განათლება კატარზე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

განათლება კატარზე კატარის განათლების სისტემას ერთობლივად ხელმძღვანელობს და აკონტროლებს უმაღლესი განათლების საბჭოს (SEC) და განათლების სამინისტრო (MOE) . SEC პასუხისმგებელია დამოუკიდებელი სკოლების ზედამხედველობაზე, ხოლო MOE პასუხისმგებელია კერძო სკოლებისთვის დახმარების გაწევაში. ფორმალური სწავლება ოფიციალურად დაიწყო 1956 წელს. დაწყებითი კლასები სავალდებულოა ყველა ბავშვისათვის და უფასოა საჯარო სკოლებში.

განათლება კატარში ძალიან მრავალფეროვანია, რამდენიმე სკოლაა, რომელიც სხვადასხვა საერთაშორისო სასწავლო გეგმების სისტემას წარმოადგენს. [1] ქვეყანაში დაახლოებით 338 საერთაშორისო სკოლაა. ქვეყანას მსოფლიოს მასშტაბით რამდენიმე პრესტიჟული უნივერსიტეტი და სატელიტური კამპუსი აქვს ქვეყნის განათლების ცენტრში და დედაქალაქის დოჰას ტერიტორიაზე.

განათლების სისტემა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2001 წელს კატარმა დაიქირავა კვლევისა და განვითარების კორპორაცია RAND, რათა გაეანალიზებინა მისი განათლების სისტემის მუშაობის ხარისხი და გაეტარებინა საჭირო რეფორმა. https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB9248/index1.html%7Ctitle=A[მკვდარი ბმული] RAND- ის კვლევით კატარის საგანმანათლებლო სისტემაში 100,000-ზე მეტი მოსწავლე იყო აღრიცხული, რომელთა ორი მესამედი იღებდა სამთავრობო სასწავლო დაწესებულებების მომსახურებას. RAND-მა კატარის ხელისუფლებას შესთავაზა მრავალნაირი რეფორმის სისტემა, სადაც აქცენტი სასწავლო გეგმის გაუმჯობესებაზე კეთდებოდა.

2005 წლიდან სასწავლო გეგმა შეადგინეს არაბული ენისთვის, ასევე მათემატიკის და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებისტვის. მალევე გაიხსნა რამდენიმე დამოუკიდებელი სკოლა. 2004 წელს გაიხსნა თორმეტი დამოუკიდებელი სკოლა, 2005 წელს ოცდაერთი და 2006 წელს ცამეტი.

2008 წელს გამოქვეყნებულმა შეფასებამ გამოავლინა, რომ სტუდენტების მხოლოდ მცირე ნაწილი აკმაყოფილებდა ახალ სასწავლო გეგმას. დაახლოებით 10% შეესაბამებოდა სტანდარტებს ინგლისურიში, 5% არაბულ ენაში და 1% -ზე ნაკლებია მათემატიკაში და მეცნიერებაში.

განათლება იყო კატარის ეროვნული განვითარების სტრატეგიის განუყოფელი ნაწილი 2011-2016. კატარის ხელისუფლება განათლებას უწყობს ხელს, თავისი მოსახლეობის მორალისა და სოციალური ღირებულების ხელშეწყობა და მისი ეკონომიკის დივერსიფიკაციას.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ისლამური განათლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მე -20 საუკუნის დასაწყისში კატარის საზოგადოებამ განსაკუთრებული ყურადღება არ დაუთმო განათლების ოფიციალურ მხარეებს. ეს იყო მხოლოდ ტრადიციული ბედუინების კულტურის მატარებელი ხალხი. უფრო მეტიც, ყურანის განათლება დიდად ფასობდა ქალაქის საზოგადოებაში და ნაკლებად_ სოფლის მოსახლეობაში. ურბანულ დასახლებებში მცხოვრები ბავშვების უმრავლესობას ასწავლიდნენ თუ როგორ უნდა გაეგოთ და წაეკითხათ ყურანი. ამ ტიპის განათლება, როგორც წესი, 10 წლის ასაკში სრულდებოდა, რის შემდეგაც ბავშვის ოჯახი აღინიშნავდა "ალ ხათმას", ანუ ყურანის დამახსოვრების დასასრულს. მე-18 საუკუნის ბოლოს ზუბარაჰი, ყველაზე მნიშვნელოვანი ქალაქი ნახევარკუნძულზე, ისლამური განათლების ცენტრად იქცა.

