მაღარამკენტის რაიონი
მაღარამკენტის რაიონი (ლეზგ. Мегьарамд хуьр) — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული და მუნიციპალური წყობა (მუნიციპალური რაიონი), რომელიც შედის რუსეთის ფედერაციის დაღესტნის შემადგენლობაში. აღნიშნულის ადმინისტრაციული ცენტრია სოფელი მაღარამკენტი.
გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
აღნიშნული რაიონი მდებარეობს დაღესტნის სამხრეთ ნაწილში და ესაზღვრება რესპუბლიკის: დერბენტის, სულეიმან-სტალსკის, კურახსკის, ახტინსკისა და დოკუზპარინსკის ოლქებს. სამხრეთით ეს რეგიონი ესაზღვრება აზერბაიჯანს. მაღარამკენტის რაიონის ფართობია 654.6 კმ².
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
როგორც დამოუკიდებელი ადმინისტრაციული ერთეული, მაღარამკენტის რეგიონი შეიქმნა 1943 წელს. 1960 წელს მაღარამკენტის რეგიონი გაერთიანდა კასუმკენტის რეგიონთან და 1965 წელს იგი კვლავ გამოიყო და ამ საზღვრებში არსებობდა 2010 წლამდე.
2010 წელს დაღესტნის მაღარამკენტის რაიონის ორი სოფელი, ხრახ-უბა და ურიან-უბა, რომლებიც აზერბაიჯანიდან იჯარით აღებულ მიწებზე გაჩნდა, აზერბაიჯანის ხაჩმას მხარეში გადავიდა. ეს მიწები აზერბაიჯანის ხაჩმაზის რაიონის ტერიტორიაზე - 1954 წლის მაისში საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის კავშირირის მინისტრთა საბჭოს განკარგულებით დროებით გადაეცა დაღესტნის რსფსრ ავტონომიურ რესპუბლიკას, როგორც საძოვრების ტერიტორიები.
1984 წელს აზერბაიჯანის სსრ მინისტრთა საბჭოს გადაწყვეტილებით ეს დოკუმენტი კიდევ 20 წლით გაგრძელდა, ხოლო 2004 წელს მოქმედების ვადის ამოწურვის გამო დოკუმენტმა ძალა დაკარგა. აზერბაიჯანის იურისდიქციას ამ სოფლებზე არასდროს დაუპირისპირებია არც რსფსრ და არც თანამედროვე რუსეთი, რაც აისახა რუსეთ-აზერბაიჯანის საზღვრის დემარკაციის ხელშეკრულებაში. საიჯარო ვადის დასრულების შემდეგ, ურიანობასა და ხრაჰობას მცხოვრებლებს წინაშე დგას არჩევანი - მიიღონ აზერბაიჯანის მოქალაქეობა და დარჩნენ ამ მიწებზე, ან გადასახლდნენ დაღესტანში.
ურიანობის მაცხოვრებლებმა ნებაყოფლობით აირჩიეს პირველი, ხრაობას კი მეორე ვარიანტი. ის სოფლელები, რომლებსაც წასვლა ერჩევნათ - წავიდნენ, დარჩენის მსურველები - დარჩნენ და მიიღეს აზერბაიჯანის მოქალაქეობა, ხოლო ერთ-ერთმა სოფელმა - ხრაჰობამ კი მიიღო ახალი სახელი პალიდლი [1].
გარდა ამისა, აზერბაიჯანი ადრე იღებდა მდინარე სამურის ნაკადის 90% -ს, მაგრამ ხელშეკრულების ხელმოწერის ბოლო ეტაპზე შესაძლებელი იყო ამ პროპორციის 50-დან 50% -მდე მიტანა, მდინარე სამურის თანაპატრონობა, რომელიც 2010 წლამდე სრულად ეკუთვნოდა რუსეთს [2][3].
მუნიციპალური ოლქი მოიცავს 22 მუნიციპალიტეტს, სოფლის დასახლების სტატუსით და 32 დასახლებას მათში [4].
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Российская газета нашла в Азербайджане «российские земли» | Vesti.az | Главные новости Азербайджана | Новости Азербайджана. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-12-14. ციტირების თარიღი: 2014-12-14.
- ↑ Медведев подписал договор о границе с Азербайджаном
- ↑ Госдума ратифицировала договор о границе с Азербайджаном
- ↑ Закон Республики Дагестан от 13 января 2005 года № 6 «О статусе и границах муниципальных образований Республики Дагестан»