერალდ მაკიუენზე 1973 წელს. ისინი განქორწინდნენ 1981 წელს, მაგრამ ხელახლა დაქორწინდნენ 1982 წელს. მაკიუენმა უარი თქვა გეოლოგიაზე ცოლის ბიზნესის სამართავად. [44] ისინი ცხოვრობდნენ ბუდლეი სალტერტონში, დევონშ. [45]

ოცი წლის განმავლობაში მენტელს ჰქონდა მტკივნეული დაავადება. მას თავდაპირველად ფსიქიკური დაავადების დიაგნოზი დაუსვეს, ჰოსპიტალიზირებული იყო და მკურნალობდა ანტიფსიქოზური საშუალებებით, რამაც, გავრცელებული ინფორმაციით, გამოიწვია ფსიქოზური სიმპტომები. შედეგად, მენტელი რამდენიმე წლის განმავლობაში თავს იკავებდა ექიმების დახმარებისგან. ბოლოს, ბოტსვანაში სასოწარკვეთილმა მიმართა სამედიცინო სახელმძღვანელოს და მიხვდა, რომ, სავარაუდოდ, ენდომეტრიოზის მძიმე ფორმა აწუხებდა, დიაგნოზი დაადასტურეს ლონდონის ექიმებმა. იმ დროისთვის საჭირო მკურნალობამ - ქირურგიულმა მენოპაუზამ 27 წლის ასაკში - გამოიწვია მწერლის უშვილობა, თუმცა განაგრძო ცხოვრება შეფერხების გარეშე. [46] [47] მოგვიანებით იგი გახდა ენდომეტრიოზის SHE Trust-ის მფარველი . [48]

მენტელი გარდაიცვალა 2022 წლის 22 სექტემბერს, 70 წლის ასაკში, ექსეტერის საავადმყოფოში ინსულტის გართულების შედეგად, რომელიც სამი დღით ადრე მოხდა. [49] [50]

ხედვები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

უნივერსიტეტის წლებში მენტელი სოციალისტი იყო და იყო ახალგაზრდა კომუნისტური ლიგის წევრი.

კომენტარები სამეფო ოჯახზე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2013 წელს სიტყვით გამოსვლისას მედიისა და სამეფო ოჯახის წევრი ქალების შესახებ ბრიტანეთის მუზეუმში, მენტელმა კომენტარი გააკეთა კეთრინ მიდლტონზე, მაშინდელ კემბრიჯის ჰერცოგინიაზე და თქვა, რომ მიდლტონი იძულებული გახდა საჯაროდ წარმოეჩინა თავი, როგორც „მაღაზიის ვიტრინის მანეკენი“, რომლის ერთადერთი მიზანია გააჩინოს ტახტის მემკვიდრე. [51] [52] მენტელმა გააფართოვა ეს შეხედულებები ესეში, „სამეფო სხეულები“. [53]

ამ შენიშვნებმა გამოიწვია მნიშვნელოვანი საჯარო დებატები. ოპოზიციის ლიდერმა ედ მილიბენდმა და პრემიერ-მინისტრმა დეივიდ კამერონმა გააკრიტიკეს მენტელის შენიშვნები, ხოლო ჯემიმა ხანი იცავდა მენტელს. [54] [55] ზინგ ცჯენგმა შეაქო ესსე. [56]

მარგარეტ ტეტჩერი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2014 წლის სექტემბერში, The Guardian- ში გამოქვეყნებულ ინტერვიუში მენტელმა თქვა, რომ მან წარმოიდგინა ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის მარგარეტ ტეტჩერის მკვლელობა 1983 წელს და ასახა ეს მოვლენა მოთხრობაში, სახელწოდებით „მარგარეტ ტეტჩერის მკვლელობა: 1983 წლის 6 აგვისტო“. [57]

კომენტარები კათოლიციზმის შესახებ[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მენტელმა განიხილა თავისი რელიგიური შეხედულებები თავის 2003 წლის მემუარებში, Giving Up the Ghost . რომის კათოლიკედ აღზრდილმა მან 12 წლის ასაკში შეწყვიტა კათოლიციზმის აღმსარებლობა, მაგრამ თქვა, რომ რელიგიამ მასზე მუდმივი კვალი დატოვა.

