ფორმულა ერთის მსოფლიო ჩემპიონების სია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
მიხაელ შუმახერს (ზევით მარცხნივ) და ლუის ჰამილტონს (ზევით მარჯვნივ) ორივეს რეკორდულ 7-ჯერ აქვს მოგებული მსოფლიო ჩემპიონატი, მაშინ როცა სებასტიან ფეტელი (ქვევით მარცხნივ) ფლობს ყველაზე ახალგაზრდა მსოფლიო ჩემპიონის რეკორდს, რადგან 2010 წლის მსოფლიო ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა 23 წლის და 134 დღისამ. მაქს ფერსტაპენი (ქვევით მარჯვნივ) ახლანდელი მსოფლიო ჩემპიონია.

ფორმულა ერთი, შემოკლებით F1, – ბოლიდებით რბოლის უმაღლესი კლასი, რომელსაც ატარებს ავტომობილების საერთაშორისო ფედერაციის (FIA) — მოტოსპორტის მსოფლიო მმართველი ორგანო.[1] სახელი „ფორმულა“ გულისხმობს წესების ერთობლიობას, რომელსაც ყველა მონაწილე და მანქანა უნდა შეესაბამებოდეს.[2] ფორმულა 1-ის მსოფლიო ჩემპიონატის სეზონი შედგება რბოლების სერიისგან, რომელიც ცნობილია გრან-პრის სახელით, იმართება როგორც წესი, სპეციალურად შექმნილ წრეებზე და ზოგიერთ შემთხვევაში ქალაქის დახურულ ქუჩებში.[3] პილოტების მსოფლიო ჩემპიონის ტიტულით FIA აჯილდოვებს ფორმულა 1-ის ყველაზე წარმატებულ მძღოლს სეზონის განმავლობაში დაგროვებული ქულების მიხედვით. პილოტების მსოფლიო ჩემპიონატს პილოტი იგებს მაშინ, როდესაც მათემატიკურად აღარ არის შესაძლებელი მისი ქულების გათანაბრება.[4] მიუხედავად იმისა, რომ პილოტთა მსოფლიო ჩემპიონის ვინაობა ძირითადად სეზონის შუაში უკვე გარკვეულია, ჯილდო მას მაინც წლის ბოლოს, FIA-ს დაჯილდოების ცერემონიაზე გადაეცემა.

ხუან მანუელ ფანხიო, რეკორდსმენი 2002 წლამდე, ფანხიომ ხუთჯერ მოიგო ფორმულა ერთის მსოფლიო ჩემპიონატი.

მსოფლიო ჩემპიონები სეზონების მიხედვით[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სეზონი მრბოლელი გუნდი ძრავა საბურავი პოული გამარჯვებები პოდიუმი უსწრაფესი წრე ქულები Pt. Margin
1950 იტალიის დროშა ჯუზეპე ფარინა იტალიის დროშა ალფა რომეო ალფა რომეო P 2 3 3 3 30 3
1951 არგენტინის დროშა ხუან მანუელ ფანხიო იტალიის დროშა ალფა რომეო ალფა რომეო P 4 3 5 5 31 6
1952 იტალიის დროშა ალბერტო ასკარი იტალიის დროშა ფერარი ფერარი F

P

5 6 6 6 36 12
1953 იტალიის დროშა ალბერტო ასკარი იტალიის დროშა ფერარი ფერარი P 6 5 5 4 34.5 6.5
1954 არგენტინის დროშა ხუან მანუელ ფანხიო იტალიის დროშა მაზერატი
დასავლეთ გერმანიის დროშა მერსედესი
მაზერატი
მერსედესი
P

