ქემალიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ added Category:თურქული ნაციონალიზმი using HotCat |
No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
'''ქემალიზმი''' ({{lang-tr|Kemalizm}}), ასევე ცნობილი, როგორც ათათურქიზმი ({{lang-tr|Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce}}), ან ექვსი ისარი ({{lang-tr|Altı ok}}) — [[თურქეთი|თურქეთის რესპუბლიკის]] იდეალოგიის უმთავრესი ნაწილი. |
'''ქემალიზმი''' ({{lang-tr|Kemalizm}}), ასევე ცნობილი, როგორც ათათურქიზმი ({{lang-tr|Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce}}), ან ექვსი ისარი ({{lang-tr|Altı ok}}) — [[თურქეთი|თურქეთის რესპუბლიკის]] იდეალოგიის უმთავრესი ნაწილი. |
||
ქემალიზმის რეფორმა განახორციელა [[ქემალ ათათურქი|მუსტაფა ქემალ ათათურქმა]]. იგი გულისხმობდა პოლიტიკური, კულტურული, სოციალური და რელიგიური რეფორმების ვესტერნიზაციას, მათ შორის, დემოკრატიის ჩამოყალიბებას, ქალთა სამოქალაქო და პოლიტიკურ თანასწორობას ( |
ქემალიზმის რეფორმა განახორციელა [[ქემალ ათათურქი|მუსტაფა ქემალ ათათურქმა]]. იგი გულისხმობდა პოლიტიკური, კულტურული, სოციალური და რელიგიური რეფორმების ვესტერნიზაციას, მათ შორის, დემოკრატიის ჩამოყალიბებას, ქალთა სამოქალაქო და პოლიტიკურ თანასწორობას (აღსანიშნავია, რომ რეფორმის გათვალისწინებით ქალებმა არჩევნებში მონაწილეობის უფლება მიიღეს), სკოლის ეკლესიისგან გამოყოფისთვის შედეგიანად ბრძოლას, მეცნიერების განვითარებას, უფასო განათლების მხარდაჭერას და ა.შ. |
||
ქემალიზმის ჩამოყალიბების იდეას ჯერ კიდევ ოსმალეთის იმპერიის არსებობის დროს ჩაეყარა საფუძველი, იმ მიზნით, რომ თავიდან აეცილებინათ გარდაუვალი დამხობა. მეოცე საუკუნის დასაწყისში, [[ახალი ოსმალები|ახალგაზრდა ოსმალებმა]] სცადეს, რომ ჩამოეყალიბებინათ ოსმალეთის ნაციონალიზმის იდეოლოგია ან ოტომანიზმი, რათა ჩაეხშოთ ეთნიკური ნაციონალიზმის განვითარება და შეეზღუდათ ისლამის გავლენა დემოკრატიაზე. ქემალიზმი თანამედროვე, მოდერნიზებული ფილოსოფიაა, რომელმაც ყველაზე მეტად შეუწყო ხელი თურქეთის |
ქემალიზმის ჩამოყალიბების იდეას, ჯერ კიდევ ოსმალეთის იმპერიის არსებობის დროს ჩაეყარა საფუძველი, იმ მიზნით, რომ თავიდან აეცილებინათ გარდაუვალი დამხობა. [[მეოცე საუკუნე|მეოცე საუკუნის]] დასაწყისში, [[ახალი ოსმალები|ახალგაზრდა ოსმალებმა]] სცადეს, რომ ჩამოეყალიბებინათ ოსმალეთის ნაციონალიზმის იდეოლოგია ან ოტომანიზმი, რათა ჩაეხშოთ ეთნიკური ნაციონალიზმის განვითარება და შეეზღუდათ ისლამის გავლენა დემოკრატიაზე. ქემალიზმი თანამედროვე, მოდერნიზებული ფილოსოფიაა, რომელმაც ყველაზე მეტად შეუწყო ხელი თ[[თურქეთის რესპუბლიკა|ურქეთის რესპუბლიკი]]ს დაარსებას და შემდგომში მის განვითარებას. |
||
იდეოლოგიას აქვს 6 უმთავრესი პრინციპი: |
იდეოლოგიას აქვს 6 უმთავრესი პრინციპი: |
19:41, 22 თებერვალი 2016-ის ვერსია
ქემალიზმი (თურქ. Kemalizm), ასევე ცნობილი, როგორც ათათურქიზმი (თურქ. Atatürkçülük, Atatürkçü düşünce), ან ექვსი ისარი (თურქ. Altı ok) — თურქეთის რესპუბლიკის იდეალოგიის უმთავრესი ნაწილი.
ქემალიზმის რეფორმა განახორციელა მუსტაფა ქემალ ათათურქმა. იგი გულისხმობდა პოლიტიკური, კულტურული, სოციალური და რელიგიური რეფორმების ვესტერნიზაციას, მათ შორის, დემოკრატიის ჩამოყალიბებას, ქალთა სამოქალაქო და პოლიტიკურ თანასწორობას (აღსანიშნავია, რომ რეფორმის გათვალისწინებით ქალებმა არჩევნებში მონაწილეობის უფლება მიიღეს), სკოლის ეკლესიისგან გამოყოფისთვის შედეგიანად ბრძოლას, მეცნიერების განვითარებას, უფასო განათლების მხარდაჭერას და ა.შ.
ქემალიზმის ჩამოყალიბების იდეას, ჯერ კიდევ ოსმალეთის იმპერიის არსებობის დროს ჩაეყარა საფუძველი, იმ მიზნით, რომ თავიდან აეცილებინათ გარდაუვალი დამხობა. მეოცე საუკუნის დასაწყისში, ახალგაზრდა ოსმალებმა სცადეს, რომ ჩამოეყალიბებინათ ოსმალეთის ნაციონალიზმის იდეოლოგია ან ოტომანიზმი, რათა ჩაეხშოთ ეთნიკური ნაციონალიზმის განვითარება და შეეზღუდათ ისლამის გავლენა დემოკრატიაზე. ქემალიზმი თანამედროვე, მოდერნიზებული ფილოსოფიაა, რომელმაც ყველაზე მეტად შეუწყო ხელი თურქეთის რესპუბლიკის დაარსებას და შემდგომში მის განვითარებას.
იდეოლოგიას აქვს 6 უმთავრესი პრინციპი:
- რესპუბლიკანიზმი
- ნაციონალიზმი
- სახალხოობა
- სეკულარიზმი
- ეტატიზმი
- რეფორმიზმი