ბელ კაუფმანი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ბელ კაუფმანი
ინგლ. Bel Kaufman
დაბადების თარიღი 10 მაისი, 1911(1911-05-10)[1] [2]
დაბადების ადგილი ბერლინი
გარდაცვალების თარიღი 25 ივლისი, 2014(2014-07-25)[1] [2] (103 წლის)
გარდაცვალების ადგილი მანჰეტენი ან ნიუ-იორკი[3]
დასაფლავებულია Mount Carmel Cemetery
საქმიანობა რომანისტი, უნივერსიტეტის პროფესორი, მწერალი და high school teacher[3]
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  აშშ
ალმა-მატერი ჰანტერის კოლეჯი და კოლუმბიის უნივერსიტეტი
Magnum opus Up the Down Staircase
ჯილდოები Anti-Defamation League
ნათესავ(ებ)ი შოლომ-ალეიხემი

ბელ კაუფმანი (ინგლ. Bel Kaufman ; [4] დაბ. ბელა კოიფმანი ; დ. 10 მაისი, 1911, ბერლინი — გ. 25 ივლისი, 2014, ნიუ-იორკი ) — ამერიკელი მწერალი და მასწავლებელი. ებრაული ლიტერატურის კლასიკოსის შოლომ ალეიხემის შვილიშვილი (დედა მხრიდან). [5]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბელა კაუფმანი დაიბადა იგი დაიბადა ბერლინში. მისი მშობლები იყვნენ ამერიკელი მწერლები და ჟურნალისტები (იდიშზე) მიხაილ კოიფმანი და ლიალია რაბინოვიჩი (1887-1964). [6] მამა სწავლობდა ბერლინის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტზე. [7] მან ბავშვობა (პირველი მსოფლიო ომის დაწყებიდან) გაატარა ოდესაში, ხოლო 1923 წლის დეკემბრიდან — აშშ- ში. [8] [9] ოჯახი ჯერ ბრონქსში ცხოვრობდა და ერთი წლის შემდეგ, როდესაც მამამისმა მიიღო სამედიცინო პრაქტიკის ლიცენზია, ისინი საცხოვრებლად ნიუარკში გადავიდნენ. [10]

ბელ კაუფმანმა წარჩინებით დაამთავრა ჰანტერის კოლეჯი ნიუ-იორკში 1934 წელს, შემდეგ მიიღო მაგისტრის ხარისხი ლიტერატურაში კოლუმბიის უნივერსიტეტში. ( [11] ) ათწლეულების განმავლობაში მუშაობდა ნიუ-იორკის საშუალო სკოლებში ინგლისურის მასწავლებლად, ხოლო შემდეგ — ნიუ-იორკის საქალაქო უნივერსიტეტში.

1930-იანი წლების ბოლოს დაიწყო მოკლე მოთხრობების გამოქვეყნება. 1940-იან წლებში გამოაქვეყნა მოთხრობები და ჩანახატები ჟურნალ Esquire- ში ფსევდონიმით Bel Kaufman.

ბელ კაუფმანს მთავარი პოპულარობა მოუტანა ავტობიოგრაფიულმა რომანმა "Up the Down Staircase"(ინგლ. ), რომელიც ეფუძნებოდა ავტორის პედაგოგიური მოღვაწეობის მრავალწლიან გამოცდილებას. რომანი არაერთხელ გამოიცა ხელახლა. იგი თავდაპირველად გამოქვეყნდა ჟურნალის სახით Saturday Review - ში 1962 17 ნოემბერს. რომანის ეკრანიზაცია ეკუთვნის რეჟისორ რობერტ მალიგანს 1967 წელს სენდი დენისის მონაწილეობით. რომანის მიხედვით, ბელ კაუფმანმა ასევე გამოაქვეყნა ამავე სახელწოდების პიესა 1969 წელს. რომანი ითარგმნა 16 ენაზე საერთო ტირაჟით 6 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი, ხოლო მისი სათაური — Up the Down Staircase — იდიომატურ გამოხატულებად იქცა.

