უბედურება (მოთხრობა)

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
უბედურება
ჟანრი მოთხრობა
ავტორი ანტონ ჩეხოვი
მშობლიური ენა რუსული
დაწერილია 1886
გამოცემულია 16 აგვისტო, 1886

უბედურება (რუს. Несчастье) — ანტონ ჩეხოვის მოთხრობა[1][2][3], რომელიც 1886 წელს დაიწერა. პირველად, 1886 წლის 16 აგვისტოს ჟურნალ „Новое время“-ში გამოქვეყნდა.

ნაწარმოებში აღწერილია სოფლის ნოტარიუსის ახალგაზრდა ცოლი სოფია პეტროვნა, მიის ურთიერთობა ქმართან და საყვარელთან. ჩეხოვი შემოქმედების ამ პერიოდში დაინტერესებული იყო საზოგადოებაში ქალის მდგომარეობით.

გამოქვეყნების ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჩეხოვი მოთხრობა „უბედურება“-ს 1886 წლის დასაწყისში სანქტ-პეტერბურგულ ჟურნალ „Новое время“-სთვის წერდა.[4] 1887 წელს მოთხრობა შევიდა კრებულ „ბინდში“. მოთხრობის კრებულში მოსახვედრად ჩეხოვმა ერთ-ერთი გმირის ტექსტი შეამცირა.

რუსული ლიტერატურის სპეციალისტი დონალდ რეიფილდი 1886 წელს ჩეხოვის შემოქმედებაში „Annus mirabilis“-ს (მნიშვნელოვანი მოვლენით გამორჩეული წელი) უწოდებს.

ჩეხოვის სიცოცხლეშივე მოთხრობა დანიურ, გერმანულ, სერბო-ხორვატულ, სლოვაკურ და ჩეხურ ენებზე ითარგმნა.

სიუჟეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

25 წლის დიასახლისი სოფია პეტროვნა ზაფხულს ქმართან, ნოტარიუს ანდრეისთან ერთად, უფერულ ქალაქში ატარებს. სოფიას ძველი მეგობარი და ადვოკატი ილინი მასთან არშიყობას იწყებს. სოფია ილინს არშიყობის შეწყვეტას სთხოვს და მეგობრებად დარჩენას ურჩევს. თუმცა ილინი სთხოვს ხელი არ ჰკრას მას.

სოფია ხვდება, რომ შეყვარებულია და ქორწინების გადასარჩენად ანდრეის მის აქედან წაყვანას სთხოვს. ის ანდრეის თავისი გრძნობების შესახებ უყვება, მაგრამ ის ყველაფერს უარყოფს და ამბობს, რომ ეს მხოლოდ მისი „ფანტაზიაა“. იმავე საღამოს სოფია ილინთან მიდის.

ანალიზი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მოთხრობაში „უბედურება“ მთავარ თემას სიყვარული და საზოგადოებაში ქალის მდგომარეობა წარმოადგენს[5][6]. მწერალის მიერ ამ პერიოდში შექმნილ მოთხრობებში, წინ გრძნობების თემაა წამოწეული. ქალის სიყვარული გავლენას ახდენს გარშემომყოფი მამაკაცების ქცევაზე[7].

კრიტიკოსები ამ მოთხრობაში ჩეხოვის შემოქმედებაზე ლევ ტოლსტოის გავლენაზე საუბრობენ, განსაკუთრებით ეს ტოლსტოის რომან „ანა კარენინას“ ეხება. რეიფილდი ჩეხოვის შემოქმედებაზე გი დე მოპასანის გავლენასაც აღნიშნავს, რომელიც ქალისაკენ ლტოლვას ხშირად იყენებს, როგორც პერსონაჟების ქცევის მოტივაციას. მოთხრობა „ უბედურება“ შესაძლოა მსგავსი სახის ნაწარმოებებზე პაროდიაც ყოფილიყო.

მემკვიდრეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჯეიმზ ლოლინი მოთხრობა „უბედურება“-ს გავლენას ხედავს ჩეხოვის უფრო შემდგომ მოთხრობაზე „ხტუნია“[8]. რეიფილდი სოფიას თავის საყვარელთან საუბარს, ჩეხოვის პიესა „თოლიაში“ ელენასა და ვანიას დიალოგს ადარებს.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Чехов А. П. Несчастье // Чехов А. П. Полное собрание сочинений и писем: В 30 т. Сочинения: В 18 т. / АН СССР. Ин-т мировой лит. им. А. М. Горького. — М.: Наука, 1974—1982.
  • Волжский. Очерки о Чехове. СПб., 1903, стр. 61—62.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Chekhov, Anton (2015). "A Misfortune". Trans. Constance Garnett. In Anton Chekhov: The Collected Novellas and Short Stories. e-artnow. ISBN 8026838416.
  2. Chekhov, Anton (2015). "Misfortune". Trans. John Middleton Murry. In Anton Chekhov: The Collected Novellas and Short Stories. e-artnow. ISBN 8026838416.
  3. Julius Katzer (1961). A.P. Chekhov 1860-1960, p. 161
  4. Rayfield, Donald (1999). Understanding Chekhov: A Critical Study of Chekhov’s Prose and Drama, pp. 32-36. University of Wisconsin Press. ISBN 0299163148.
  5. Rayfield, Donald (1999). Understanding Chekhov: A Critical Study of Chekhov’s Prose and Drama, p. 36. University of Wisconsin Press. ISBN 0299163148.
  6. Loehlin, James N. (2010). The Cambridge Introduction to Chekhov, p. 51. Cambridge University Press. ISBN 1139493523.
  7. Rayfield, Donald (1999). Understanding Chekhov: A Critical Study of Chekhov’s Prose and Drama, pp. 36-37. University of Wisconsin Press. ISBN 0299163148.
  8. Bely, Andrei (1978). Petersburg. Translated by Maguire, Robert A.; Malmstad, John E. Indiana University Press. pp. 315—316. ISBN 0253202191.