C

5 6 7 3 42 16.86
1955 არგენტინის დროშა ხუან მანუელ ფანხიო დასავლეთ გერმანიის დროშა მერსედესი მერსედესი C 3 4 5 3 40 16.5
1956 არგენტინის დროშა ხუან მანუელ ფანხიო იტალიის დროშა ფერარი ფერარი E 6 3 5 4 30 3
1957 არგენტინის დროშა ხუან მანუელ ფანხიო იტალიის დროშა მაზერატი მაზერატი P 4 4 6 2 40 15
1958 გაერთიანებული სამეფოს დროშა მაიკ ჰაუთორნი იტალიის დროშა ფერარი ფერარი E 4 1 7 5 42 1
1959 ავსტრალიის დროშა ჯეკ ბრებჰემი დიდი ბრიტანეთის დროშა კუპერი* Climax D 1 2 5 1 31 4
1960 ავსტრალიის დროშა ჯეკ ბრებჰემი დიდი ბრიტანეთის დროშა კუპერი* Climax D 3 5 5 3 43 9
1961 აშშ-ის დროშა ფილ ჰილი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი D 5 2 6 2 34 1
1962 გაერთიანებული სამეფოს დროშა გრემ ჰილი დიდი ბრიტანეთის დროშა BRM* BRM D 1 4 6 3 42 12
1963 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯიმ კლარკი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* Climax D 7 7 9 6 54 21
1964 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯონ სურტისი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი D 2 2 6 2 40 1
1965 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯიმ კლარკი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* Climax D 6 6 6 6 54 14
1966 ავსტრალიის დროშა ჯეკ ბრებჰემი დიდი ბრიტანეთის დროშა ბრებჰემი* რეპკო G 3 4 5 1 42 14
1967 ახალი ზელანდიის დროშა დენი ჰალმი დიდი ბრიტანეთის დროშა ბრებჰემი* რეპკო G 0 2 8 2 51 5
1968 გაერთიანებული სამეფოს დროშა გრემ ჰილი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* ფორდი F 2 3 6 0 48 12
1969 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯეკი სტიუარტი საფრანგეთის დროშა მატრა* ფორდი D 2 6 7 5 63 26
1970 ავსტრიის დროშა იოჰან რინდტი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* ფორდი F 3 5 5 1 45 5
1971 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯეკი სტიუარტი დიდი ბრიტანეთის დროშა ტირელი* ფორდი G 6 6 7 3 62 29
1972 ბრაზილიის დროშა ემერსონ პიტიპალდი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* ფორდი F 3 5 8 0 61 16
1973 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯეკი სტიუარტი დიდი ბრიტანეთის დროშა ტირელი ფორდი G 3 5 8 1 71 16
1974 ბრაზილიის დროშა ემერსონ პიტიპალდი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* ფორდი G 2 3 7 0 55 3
1975 ავსტრიის დროშა ნიკი ლაუდა იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი G 9 5 8 2 64.5 19.5
1976 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯეიმზ ჰანტი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი ფორდი G 8 6 8 2 69 1
1977 ავსტრიის დროშა ნიკი ლაუდა იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი G 2 3 10 3 72 17
1978 აშშ-ის დროშა მარიო ანდრეტი დიდი ბრიტანეთის დროშა ლოტუსი* ფორდი G 8 6 7 3 64 13
1979 სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა ჯოდი შეკტერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი M 1 3 6 0 51 4
1980 ავსტრალიის დროშა ალან ჯონსი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* ფორდი G 3 5 10 5 67 13
1981 ბრაზილიის დროშა ნელსონ პიკე დიდი ბრიტანეთის დროშა ბრებჰემი ფორდი M

