კონსტანტინე ყიფიანი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
|||
ხაზი 8: | ხაზი 8: | ||
|წარწერა = |
|წარწერა = |
||
|მოღვაწეობა = მსახიობი, მწერალი, პუბლიცისტი, ლექსიკოგრაფი, საზოგადო მოღვაწე |
|მოღვაწეობა = მსახიობი, მწერალი, პუბლიცისტი, ლექსიკოგრაფი, საზოგადო მოღვაწე |
||
|დაბ თარიღი = |
|დაბ თარიღი = {{დაბადების თარიღი|1849|3|3}} |
||
|დაბ ადგილი = [[თბილისი]] |
|დაბ ადგილი = [[თბილისი]] |
||
| გარდ თარიღი = |
| გარდ თარიღი = {{გარდაცვალების თარიღი და ასაკი|1921|4|17|1849|3|3}} |
||
| გარდ ადგილი = [[თბილისი]] |
| გარდ ადგილი = [[თბილისი]] |
||
|მოქალაქეობა = |
|მოქალაქეობა = |
||
ხაზი 24: | ხაზი 24: | ||
==ბიოგრაფია== |
==ბიოგრაფია== |
||
სწავლობდა თბილისის გიმნაზიაში, შემდეგ |
სწავლობდა თბილისის გიმნაზიაში, შემდეგ [[პეტერბურგი]]სა და [[მოსკოვი]]ს სამხატვრო აკადემიებში, რომელიც დაამთავრა [[1873]] წელს. მას ცხოვრების ფართო ასპარეზი ჰქონდა გადაშლილი, მაგრამ მსახიობისა და საზოგადო მოღვაწის მძიმე ჭაპანი არჩია. სიყმაწვილიდან სცენამ გაიტაცა. თექვსმეტი წლისამ პირველად შეასრულა პაჟის როლი მოლიერის „ცოლის შერთვევინებაში“. აქედან მოყოლებული, ნახევარ საუკუნეზე მეტი ხნის განმავლობაში თეატრის სიყვარული არ განელებია, ბოლომდე დარჩა მისი ერთგული და უანგარო მსახური. იყო სახალხო თეატრის პირველი რეჟისორი და მსახიობი. კონსტანტინე ყიფიანს ეკუთვნის თეორიული ხასიათის ნაშრომები თეატრსა და მსახიობის ოსტატობაზე. ის ასევე რმოდენიმე მოთხრობისა და ნარკვევის ავტორია. მის კალამს ეკუთვნის პიესები: „ბედი ქართლისა“, „ორი მამა“, „ცოტნე დადიანი“, „ბრძოლა“, „დატრიალდა ჯარა“. წერდა [[რუსული ენა|რუსულადაც]]: „ომი ოჯახში“, „გამარჯვება“, „საიდუმლოება“. ეწეოდა მთარგმნელობით მოღვაწეობას. უპირატესად თარგმნიდა მხატვრულ და პოლიტიკური ხასიათის ლიტერატურას, შეადგინა რუსულ-ქართული ბოტანიკური ლექსიკონი, რაც ჩვენი ეროვნული ლექსიკოგრაფიის ძვირფასი შენაძენია. |
||
დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]]. |
დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]]. |
||
== ნათამაშები როლები== |
|||
*[[მოლიერი]]ს „ცოლის შერთვევინებაში“ (თექვსმეტი წლისამ პირველად შეასრულა <small>პაჟის</small> როლი) |
|||
* [[გიორგი ერისთავი]]ს „გაყრა“ (<small>ანდუყაფარი</small>) |
|||
* [[დავით ერისთავი]]ს „სამშობლო“ (<small>სვიმონ ლეონიძე</small> ) |
|||
* [[ალექსანდრე სუმბათაშვილ-იუჟინი]]ს „ღალატი“ (<small>ანანია</small>) |
|||
*[[უილიამ შექსპირი]]ს „ვენეციელი ვაჭარი“ (<small>შაილოკი</small> ) |
|||
*უილიამ შექსპირის „მეფე ლირი“ (<small>მეფე ლირი</small>) |
|||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
* ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 357, თბ., 1994 |
* ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 357, თბ., 1994 |
||
==რესურსები ინტერნეტში== |
|||
{{nplg ბიოგრაფია|00007346}} |
|||