2013 წელს The Daily Telegraph- თან ინტერვიუში მენტელმა თქვა: „ვფიქრობ, რომ დღესდღეობით კათოლიკური ეკლესია არ არის პატივსაცემი დაწესებულება ადამიანებისთვის. [...] როცა ბავშვი ვიყავი, მაინტერესებდა, რატომ არ იყვნენ მღვდლები და მონაზვნები უფრო ლამაზი ადამიანები. მეგონა, რომ ისინი ყველაზე ცუდ ადამიანთა შორის იყვნენ, ვისაც ვიცნობ.“ [26] ამ განცხადებებმა, ისევე როგორც მის ადრინდელ რომანში Fludd- ში გამოკვლეულმა თემებმა, აიძულა კათოლიკე ეპისკოპოსი მარკ ო'ტული, გაეკეთებინა კომენტარი: „აქ არის ანტიკათოლიკური თემა, ამაში ეჭვი არ არის. Wolf Hall არ არის ნეიტრალური.“ [58]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ SNAC — 2010.
  2. ↑ ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  3. ↑ Cunningham J. M. Encyclopædia Britannica
  4. ↑ Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ FemBio database
  6. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  7. ↑ Munzinger Personen
  8. ↑ Wolf Hall author Hilary Mantel dies aged 70 — 2022.
  9. ↑ (unspecified title) — 4th Estate.
  10. ↑ https://www.lrb.co.uk/the-paper/v39/n03/hilary-mantel/how-do-we-know-her
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 https://web.archive.org/web/20120302153141/http://literature.britishcouncil.org/hilary-mantel
  12. ↑ http://www.contemporarywriters.com/authors/?p=auth67
  13. ↑ The London Gazette 58014 — 2006. — გამ. 58014. — გვ. B8.
  14. ↑ https://thebookerprizes.com/fiction/backlist/2009
  15. ↑ https://thebookerprizes.com/fiction/backlist/2012
  16. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-21520939
  17. ↑ https://rsliterature.org/fellows/dame-hilary-mantel/
  18. ↑ https://www.theguardian.com/books/2013/mar/07/hilary-mantel-david-cohen-prize
  19. ↑ https://www.thebritishacademy.ac.uk/news/british-academy-announces-2016-prize-and-medal-winners/
  20. ↑ The London Gazette 60895 — გამ. 60895. — გვ. B8.
  21. ↑ https://rsliterature.org/companions-of-literature/
  22. ↑ Sangster, Catherine (14 September 2009). „How to Say: JM Coetzee and other Booker authors“. BBC News. ციტირების თარიღი: 1 October 2009.
  23. ↑ 23.0 23.1 Literature: Writers: Hilary Mantel. British Council (2011). ციტირების თარიღი: 14 May 2012
  24. ↑ The 2020 Booker Prize longlist announced. The Booker Prizes (27 July 2020). ციტირების თარიღი: 16 August 2020
  25. ↑ „Obituary: Hilary Mantel, Booker Prize-winner celebrated for the 'Wolf Hall' trilogy“. Irish Independent (ინგლისური). 25 September 2022. ციტირების თარიღი: 29 September 2022.
  26. ↑ 26.0 26.1 Singh, Anita (13 May 2012). „Hilary Mantel: Catholic Church is not for respectable people“. The Daily Telegraph. London.
  27. ↑ Obituary in The Times (London); reprinted in The Dominion Post (New Zealand), 27 September 2022, page 24
  28. ↑ Mantel, Hilary (17 April 2010). „Hilary Mantel remembers her stepfather's books“. The Guardian. London. ციტირების თარიღი: 17 October 2012.
  29. ↑ Murphy, Anna (1 March 2010). „Hilary Mantel Interview“. The Daily Telegraph. London. ციტირების თარიღი: 2 January 2011.
  30. ↑ Marshall, Alex; Alter, Alexandra (23 September 2022). „Hilary Mantel, Prize-Winning Author of Historical Fiction, Dies at 70“. The New York Times.
  31. ↑ Hilary Mantel.
  32. ↑ Hilary Mantel. The Man Booker Prize. ციტირების თარიღი: 14 November 2014
  33. ↑ A little literary tourism: in search of Hilary Mantel. The Open University (March 4, 2020). ციტირების თარიღი: 26 September 2022
  34. ↑ Mantel, Hilary (21 February 2010). „Once upon a life“. The Observer Magazine. London.
