როდოსი
| მშობ. სახელი: Ρόδος | |
|---|---|
 | |
| გეოგრაფია | |
 | |
| კოორდინატები | 36°10′ ჩ. გ. 28°00′ ა. გ. / 36.167° ჩ. გ. 28.000° ა. გ. |
| ფართობი | 1,407.9 კმ² |
| უმაღლესი წერტილი |
1215 მ ატავიროსი |
| დემოგრაფია | |
| მოსახლეობა | 115,490 |
| სიმჭიდროვე | 82 /კმ² |
| ოფიციალური საიტი | www.rhodes.gr |
როდოსი (ბერძ. Ρόδος, ლათ. Rhodus) — კუნძული ხმელთაშუა ზღვის აღმოსავლეთ ნაწილში, სამხრეთ სპორადების არქიპელაგში, მცირე აზიის ნახევარკუნძულიდან 18 კილომეტრში. ეკუთვნის საბერძნეთს. ფართობი 1408 კმ². ნაპირები სუსტად არის დანაწევრებული. სიმაღლე 1215 მ-მდე (მთა ატავიროსი). უმთავრესად აგებულია კირქვებითა და მარმარილოთი. არის ფიჭვის, კვიპაროსისა და მარადმწვანე მუხის ტყის კორომები. ზღვისპირა დაბლობებზე გაშენებულია ვენახი, ბაღები, ციტრუსებისა და ზეთისხილის პლანტაციები. როდოსზეა ქალაქი როდოსი.
როდოსი ეგეოსის კულტურის ერთ-ერთი ცენტრია. ძველი წელთაღრიცხვის VIII-VII საუკუნეებში აქტიურად მონაწილეობდა სიცილიის, ჩრდილოეთ აფრიკის კოლონიზაციაში. ბერძენ-სპარსელთა ომების (ძველი წელთაღრიცხვის 500-449 წლებში) დროს როდოსი სპარსეთმა დაიპყრო, შემდეგ დელოსის კავშირში შედიოდა. ძველი წელთაღრიცხვის 408-405 წლებში როდოსის ქალაქები გაერთიანდა ერთ პოლისად ოლიგარქიული მმართველობით. ძველი წელთაღრიცხვის 44 წელს როდოსი რომმა დაიპყრო და პროვინცია აზიის შემადგენლობაში შეიყვანა. IV საუკუნის დასასრულიდან XIII საუკუნემდე ბიზანტიას ეკუთვნოდა. XIV საუკუნის დასაწყისში იოანიტების ორდენმა დაიპყრო, XVI საუკუნეში — ოსმალთა იმპერიამ, 1912-1947 წლებში ეკუთვნოდა იტალიას, 1947 წლის 10 თებერვალს საზავო ხელშეკრულებით გადაეცა საბერძნეთს.
როდოსი მდიდარი სხვადასხვა ეპოქის ხელოვნების ძეგლებით. შემონახულია ანტიკური ხელოვნების ძეგლები (აფროდიტეს ტაძრის ნანგრევები ქალაქ როდოსში, ძველი წელთაღრიცხვის III საუკუნე). ძველი წელთაღრიცხვის VII საუკუნეში ჩამოყალიბდა კერამიკის მოხატვის როდოსის სკოლა. ძველი წელთაღრიცხვის V საუკუნის დასასრულს ჰიპოდამეს გეგმით განაშენიანდა ბევრი ქალაქი, მათ შორის როდოსი (ძველი წელთაღრიცხვის 408-407 წლები). ძველი წელთაღრიცხვის III-I საუკუნეებში შეიქმნა ქანდაკების როდოსის სკოლა (ჰელიოსის ქანდაკება, ეგრეთ წოდებული „როდოსის კოლოსი“, ძველი წელთაღრიცხვის 285 წელი, დაინგრა მიწისძვრის დროს ძველი წელთაღრიცხვის 224 წელს). შუა საუკუნეების ძეგლთაგან აღსანიშნავია XI-XV საუკუნეების ბიზანტიური ტაძრები და მუსლიმანური არქიტექტურული ძეგლები.
როდოსი ხშირად მოიხსენიება როგორც „ხმელთაშუაზღვის მარგალიტი“. განვითარებულია თევზჭერა. ტურიზმი. კურორტები. იუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლია.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „როდოსი“ ვიკისაწყობში.- როდოსი — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)
- როდოსი — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