{{DEFAULTSORT:ყიფიანი, კონსტანტინე}} |
{{DEFAULTSORT:ყიფიანი, კონსტანტინე}} |
||
⚫ | |||
[[კატეგორია:დაბადებული 3 მარტი]] |
[[კატეგორია:დაბადებული 3 მარტი]] |
||
[[კატეგორია:დაბადებული 1849]] |
[[კატეგორია:დაბადებული 1849]] |
||
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 17 აპრილი]] |
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 17 აპრილი]] |
||
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1921]] |
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1921]] |
||
⚫ | |||
[[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]] |
[[კატეგორია:დიდუბის პანთეონში დაკრძალულები]] |
19:16, 18 აპრილი 2019-ის ვერსია
კონსტანტინე (კოტე) ყიფიანი | |
---|---|
დაბადების თარიღი |
3 მარტი, 1849 თბილისი |
გარდაცვალების თარიღი |
17 აპრილი, 1921 (72 წლის) თბილისი |
პროფესია | მსახიობი, მწერალი, პუბლიცისტი, ლექსიკოგრაფი, საზოგადო მოღვაწე |
მეუღლე(ები) | ნინო ტატიშვილი |
შვილ(ებ)ი | არ ჰყავდა |
კონსტანტინე (კოტე) დიმიტრის ძე ყიფიანი (დ. 3 მარტი, 1849, თბილისი — გ. 17 აპრილი, 1921, იქვე) — ქართველი მსახიობი, დრამატურგი, მთარგმნელი და ლექსიკოგრაფი, ქართველი საზოგადო მოღვაწის დიმიტრი ყიფიანის ვაჟი.
ბიოგრაფია
სწავლობდა თბილისის გიმნაზიაში, შემდეგ პეტერბურგისა და მოსკოვის სამხატვრო აკადემიებში, რომელიც დაამთავრა 1873 წელს. მას ცხოვრების ფართო ასპარეზი ჰქონდა გადაშლილი, მაგრამ მსახიობისა და საზოგადო მოღვაწის მძიმე ჭაპანი არჩია. სიყმაწვილიდან სცენამ გაიტაცა. თექვსმეტი წლისამ პირველად შეასრულა პაჟის როლი მოლიერის „ცოლის შერთვევინებაში“. აქედან მოყოლებული, ნახევარ საუკუნეზე მეტი ხნის განმავლობაში თეატრის სიყვარული არ განელებია, ბოლომდე დარჩა მისი ერთგული და უანგარო მსახური. იყო სახალხო თეატრის პირველი რეჟისორი და მსახიობი. კონსტანტინე ყიფიანს ეკუთვნის თეორიული ხასიათის ნაშრომები თეატრსა და მსახიობის ოსტატობაზე. ის ასევე რმოდენიმე მოთხრობისა და ნარკვევის ავტორია. მის კალამს ეკუთვნის პიესები: „ბედი ქართლისა“, „ორი მამა“, „ცოტნე დადიანი“, „ბრძოლა“, „დატრიალდა ჯარა“. წერდა რუსულადაც: „ომი ოჯახში“, „გამარჯვება“, „საიდუმლოება“. ეწეოდა მთარგმნელობით მოღვაწეობას. უპირატესად თარგმნიდა მხატვრულ და პოლიტიკური ხასიათის ლიტერატურას, შეადგინა რუსულ-ქართული ბოტანიკური ლექსიკონი, რაც ჩვენი ეროვნული ლექსიკოგრაფიის ძვირფასი შენაძენია.
დაკრძალულია მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში.
ნათამაშები როლები
- მოლიერის „ცოლის შერთვევინებაში“ (თექვსმეტი წლისამ პირველად შეასრულა პაჟის როლი)
- გიორგი ერისთავის „გაყრა“ (ანდუყაფარი)
- დავით ერისთავის „სამშობლო“ (სვიმონ ლეონიძე )
- ალექსანდრე სუმბათაშვილ-იუჟინის „ღალატი“ (ანანია)
- უილიამ შექსპირის „ვენეციელი ვაჭარი“ (შაილოკი )
- უილიამ შექსპირის „მეფე ლირი“ (მეფე ლირი)
ლიტერატურა
- ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, „მამულიშვილთა სავანე“, გვ. 357, თბ., 1994