ჰაქიმ-ზადე ნიაზი ჰამზა

ჰაქიმ-ზადე ნიაზი ჰამზა
ჰაქიმ-ზადე ნიაზი ჰამზა
დაბადების თარიღი	22 თებერვალი (6 მარტი), 1889
დაბადების ადგილი	კოკანდი
გარდაცვალების თარიღი	18 მარტი, 1929 (40 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	შაჰიმარდანი
ფსევდონიმი	Nihon
საქმიანობა	მწერალი, პოეტი, პოლიტიკოსი, კომპოზიტორი, რომანისტი, სცენარისტი, დრამატურგი , პოლიტიკური აქტივისტი და მეცნიერი
ენა	უზბეკური ენა
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია; სსრკ
	ჰაქიმ-ზადე ნიაზი ჰამზა ვიკისაწყობში

ჰაქიმ-ზადე ნიაზი ჰამზა (უზბეკ. Hamza Hakimzoda Niyoziy, Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий; რუს. Хамза Хакимзаде Ниязи), (დ. 6 მარტი, 1889, კოკანდი — გ. 18 მარტი, 1929, შაჰიმარდანი) — უზბეკი მწერალი, დრამატურგი, საზოგადო მოღვაწე. უზბეკეთის სახალხო პოეტი (1926). უზბეკეთის საბჭოთა ლიტერატურის ფუძემდებელი.^[5]

მის რევოლუციამდელ ნაწარმოებთაგან მნიშვნელოვანია ხელნაწერი "დივანი" (1905-1914, გამოვიდა პოეტის სიკვდილის შემდეგ). 1916-1919 წლებში გამოქვეყნებულ ლექსებში (7 კრებული) აისახა პოეტის გადასვლა რევოლუციური ბრძოლის პოზიციებზე. ჰამზა იბრძოდა ქალის უფლებებისათვის, ამხელდა ნაციონალისტებს, რეაქციულ სასულიერო პირებს. მოკლა რელიგიის ფანატიკოსების გააფთრებულმა ჯგუფმა.

ჰამზა უზბეკეთის ლიტერატურაში სოციალური რეალიზმის ფუძემდებელია. კლასიკური პოეტური მეტრიკა (არუზი) გაამდიდრა ხალხური სალექსო ფორმებით. უზბეკეთის კულტურის ისტორიაში მნიშვნელოვანი კვალი დატოვა როგორც თეატრალურმა მოღვაწემ, კომპოზიტორმა და მუსიკოსმა. ჰამზას სახელობისაა უზბეკეთის სახელმწიფო აკადემიური დრამატული თეატრი.

იხილეთ აგრეთვე

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 598.

რესურსები ინტერნეტში

Adeeb Khalid: Printing, Publishing, and Reform in Tsarist Central Asia. 1994
Mark Dickens: Uzbek Music დაარქივებული 2008-07-23 საიტზე Wayback Machine. . 1989
Mark Dickens: The Uzbeks დაარქივებული 2008-07-23 საიტზე Wayback Machine. . 1990
Works of Niyazi in English, Russian, and Arabic საიტზე Wayback Machine (არქივირებულია მარტი 25, 2008)

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 Хамза Хакимзаде Ниязи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 Czech National Authority Database
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ Mirbadaleva, A. S. „Gafur Gulyam“. In A. M. Prokhorov (ed.). დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია (Russian). Moscow: Soviet Encyclopedia. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 დეკემბერი 2014. ციტირების თარიღი: 9 December 2014. დამოწმებას აქვს ცარიელი უცნობი პარამეტრ(ებ)ი: |month= და |coauthors= (დახმარება)

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q17378135">Хамза_Хакимзаде_Ниязи_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Хамза Хакимзаде Ниязи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-2] ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q3407324">[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Proleksis_enciklopedija]],_[[:hr:Opća_i_nacionalna_enciklopedija|Opća_i_nacionalna_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2009.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a></div>-3] Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638_citetype_Q1982918_citetype_Q36524"_data-entity-id="Q13550863">Czech_National_Authority_Database<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 Czech National Authority Database
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[5] Mirbadaleva, A. S. „Gafur Gulyam“. In A. M. Prokhorov (ed.). დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია (Russian). Moscow: Soviet Encyclopedia. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 დეკემბერი 2014. ციტირების თარიღი: 9 December 2014. დამოწმებას აქვს ცარიელი უცნობი პარამეტრ(ებ)ი: |month= და |coauthors= (დახმარება)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]