ჯონ უმიწაწყლო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება შემდეგი ცვლილება →

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

17:39, 12 მაისი 2013-ის ვერსია

ჯონ უმიწაწყლო (ინგლ. John Lackland; ფრანგ. ean Sans Terre; დ. 24 დეკემბერი, 1167, ბომონის ციხესიმაგრე, ოქსფორდი — გ. 19 ოქტომბერი, 1216, ნიუარკის ციხე-სიმაგრე, ნოტინგემშირი) — ინგლისის პლანტაგენეტთა დინასტიის მეფე 1199-1216 წლებში. იგი ჰენრი II-ის უმცროსი ვაჟი იყო და ძმის რიჩარდ ლომგულის გარდაცვალების შემდეგ ავიდა ტახტზე. უმიწაწყლო უწოდეს, ვინაიდან მის დაბადებამდე მამამისმა უფროს ვაჟებს დომენებად გაუნაწილა საფრანგეთში არსებული ინგლისის სამფლობელოები.

1202-1204 წლებში საფრანგეთთან წარუმატებელ ომებში დაკარგა საფრანგეთში ინგლისის სამფლობელოების მნიშვნელოვანი ნაწილი. როცა პაპმა ინოკენტი III-მ კენტერბერის არქიეპისკოპოსად სტივენ ლენგტონი დანიშნა, ჯონ უმიწაწყლომ არ ცნო იგი, რამაც აშკარა კონფლიქტი გამოიწვია პაპსა და ინგლისის მეფეს შორის (1207 წელი). 1208 წელს პაპმა ინტერდიქტი დაადო ინგლისს, ხოლო 1209 წელს ჯონ უმიწაწყლო გადაყენებულად გამოაცხადა და მისი უფლებები საფრანგეთის მეფე ფილიპ II ოგიუსტს გადასცა. 1213 წელს ჯონ უმიწაწყლო დაემორჩილა პაპს. ჯონ უმიწაწყლო ავიწროებდა ფეოდალებს, სასამართლოს გარეშე სიკვდილით სჯიდა ბარონებს, არღვევდა ფეოდალურ წეს-ჩვეულებებს, ზრდიდა სახელმწიფო გადასახადებს. ამან და საგარეო პოლიტიკურმა მარცხმა გამოიწვია ბარონთა აჯანყება (1215 წელი) ჯონ უმიწაწყლო იძულებული გახდა ხელი მოეწერა „თავისუფლების დიდი ქარტიისათვის“. შემდეგ კი უარი თქვა მის შესრულებაზე, რის გამოც 1216 წელს ბარონებმა დაიწყეს მის წინააღმდეგ ომი, რომლის დროსაც ჯონ უმიწაწყლო გარდაიცვალა.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 572.

თარგი:Link FA

@@ ხაზი 2: / ხაზი 2: @@
 '''ჯონ უმიწაწყლო''' ({{lang-en|John Lackland}}; {{lang-fr|ean Sans Terre}}; დ. [[24 დეკემბერი]], [[1167]], [[ბომონის ციხესიმაგრე]], [[ოქსფორდი]] — გ. [[19 ოქტომბერი]], [[1216]], [[ნიუარკის ციხე-სიმაგრე]], [[ნოტინგემშირი]]) — [[ინგლისი]]ს [[პლანტაგენეტები|პლანტაგენეტთა დინასტიის]] მეფე [[1199]]-[[1216]] წლებში. იგი [[ჰენრი II (ინგლისი)|ჰენრი II]]-ის უმცროსი ვაჟი იყო და ძმის [[რიჩარდ ლომგული]]ს გარდაცვალების შემდეგ ავიდა ტახტზე. უმიწაწყლო უწოდეს, ვინაიდან მის დაბადებამდე მამამისმა უფროს ვაჟებს დომენებად გაუნაწილა [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]] არსებული [[ინგლისი]]ს სამფლობელოები.
-[[1202]]-[[1204]] წლებში საფრანგეთთან წარუმატებელ ომებში დაკარგა საფრანგეთში ინგლისის სამფლობელოების  მნიშვნელოვანი ნაწილი. როცა პაპმა [[ინოკენტი III|ინოკენტი III-მ]] კენტერბერის არქიეპისკოპოსად [[სტივენ ლენგტონი]] დანიშნა, ჯონ უმიწაწყლომ არ ცნო იგი, რამაც აშკარა კონფლიქტი გამოიწვია [[პაპი|პაპსა]] და ინგლისის მეფეს შორის ([[1207]] წელი). [[1208]] წელს პაპმა ინტერდიქტი დაადო ინგლისს, ხოლო [[1209]] წელს ჯონ უმიწაწყლო გადაყენებულად გამოაცხადა და მისი უფლებები საფრანგეთის მეფე [[ფილიპ II ოგიუსტი|ფილიპ II ოგიუსტს]] გადასცა. [[1213]] წელს ჯონ უმიწაწყლო დაემორჩილა პაპს. ჯონ უმიწაწყლო ავიწროებდა ფეოდალებს, სასამართლოს გარეშე სიკვდილით სჯიდა ბარონებს, არღვევდა ფეოდალურ წეს-ჩვეულებებს, ზრდიდა სახელმწიფო გადასახადებს. ამან და საგარეო  პოლიტიკურმა მარცხმა გამოიწვია [[ბარონთა აჯანყება]] ([[1215]] წელი) ჯონ უმიწაწყლო იძულებული გახდა ხელი მოეწერა თავისუფლების დიდი ქარტიისათვის. შემდეგ კი უარი თქვა მის შესრულებაზე, რის გამოც [[1216]] წელს ბარონებმა დაიწყეს მის წინააღმდეგ ომი, რომლის დროსაც ჯონ უმიწაწყლო გარდაიცვალა.
+[[1202]]-[[1204]] წლებში საფრანგეთთან წარუმატებელ ომებში დაკარგა საფრანგეთში ინგლისის სამფლობელოების  მნიშვნელოვანი ნაწილი. როცა პაპმა [[ინოკენტი III|ინოკენტი III-მ]] კენტერბერის არქიეპისკოპოსად [[სტივენ ლენგტონი]] დანიშნა, ჯონ უმიწაწყლომ არ ცნო იგი, რამაც აშკარა კონფლიქტი გამოიწვია [[პაპი|პაპსა]] და ინგლისის მეფეს შორის ([[1207]] წელი). [[1208]] წელს პაპმა ინტერდიქტი დაადო ინგლისს, ხოლო [[1209]] წელს ჯონ უმიწაწყლო გადაყენებულად გამოაცხადა და მისი უფლებები საფრანგეთის მეფე [[ფილიპ II ოგიუსტი|ფილიპ II ოგიუსტს]] გადასცა. [[1213]] წელს ჯონ უმიწაწყლო დაემორჩილა პაპს. ჯონ უმიწაწყლო ავიწროებდა ფეოდალებს, სასამართლოს გარეშე სიკვდილით სჯიდა ბარონებს, არღვევდა ფეოდალურ წეს-ჩვეულებებს, ზრდიდა სახელმწიფო გადასახადებს. ამან და საგარეო  პოლიტიკურმა მარცხმა გამოიწვია [[ბარონთა აჯანყება]] ([[1215]] წელი) ჯონ უმიწაწყლო იძულებული გახდა ხელი მოეწერა „თავისუფლების დიდი ქარტიისათვის“. შემდეგ კი უარი თქვა მის შესრულებაზე, რის გამოც [[1216]] წელს ბარონებმა დაიწყეს მის წინააღმდეგ ომი, რომლის დროსაც ჯონ უმიწაწყლო გარდაიცვალა.
 == ლიტერატურა ==