ვაჯრაიანა

ბუდას თვალები, სვაიამბჰუნათი, კატმანდუ, ნეპალი

ვაჯრაიანა (სანსკრ. वज्रयान Vajrayāna; ტიბ. დორჯე თეპა „ალმასის გზა“; მონღ. Очирт хөлгөн, Ochirt Hölgön) ბუდიზმის ტანტრული მიმართულებაა, წარმოიშვა მაჰაიანას გარემოცვაში ახ. წ. V საუკუნეში. ალბათ, ვაჯრაიანას საფუძვლებში დევს ინდური ტანტრიზმი, თუმცა ბევრი თანამედროვე მკვლევარი ამ მოსაზრებას უარყოფს, ბუდისტურ ტანტრიზმს დამოუკიდებლად განვითარებად მიმდინარეობად გამოყოფენ. ვაჯრაიანა გავრცელებულია ტიბეტში, ნეპალში, მონღოლეთში, რუსეთში, ბჰუტანსა და იაპონიაში (შინგონის სკოლა).

მე-8 საუკუნის დასაწყისიდან ვაჯრაიანაში სხვადასხვა ბუდისტურმა სკოლებმა დაიწყეს გამოყოფა: ნიინგმა, კაგიუ, კარმაპა, დუგპა, საკია, კადამპა, გელუგპა. კადამპას გარდა ყველა ეს სკოლა დღემდე შემორჩა.

ასევე ჰქვია ტანტრული ბუდიზმი, ტანტრაიანა (ტანტრის ბორბალი), მანტრაიანა (მანტრის ბორბალი), ფალაიანა (შედეგის ბორბალი).

რესურსები ინტერნეტში

• შესავალი ბუდისტურ ტანტრაზე