სუპერკონტინენტი
სუპერკონტინენტი (ინგლ. Supercontinent) — კონტინენტი, რომელიც შეიცავს დედამიწის კონტინენტური ქერქის დიდ ნაწილს. კონტინენტების გადაადგილების შესწავლის ისტორიამ უჩვენა, რომ პერიოდულობით კონტინენტური ფილები განიცდიდნენ შეერთებას, შემდეგ კი ისინი იშლებოდნენ. ზოგიერთი მკვლევარი ასეთ კონსტიტენციას ხსნის დედამიწის მანტიის გადასვლით ერთი უჯრედიდან ორუჯრედიან დინების სისტემაზე.
სუპერკონტინენტის განმეორებით წარმოქმნას ვარაუდობენ ამერიკელი მეცნიერები, რომლებსაც მიაჩნიათ, რომ რამდენიმე ათწლეულის შემდეგ, შესაძლებელია მოხდეს კონტინენტების ხელახალი გადაადგილება.
აფრიკა შეუერთდება ევროპას, ავსტრალია მომავალშიც გააგრძელებს ჩრდილოეთით მოძრაობას და აზიასთან გაერთიანდება, ხოლო ატლანტის ოკეანე რამდენადმე გაფართოების შემდეგ სრულიადაც გაქრება. აფრიკის მოახლოებასთან ერთად გაიზრდება ალპებისა და პირენეების მთათა სისტემები, ხოლო თურქეთსა და საბერძნეთს ხშირი მიწისძვრები შეაწუხებენ.
- პანგეა ულტიმა (~250 — ~400 მლნ. წელი);
- ავსტრალია-ანტარქტიდა-აფროევრაზია (~130 მლნ. წელი);
- ავსტრალია-აფროევრაზია (~60 მლნ. წელი).
თანამედროვე სუპერკონტინენტები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Xiao Xuchang & Liu Hefu (eds). Global Tectonic Zones: Supercontinent Formation and Disposal. Proceedings of the 30th International Geological Congress. Utrecht — Tokyo: VSP, 1997.
- John J. W. Rogers und M. Santosh: Continents and Supercontinents. 289 S., Oxford Univ. Press, Oxford [u.a.] 2004 ISBN 0-19-516589-6
- Ted Nield: Superkontinent. Das geheime Leben unseres Planeten: Eine abenteuerliche Reise durch die Erdgeschichte. München, Verlag Antje Kunstmann 2008.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Karten des Paleomap- Projektes
- Paläogeographische Rekonstruktion der letzten 600 Mio. Jahre დაარქივებული 2011-05-14 საიტზე Wayback Machine.
- Plattentektonik- Animationen des USGS დაარქივებული 2011-06-14 საიტზე Wayback Machine.
- Geologische Geschichte des Präkambriums
- Pannotia დაარქივებული 2012-02-04 საიტზე Wayback Machine.
- Am Anfang war Ur
- Die Spur des Lebens auf der Erde
- Glossar plattentektonischer und paläographischer Ausdrücke დაარქივებული 2006-06-18 საიტზე Wayback Machine. (PDF-Datei; 128 kB)
