გუანაბარის უბე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
რიო-დე-ჟანეიროს ლანდშაფტი მთასა და ზღვას შორის*
იუნესკოს მსოფლიო
მემკვიდრეობის ძეგლი

გუანაბარის უბის თანამგზავრული ფოტო
ქვეყანა ბრაზილიის დროშა ბრაზილია
ტიპი კულტურული
კრიტერიუმები vi
სია [1]
რეგიონი** სამხრეთი ამერიკა
გაწევრიანების ისტორია
გაწევრიანება 2012  (36-ე სესია)
ნომერი 1100
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში.
** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.
იუნესკოს დროშა მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 1100
ინგლ.რუს.ფრ.

გუანაბარის უბე (პორტ. Baía da Guanabara) — ოკეანის უბე სამხრეთ–აღმოსავლეთ ბრაზილიაში, რიო-დე-ჟანეიროს შტატში. მის დასავლეთ ნაპირზე გადაჭიმულია ქალაქი რიო-დე-ჟანეირო, აღმოსავლეთ ნაპირზე კი ქალაქი ნიტეროი და სან-გონსალუ. უბეს ასევე გარს ერტყმის ოთხი სხვა მუნიციპალიტეტი. გუანაბარა მეორე უდიდესი უბეა ბრაზილიაში ტოდუზ-უს-სანტუსის უბის შემდეგ; მისი ფართობი 412 კმ²–ს შეადგენს, პერიმეტრი კი 143 კმ–ს.

უბის სიგრძე 31 კმ–ია, სიგანე კი ყველაზე ფართო ადგილას 28 კმ–ია. მისი 1,5 კმ სიგანის პირის აღმოსავლეთ კიდეზე მდებარეობს პიკო–დე–პაპაჯაიო (თუთიყუშის მწვერვალი), დასავლეთით კი შაქრისთავა მთა.

სახელი გუანაბარა ტუპის ენიდან მომდინარეობს (goanã-pará) და ზღვის უბეს ნიშნავს.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გუანაბარის უბეში ევოპელები პირველად 1502 წლის 1 იანვარს შევიდნენ, როდესაც მის ნაპირებს პორტუგალიელი მკვლევრები — გაშპარ დე ლემუში და გონსალო კოელიო მიადგნენ.[1] ზოგიერთი ისტორიკოსის ცნობით, მკვლევართა ჯგუფმა უბეს თავდაპირველად რია–დე–ჟანეირო (იანვრის ხმა) უწოდეს.[2] თუმცა, სულ მალე რია „რიომ“ (მდინარე) შეცვალა. შემდეგში, აქ გაშენებულ ქალაქს უბის სახელი — რიო–დე–ჟანეირო ეწოდა. ამ დროისათვის, მის ნაპირებთან ადგილობრივი ტუპისა და ტუპინიკიმის ხალხების ტომები სახლობდნენ.

პორტუგალიელთა თავდაპირველი მოსვლის შემდეგ, მნიშვნელოვანი ევროპული დასახლებები აქ არ გაშენებულა, სანამ რეგიონში 1555 წელს ფრანგი კოლონისტები და ჯარისკაცები არ მოვიდნენ ადმირალ ნიკოლა დურან დე ვილენონის ხელმძღვანელობით, რომელთაც საფრანგეთის ანტარქტიკის დაარსება ჰქონდათ განზრახული. მათ რამდენიმე კუნძული დაიკავეს. 1563 წელს ისინი პორტუგალიელთა სამხედრო ექსპედიციამ განდევნა და კოლონიურმა მთავრობამ გუანაბარის უბეში რამდენიმე თავდაცვითი ნაგებობა ააშენა და იგი თითქმის ხელშეუვალი გახადა ზღვიდან შემოტევისათვის.

რიო-დე-ჟანეიროს ხედი გუანაბარის უბიდან

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Jablonski, Silvio; de Freitas Azevedo, Alexandre; Moreira, Luiz Henrique Arantes (January 2006). „Fisheries and Conflicts in Guanabara Bay, Rio de Janeiro, Brazil“ (PDF). Brazilian Archives of Biology and Technology. Brazil. 49 (1): 79–81. ISSN 1516-8913.CS1-ის მხარდაჭერა: მრავალი სახელი: ავტორების სია (link)

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კოორდინატები: 22°47′26″S 43°09′20″W / 22.790426° ს. გ. 43.15567° დ. გ. / -22.790426; -43.15567

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. (პორტუგალიური) Jorge Couto, 1995, A Construção do Brasil, Lisbon: Cosmos.
  2. (პორტუგალიური) Vasco Mariz, 2006, "Os Fundadores do Rio de Janeiro: Vespucci, Villegagnon ou Estácio de Sá?", in Brasil-França. Relações históricas no período colonial, Rio de Janeiro: Biblioteca do Exército, p. 80.