უზეირ ჰაჯიბეკოვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

16:24, 29 ოქტომბერი 2020-ის ვერსია

უზეირ აბდულ ჰუსეინ-ოღლუ ჰაჯიბეკოვი (დ. 17 სექტემბერი [ძვ. სტ. 5 სექტემბერი], 1885, სოფ. აღჯაბადი, შუშის მახლობლად — გ. 23 ნოემბერი, 1948, ბაქო) — აზერბაიჯანელი კომპოზიტორი და საზოგადო მოღვაწე, სსრკ სახალხო არტისტი (1938), აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1945). აზერბაიჯანის პროფესიული მუსიკის ფუძემდებელი.

ბიოგრაფია

სწავლობდა მოსკოვის ფილარმონიული საზოგადოების სამუსიკო კურსებზე და პეტერბურგის კონსერვატორიაში (1914). ჰაჯიბეკოვის პირველმა ოპერამ „ლეილი და მაჯნუნი“ (1908) საფუძველი ჩაუყარა მუღამური ოპერის ჟანრს აზერბაიჯანულ მუსიკაში. მასვე ეკუთვნის ოპერები: „ასლი და ქერემი“ (1912), „შაჰ აბასი და ხურშიდ ბანუ“ (1912, ორივე მუღამური), აგრეთვე მისი შემოქმედების მწვერვალი ოპერა „ქოროღლუ“ (1937, სსრკ სახელმწიფო პრემია, 1941); ოპერეტები: „ცოლი და ქმარი“ (1900), „ეს თუ არა, ის“ (1910), „არშინ მალ ალან“ (1913, ამავე სახელმწიფო ფილმისათვის სსრკ სახელმწიფო პრემია, 1946). ჰაჯიბეკოვი ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას, 1938-1948 იყო აზერბაიჯანის კონსერვატორიის (ჰაჯიბეკოვის სახელობისაა 1949-იდან) პროფესორი და დირექტორი. 1931 ჩამოაყალიბა ხალხურ საკრავთა ორკესტრი, 1936 — სახელმწიფო გუნდი. 1945-იდან ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელოვნების სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს. ჰაჯიბეკოვს ეკუთვნის აგრეთვე კანტატა „სამშობლო და ფრონტი“, რომანს-ღაზალების ნიზამის ლექსებზე: „სენსიზი“ („უშენოდ“) და „სევგილი ჯანანი“ („სატრფო“). ჰაჯიბეკოვი ავტორია აზერბაიჯანის სახელმწიფო ჰიმნისა (1945), სსრკ I და II მოწვევების უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი. დაჯილდოებულია ლენინის ორდენით, შრომის წითელი დროშის ორდენითა და მედლებით.

ლიტერატურა

Абасов Э., Оперы и музыкальные комедии Узеира Гаджибекова, Баку, 1961
Виноградов В., Узеир Гаджибеков и азербайджанская музыка М., 1938;
Касимов К., Узеир Гаджибеков, М., 1945

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 610.

