კურდღელი-ტოლაი

კურდღელი-ტოლაი
მოზარდი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  ცხოველები ტიპი:  ქორდიანები კლასი:  ძუძუმწოვრები რიგი:  კურდღლისნაირნი ოჯახი:  კურდღლისებრნი გვარი:  კურდღელი სახეობა:  კურდღელი-ტოლაი
ლათინური სახელი
Lepus tolai (Pallas, 1778)
დაცვის სტატუსი
ყველაზე ნაკლები საფრთხის ქვეშ IUCN 3.1 Least Concern : 41308
გავრცელება
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში ITIS   625355 NCBI   283924 EOL   355415

კურდღელი-ტოლაი (ლათ. Lepus tolai) — ძუძუმწოვარი ცხოველი კურდღლისებრთა ოჯახისა.

სხეულის სიგრძეა 55 სმ, ყურებისა 12 სმ-მდე, მასა 1,5–2,8 კგ. შეფერილობა რუხია, მურა და ჟანგმიწოვანი ტონებით, ახასიათებს მუქი და ღია საფარი (ფხისებრი) ბეწვის მონაცვლეობა; ყურის ბოლოები მუქია, მუცლის მხარე და ყელი — თეთრი. ზამთრის ბეწვი უფრო ღიაა.

ბინადრობს აზიის უდაბნოსა და ნახევარუდაბნოს სარტყელში; მთებში ზღვის დონიდან 3000 მ სიმაღლემდე. უპირატესობას ანიჭებს ისეთ ადგილებს, სადაც გავრცელებულია ბალახოვანი და მდინარისპირა მცენარეულობა, ბუჩქნარი. ტრიალებს ერთსა და იმავე მონაკვეთებში. გამრავლების პერიოდსა და ზამთარში შეუძლია ჩამოაყალიბოს 30-მდე წევრისაგან შემდგარი ჯგუფი. აქტიურია შებინდებისას და ღამით. საბუნაგეს არაღრმა ღრმულებში აკეთებს, ხშირად იმალება მიტოვებულ სოროებში (ვირზაზუნასი, მელასი და სხვ.).

იკვებება მცენარეთა მწვანე ნაწილებით, თხრის ფესვებსა და ბოლქვებს, ჭამს შემოსულ ხორბალს, ქერს, სიმინდს; ზამთარში საკვებად იყენებს ახალგაზრდა ყლორტებს, ღრღნის ხეებისა და ბუჩქების ქერქს. არეალის ჩრდილოეთ ნაწილში 2, ხოლო სამხრეთში 4 ნაყარი აქვს წელიწადში. შობს 4–6 ბაჭიას. სქესობრივ სიმწიფეს სიცოცხლის მეორე წელს აღწევენ. ნადირობის მნიშვნელოვანი ობიექტია. უმნიშვნელო ზიანის მოტანა შეუძლია სოფლის მეურნეობისათვის. ტულარემიის ერთ-ერთი მთავარი გადამტანია, მონაწილეობს ჭირის ეპიზოოტიაში. ახასიათებს რიცხოვნობის მნიშვნელოვანი პერიოდული ცვალებადობა.

ლიტერატურა

• Щипанов Н. А. ТОЛАЙ დაარქივებული 2021-05-15 საიტზე Wayback Machine. // Большая российская энциклопедия. Том 32. Москва, 2016, стр. 234.