G

4 3 7 1 50 1
1982 ფინეთის დროშა კეკე როსბერგი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი ფორდი G 1 1 6 0 44 5
1983 ბრაზილიის დროშა ნელსონ პიკე დიდი ბრიტანეთის დროშა ბრებჰემი BMW M 1 3 8 4 59 2
1984 ავსტრიის დროშა ნიკი ლაუდა დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* TAG M 0 5 9 5 72 0.5
1985 საფრანგეთის დროშა ალენ პროსტი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* TAG G 2 5 11 5 73 20
1986 საფრანგეთის დროშა ალენ პროსტი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი TAG G 1 4 11 2 72 2
1987 ბრაზილიის დროშა ნელსონ პიკე დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* ჰონდა G 4 3 11 4 73 12
1988 ბრაზილიის დროშა აირტონ სენა დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* ჰონდა G 13 8 11 3 90 3
1989 საფრანგეთის დროშა ალენ პროსტი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* ჰონდა G 2 4 11 5 76 16
1990 ბრაზილიის დროშა აირტონ სენა დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* ჰონდა G 10 6 11 2 78 7
1991 ბრაზილიის დროშა აირტონ სენა დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* ჰონდა G 8 7 12 2 96 24
1992 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ნაიჯელ მენსელი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* რენო G 14 9 12 8 108 52
1993 საფრანგეთის დროშა ალენ პროსტი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* რენო G 13 7 12 6 99 26
1994 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი დიდი ბრიტანეთის დროშა ბენეტონი ფორდი G 6 8 10 8 92 1
1995 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი დიდი ბრიტანეთის დროშა ბენეტონი* რენო G 4 9 11 8 102 33
1996 გაერთიანებული სამეფოს დროშა დეიმონ ჰილი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* რენო G 9 8 10 5 97 19
1997 კანადის დროშა ჟაკ ვილნევი დიდი ბრიტანეთის დროშა უილიამსი* რენო G 10 7 8 3 81 39 (3)
1998 ფინეთის დროშა მიკა ჰაკინენი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი* მერსედესი B 9 8 11 6 100 14
1999 ფინეთის დროშა მიკა ჰაკინენი დიდი ბრიტანეთის დროშა მაკლარენი მერსედესი B 11 5 10 6 76 2
2000 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 9 9 12 2 108 19
2001 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 11 9 14 3 123 58
2002 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 7 11 17 7 144 67
2003 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 5 6 8 5 93 2
2004 გერმანიის დროშა მიხაელ შუმახერი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 8 13 15 10 148 34
2005 ესპანეთის დროშა ფერნანდო ალონსო საფრანგეთის დროშა რენო* რენო M 6 7 15 2 133 21
2006 ესპანეთის დროშა ფერნანდო ალონსო საფრანგეთის დროშა რენო* რენო M 6 7 14 5 134 13
2007 ფინეთის დროშა კიმი რაიკონენი იტალიის დროშა ფერარი* ფერარი B 3 6 12 6 110 1
2008 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ლუის ჰემილტონი გაერთიანებული სამეფოს დროშა მაკლარენი მერსედესი B 7 5 10 1 98 1
2009 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ჯენსონ ბატონი გაერთიანებული სამეფოს დროშა ბრაუნი* მერსედესი B 4 6 9 2 95 11
2010 გერმანიის დროშა სებასტიან ფეტელი ავსტრიის დროშა რედ ბული* რენო B 10 5 10 3 256 4
2011 გერმანიის დროშა სებასტიან ფეტელი ავსტრიის დროშა რედ ბული* რენო P 15 11 17 3 392 122
2012 გერმანიის დროშა სებასტიან ფეტელი ავსტრიის დროშა რედ ბული* რენო P 6 5 10 6 281 3
2013 გერმანიის დროშა სებასტიან ფეტელი ავსტრიის დროშა რედ ბული* რენო P 9 13 16 7 397 155
2014 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ლუის ჰემილტონი გერმანიის დროშა მერსედესი* მერსედესი P 7 11 16 7 384 67
2015 გაერთიანებული სამეფოს დროშა ლუის ჰემილტონი გერმანიის დროშა მერსედესი* მერსედესი P 11 10 17 8 381 59
2016 გერმანიის დროშა ნიკო როსბერგი გერმანიის დროშა მერსედესი* მერსედესი P 8 9 16 6 385 5
2017 დიდი ბრიტანეთის დროშა ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 11 9 13 7 363 46
2018 დიდი ბრიტანეთის დროშა ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 11 11 17 3 408 88
2019 დიდი ბრიტანეთის დროშა ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 5 11 17 6 413 87
2020 დიდი ბრიტანეთის დროშა ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 10 11 14 6 347 124
2021 ნიდერლანდების დროშა მაქს ფერსტაპენი[6] რედ ბული ჰონდა P 10 10 18 6 395.5 8
2021 ნიდერლანდების დროშა მაქს ფერსტაპენი[6] რედ ბული RBPT P 7 15 17 5 454 146

განმარტება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

* (ფიფქი) — აღნიშნავს იმ გუნდებს, რომლებმაც ამავე სეზონში მოიგეს კოსნტრუქტორების ჩემპიონატი (ჯილდოები 1958 წლის სეზონიდან).

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Amara, Solange; Davillerd, Cyril; et al. (2004). Formula One Yearbook 2004–05. Chronosports S.A.. ISBN 2-84707-072-9. 

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. About FIA. Fédération Internationale de l'Automobile (FIA) (24 February 2015). ციტირების თარიღი: 13 April 2020
  2. Williamson, Martin. A brief history of Formula One. ESPN. ციტირების თარიღი: 23 December 2020
  3. Hughes, Mark; Tremayne, David (2002) The Concise Encyclopedia of Formula 1. Parragon, გვ. 82–83. ISBN 0-75258-766-8. 
  4. 2020 Formula One Sporting Regulations გვ. 3–4. Fédération Internationale de l'Automobile (FIA) (7 April 2020). ციტირების თარიღი: 15 April 2020
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 Lewis Hamilton. formula1.com. ციტირების თარიღი: 27 ნოემბერი, 2016
  6. 6.0 6.1 Max Verstappen. formula1.com. ციტირების თარიღი: 12 December 2021