@@ ხაზი 3: / ხაზი 3: @@
 == ბიოგრაფია ==
-სწავლობდა [[მოსკოვი]]ს ფილარმონიული საზოგადოების სამუსიკო  კურსებზე და [[პეტერბურგი]]ს [[კონსერვატორია]]ში ([[1914]]). ჰაჯიბეკოვის პირველმა [[ოპერა]]მ  „ლეილი და მაჯნუნი“ ([[1908]]) საფუძველი ჩაუყარა მუღამური ოპერის ჟანრს აზერბაიჯანულ მუსიკაში. მასვე ეკუთვნის ოპერები: „ასლი და ქერემი“ ([[1912]]), „შაჰ აბასი და ხურშიდ ბანუ“ ([[1912]], ორივე მუღამური), აგრეთვე მისი  შემოქმედების მწვერვალი ოპერა „ქოროღლუ“ ([[1937]], სსრკ სახელმწიფო პრემია, [[1941]]); ოპერეტები: „ცოლი და ქმარი“ ([[1900]]),  „ეს თუ არა, ის“ ([[1910]]),  „არშინ მალ ალან“ ([[1913]], ამავე სახელმწიფო ფილმისათვის [[სსრკ სახელმწიფო პრემია]], [[1946]]). ჰაჯიბეკოვი ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას, [[1938]]-[[1948]] იყო [[აზერბაიჯანის კონსერვატორია |აზერბაიჯანის კონსერვატორიის]]  (ჰაჯიბეკოვის სახელობისაა [[1949]]-იდან) [[პროფესორი]] და დირექტორი. [[1931]] ჩამოაყალიბა ხალხურ საკრავთა ორკესტრი, [[1936]] —  სახელმწიფო [[გუნდი]]. [[1945]]-იდან ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელოვნების სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს. ჰაჯიბეკოვს ეკუთვნის აგრეთვე კანტატა “სამშობლო და ფრონტი“, რომანს-ღაზალების ნიზამის ლექსებზე: „სენსიზი“ („უშენოდ“) და   „სევგილი ჯანანი“ („სატრფო“). ჰაჯიბეკოვი ავტორია [[აზერბაიჯანის სახელმწიფო ჰიმნი]]სა ([[1945]]),  [[სსრკ-ის I მოწვევის უმაღლესი საბჭო|სსრკ  I]] და [[სსრკ-ის II მოწვევის უმაღლესი საბჭო|II მოწვევების უმაღლესი საბჭო]]ს  დეპუტატი. დაჯილდოებულია [[ლენინის ორდენი]]თ, [[შრომის წითელი დროშის ორდენი]]თა და მედლებით.
+სწავლობდა [[მოსკოვი]]ს ფილარმონიული საზოგადოების სამუსიკო  კურსებზე და [[პეტერბურგი]]ს [[კონსერვატორია]]ში ([[1914]]). ჰაჯიბეკოვის პირველმა [[ოპერა]]მ  „ლეილი და მაჯნუნი“ ([[1908]]) საფუძველი ჩაუყარა მუღამური ოპერის ჟანრს აზერბაიჯანულ მუსიკაში. მასვე ეკუთვნის ოპერები: „ასლი და ქერემი“ ([[1912]]), „შაჰ აბასი და ხურშიდ ბანუ“ ([[1912]], ორივე მუღამური), აგრეთვე მისი  შემოქმედების მწვერვალი ოპერა „ქოროღლუ“ ([[1937]], სსრკ სახელმწიფო პრემია, [[1941]]); ოპერეტები: „ცოლი და ქმარი“ ([[1900]]),  „ეს თუ არა, ის“ ([[1910]]),  „არშინ მალ ალან“ ([[1913]], ამავე სახელმწიფო ფილმისათვის [[სსრკ სახელმწიფო პრემია]], [[1946]]). ჰაჯიბეკოვი ეწეოდა პედაგოგიურ მოღვაწეობას, [[1938]]-[[1948]] იყო [[აზერბაიჯანის კონსერვატორია |აზერბაიჯანის კონსერვატორიის]]  (ჰაჯიბეკოვის სახელობისაა [[1949]]-იდან) [[პროფესორი]] და დირექტორი. [[1931]] ჩამოაყალიბა ხალხურ საკრავთა ორკესტრი, [[1936]] —  სახელმწიფო [[გუნდი (მუსიკა)|გუნდი]]. [[1945]]-იდან ხელმძღვანელობდა აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის ხელოვნების სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს. ჰაჯიბეკოვს ეკუთვნის აგრეთვე კანტატა „სამშობლო და ფრონტი“, რომანს-ღაზალების ნიზამის ლექსებზე: „სენსიზი“ („უშენოდ“) და   „სევგილი ჯანანი“ („სატრფო“). ჰაჯიბეკოვი ავტორია [[აზერბაიჯანის სახელმწიფო ჰიმნი]]სა ([[1945]]),  [[სსრკ-ის I მოწვევის უმაღლესი საბჭო|სსრკ  I]] და [[სსრკ-ის II მოწვევის უმაღლესი საბჭო|II მოწვევების უმაღლესი საბჭო]]ს  დეპუტატი. დაჯილდოებულია [[ლენინის ორდენი]]თ, [[შრომის წითელი დროშის ორდენი]]თა და მედლებით.
 == ლიტერატურა ==