ადამიანის ჩონჩხი

ადამიანის ჩონჩხი
ბერძნული	σκελετός

მოზრდილი ადამიანის ჩონჩხი შედგება 206 ძვლისაგან, რომლებიც ერთმანეთთან არიან შეერთებული. ზოგიერთი ძვალი სრულიად უძრავად არიან შეერთებული, მაგალითად, ქალის ძვლების შეერთება, სხვები მოძრავად ან ნახევრად მოძრავად. დაბადებისას ადამიანს 270 ძვალი აქვს, რომელთა ნაწილიც ზრდა-განვითარებისას ერთიანდება.

ძვლების მოძრავ შეერთებას სახსრები ეწოდება. ერთ-ერთ ძვალზე, რომელიც სახსარშია შენაწევრებული, ჩვეულებრივ, მოთავსებულია ღრმული - სახსარსფერო. მასში შედის მეორე შენაწევრებული ძვლის შესაბამისი ფორმის თავი. ფოსო და ძვლის თავი დაფარულია მბრიწყნავი, გლუვი, ხრტილოვანი ფენით. ეს აადვილებს ძვლის თავის ფოსოში სრიალს სახსარში მოძრაობის დროს.

სახსრის შემადგენელი ძვლები ძალიან მტკიცე იოგებით ერთდება. სახსარი ზემოდან დაფარულია სასახსრე ჩანთით. მასში მოთავსებულია სასახსრე სითხე. იგი ამცირებს ხახუნს და ხელს უწყობს ძვლის თავისუფალ მოძრაობას.

თავის ჩონჩხი

ქალა შედგება ტვინისა და სახის ნაწილებისაგან. ტვინის ქალა ერთმანეთთან მჭიდროდ და უძრავად შეერთებული ძვლებისაგან შედგება.ეს არის წყვილი თხემის და წყვილი საფეთქლის, კენტი შუბლისა და კენტი კეფის ძვალი.

სახის ქალა 15 ძვალს შეიცავს. მათგან ყველაზე დიდი ყბის ძვლებია. ქვედა ყბის ძვალი ქალის ერთადერთი მოძრავი ძვალია.

ტანის ჩონჩხი

ხერხემალი 33-34 მოკლე ძვლისგან - მალისგან შედგება. ყოველ მალას აქვს სხეული და რამდენიმე მორჩი. მალები ერთმანეთზეა დალაგებული. მათ შორის მოთავსებულია მკვრივი ხრტილოვანი ქსოვილის ფენები, რაც ხერხემლის მოქნილობას განაპირობებს. ხერხემლის შიგნით არის ზურგის ტვინი.

ადამიანის ხერხემალში განასხვავებენ კისრის, გულმკერდის, წელის, გავის და კუდუსუნის ნაწილებს. გულმკერდი 12 წყვილი ნეკნისა და მკერდის ძვლისაგან შედგება. გულმკერდის ყოველ მალასთან 12 წყვილი ნეკნიდან თითო წყვილი ნეკნია შენაწევრებული.

მალებთან შენაწევრება ნეკნებს საშუალებას აძლევს მდებარეობა შეიცვალოს, აიწიოს ჩასუნთქვის დროს და დაიწიოს ამოსუნთქვის დროს.

ზედა კიდურების ჩონჩხი

ლავიწის და ბეჭის ძვლები მხრის სარტყლის ჩონჩხს ქმნის. მასთან მოძრავად არის შეერთებული თავისუფალი ზედა კიდურების ჩონჩხი. კიდურების ძვლები მოძრავად არის შეერთებული. კიდურები უზრუნველყობს ადამიანის გადაადგილებას სივრცეში და მოქმედებას, როგორც ბერკეტების რთული სისტემა.

ქვედა კიდურების ჩონჩხი

მენჯის ორი მასიური ბრტყელი ძვალი უკანა მხრიდან მჭიდროდ არის შეზრდილი გავასთან, წინა მხრიდან კი ერთმანეთს უერთდება. ისინი ქვედა კიდურების სარტყელს ქმნის. მენჯის ძვლის თითოეულ ფოსოში ბარძაყის ძვლის მრგვალი თავი შედის. თავისუფალი ქვედა კიდურების ჩონჩხი შედგება ბარძაყის მასიური ძვლის, წვივისა და ტერფის ძვლებისაგან.