  35. ↑ Mantel, Hilary (1987). „Last Morning in Al Hamra“. The Spectator. ციტირების თარიღი: 26 September 2022.
  36. ↑ Mantel, Hilary (30 March 1989). „Diary: Bookcase Shopping in Jeddah“. London Review of Books (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 26 September 2022.
  37. ↑ Mantel, Hilary (1 January 2009). „Someone to Disturb“. London Review of Books (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 26 September 2022.
  38. ↑ Hilary Mantel. Literature.britishcouncil.org. ციტირების თარიღი: 14 November 2014
  39. ↑ Anderson, Hephzibah (19 April 2009). „Hilary Mantel: on the path from pain to prizes“. The Observer. ციტირების თარიღი: 30 July 2011.
  40. ↑ (2007) The Atlantic Companion to Literature in English. Atlantic Publishers & Distributors. 
  41. ↑ Rees, Jasper (8 October 2009). „Hilary Mantel: health or the Man Booker Prize? I'd take health“. The Telegraph. ციტირების თარიღი: 30 July 2011.
  42. ↑ (1989) Fludd. Viking Press. 
  43. ↑ The Booker Prize 1990 | The Booker Prizes en. ციტირების თარიღი: 24 September 2022
  44. ↑ Inverview Mantel: She writes about Cromwell, but Henry VIII is the key. The Globe and Mail (18 June 2012). ციტირების თარიღი: 26 November 2012
  45. ↑ Alter, Alexandra (24 February 2020). „For Hilary Mantel, There's No Time Like the Past“. The New York Times (ინგლისური). ISSN 0362-4331. ციტირების თარიღი: 26 February 2020.
  46. ↑ Mantel, Hilary (6 February 2003). „Memories of Catriona“. London Review of Books. ციტირების თარიღი: 26 September 2022.
  47. ↑ Hilary Mantel: 'Being a novelist is no fun. But fun isn't high on my list'. ციტირების თარიღი: 17 January 2021
  48. ↑ Mantel, Hilary (7 June 2004). „'Every part of my body hurt' – Hilary Mantel on a little understood disease: endometriosis“. The Guardian. ციტირების თარიღი: 17 January 2021.
  49. ↑ Hilary Mantel, celebrated author of Wolf Hall, dies aged 70. The Guardian (23 September 2022). ციტირების თარიღი: 23 September 2022
  50. ↑ Marshall, Alex; Alter, Alexandra (23 September 2022). „Hilary Mantel, Prize-Winning Author of Historical Fiction, Dies at 70“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 23 September 2022.
  51. ↑ Sherwin, Adam (19 February 2013). „Hilary Mantel attacks 'bland, plastic, machine-made' Duchess of Cambridge“. The Independent'. ციტირების თარიღი: 19 February 2013.
  52. ↑ "They also took up a total of four paragraphs in a 30-paragraph speech – less than one-seventh, in other words" according to Hadley Freeman "Hilary Mantel v the Duchess of Cambridge: a story of lazy journalism and raging hypocrisy", The Guardian, 19 February 2013.
  53. ↑ Mantel, Hilary (21 February 2013). "Royal Bodies", London Review of Books, 35:4, pp.3–7.
  54. ↑ Sherwin, Adam. "David Cameron defends Kate over Hilary Mantel's 'shop-window mannequin' remarks", The Independent, 19 February 2013.
  55. ↑ Jessica Elgot. "Hilary Mantel And 10 Reasons Why She Might Be Right About Kate Middleton", The Huffington Post, 19 February 2013.
  56. ↑ Bryant, Miranda (23 September 2022). „'We've lost a genius': authors and politicians pay tribute to Hilary Mantel“. The Guardian (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 23 September 2022.
  57. ↑ Sherwin, Adam (13 November 2014). „Hilary Mantel: Coalition government more brutal to poor and immigrants than Thomas Cromwell was“. The Independent. London.
  58. ↑ Concern over anti catholic bias in BBC's Wolf Hall – Catholicireland.net.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჰილარი_მენტელი&oldid=4630592“-დან