კაუფმანს ასევე ეკუთვნის რომანი " სიყვარლი და ა.შ... " (ინგლ. Love, etc. ), სხვადასხვა წლის მოთხრობების კრებული "La Tigresse" ( ვეფხვი, 2013), ავტობიოგრაფიული ესეების წიგნი "This and That" ( ეს და ის, 2012); 2004 წელს გამოიცა მისი ბავშვობის წლების მოგონებების ილუსტრირებული წიგნი ოდესაზე „ოდესის მოგონებები“ (თანაავტორებთან ერთად). აღსანიშნავი ნამუშევრებია: მოთხრობა "კვირა პარკში" (1985) და კრებული "საზღვარგარეთ ამერიკაში" (1976).

ბელ კაუფმანი იყო კოლუმბიის უნივერსიტეტის იდიშის კვლევების დეპარტამენტის საპატიო თავმჯდომარე.

იგი 2014 წელს გარდაიცვალა. ფერფლი დამარხეს ქუინსის მაუნტ კარმელის სასაფლაოზე.

ოჯახი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

შვილები პირველი ქორწინებიდან ექიმ სიდნი გოლდშტეინთან (ინგლ. Sydney Goldstine, (1909-2000), 1933 წლიდან) — ჯონათან გოლდშტეინი (ინგლ. Jonathan Goldstine, ბ. 1942), კომპიუტერული მეცნიერებისა და ინჟინერიის პროფესორი პენსილვანიის სახელმწწიფო უნივერსიტეტში და თეა გოლდშტეინი (ინგლ. Thea L. Goldstine, ბ. 1944), ფსიქოლოგი. [12] [13]

მეუღლე (1975 წლიდან) — სიდნი გლუკი (ინგლ. Sidney J. Gluck, ბ. 1917), სოციალური კვლევის ახალი სკოლის პოლიტიკური ეკონომიკის პროფესორი, მეწარმე, The Sholem Aleichem Memorial Foundation-ის პრეზიდენტი. თავად კაუფმანის თქმით, მას ჰქონდა ხუთი პროფესია: იყო მარქსისტი პროფესორი, ტელევიზიით მიყავდა გადაცემა ჩინეთის შესახებ, იყო მხატვარია, ფოტოგრაფი. ხელმძღვანელობდა ფონდს "Sholom Aleichem Foundation“.

ძმა — შერვინ კაუფმანი (ინგლ. Sherwin Allen Kaufman, 1920-2019), მეან-გინეკოლოგი, კომპოზიტორი და სიმღერების ავტორი, მრავალი სამეცნიერო და პოპულარული წიგნის ავტორი გინეკოლოგიის, უნაყოფობის მკურნალობისა და სამეანო მოვლის ორგანიზაციული საკითხების შესახებ.

მამის მხრიდან მისი ორი დეიდის — ბასია (ბერტა) კოიფმანის და უდლ (ადელ) კოიფმანის მეუღლეები იყვნენ ებრაელი მწერლები მორდჰა სპექტორი და დოვიდ პინსკი.

Საინტერესო ფაქტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 Find a Grave — 1996.
  2. 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. 3.0 3.1 Czech National Authority Database
  4. В документах — Belle Kaufman (также — Belle Goldstine).
  5. Некролог в The New York Times. ციტირების თარიღი: 2017-09-30
  6. Ляля Кауфман. ციტირების თარიღი: 2011-05-11
  7. New York Senate: Honoring esteemed and cherished teacher and author Bella Bel Kaufman on the occasion of her 100th Birthday
  8. Remembering More Than a Century of Bel Kaufman’s Rebellious Charm. ციტირების თარიღი: 2014-07-27
  9. В Одессе семья Койфман жила в собственном двухэтажном доме по Ришельевской улице, 57.
  10. Serving up a blast from a Yiddish-writing past. ციტირების თარიღი: 2014-07-27
  11. At 100, Still a Teacher, and a Jokester. ციტირების თარიღი: 2017-09-30
  12. Bel Kaufman «This and That: Random Thoughts and Recollections»
  13. Bel Kaufman «La Tigresse: and Other Short Stories»