ისლამური სკოლები დაყოფილია სამ კატეგორიად, რომლებიც ცნობილია როგორც მეჩეთი, მეკტები და მედრესე. მალმუდ შუკრი ალ-აუსიუსი, ისლამის სწავლული, აცხადებს, რომ 1878 წლიდან 1913 წლამდე ალ-ჰასის რეგიონში არსებობდა დაახლოებით 20 მეკტები, 30 მადრასა და 400 მეჩეთი.

მეჩეთები, გარდა სალოცავი ადგილებისა, ასევე საგანმანათლებლო დაწესებულებებად განიხილებოდა, რადგან მათ მუსლიმანური რელიგიური სწავლებისა და რჩევების გათვალისწინებით მართავდნენ. კუთბაბი, იგივე მეკტები რომელიც ასევე ცნობილია როგორც მუთა, გაყოფილი იყო ორ ქვედანაყოფად. პირველი ტიპის მეკტებში ისწავლებოდა მხოლოდ ყურანი და ძირითადი რელიგიური პრინციპები. ისინი ძალიან ფართოდ ვრცელდებოდა სოფლადაც და ქალაქადაც. ორივე სქესის ბავშვი შეიძლება დაესწრებოდა მათ, თუმცა ისინი განცალკევებით იკრიბებოდნენ. მამრობითი სქესის ბავშვებს ასწავლიდნენ საზოგადოებრივ ადგილებში ან მეჩეთებში, ხოლო ქალებისთვის არსებობდა კერძო სახლები. კუბისის სხვა ვარიანტებში ყურანის გარდა ასწავლიდნენ კითხვას, წერას და არითმეტიკას. მათ მხოლოდ დიდ დასახლებულ დასახლებებში აღმოაჩენდით, როგორიცაა დოჰა და მასში მდიდარი ოჯახების შვილებს გზავნიდნენ.

მედრესე იყო მოწინავე საგანმანათლებლო დაწესებულება, რომელიც ასწავლიდნენ ისლამურ მეცნიერებას და არაბულ ლიტერატურას. ისინი ძირითადად, დასახლებულ დასახლებებში მდებარეობდა. მე -20 საუკუნის დასაწყისში ქვეყნის ყველაზე ავტორიტეტული მედრესე, ალ-მადაზა ალ-შეიხ მუჰამედ აბდულაზიზ ალ-მა'ნა, დაარსდა 1918 წელს ბაჰრეინის შეიხის მონდომებით. მისი პერსონალი შედგებოდა მრავალი მაღალკვალიფიციური ინსტრუქტორებისგან. სილაბუსს არაბული ლიტერატურისა და არაბული ენის შესახებ დიდი ყურადღება ჰქონდა დათმობილი. სტუდენტისთვის არ არსებობდა ფიქსირებული წლების რაოდენობა სწავლის დასამთავრებლად.

თანამედროვე განათლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დანგრეული სკოლის შენობა

1949 წელს იაპონიის პირველი ფორმალური სკოლა შეიქმნა კატარის ემირმა, ისლამ ალ-მოჰამადიევის სახელით. ეს იყო დაკომპლექტებული ერთი პედაგოგითა და 50 სტუდენტით. სილაბუსი მოიცავდა ფართო სპექტრს თემების, მათ შორის რელიგიურ განათლებას, გეოგრაფიას, ინგლისურის, არითმეტიკას და გრამატიკას. მან სახელმძღვანელოები ეგვიპტიდან შემოიტანა. ქალაქის მეორე სკოლა დაარსდა 1954 წელს.

სულ მალე ქვეყნის პირველი სკოლის შექმნის შემდეგ სკოლები სხვა დასახლებებშიც დააარსეს და დაიწყეს მათი გაფართოება. ნახევრად დაწყებითი სკოლა 1952 წელს დაარსდა ალ-ხორში და 1954 წელს მასში უკვე ირიცხებოდა 560 სტუდენტი და 26 პედაგოგი.

1956 წელს დაარსდა განათლების სამინისტრო, რომლის მიზანი იყო რამდენიმე ეროვნული საგანმანათლებლო ინიციატივის დაწყება. ჩამოყალიბდა ჩვიდმეტი დაწყებითი სკოლა 1,333 სტუდენტითა და 80 პედაგოგით. 1957 წელს გოგონების სკოლები ინტეგრირებული იქნა ეროვნულ საგანმანათლებლო პროგრამაში. იმ წელს შეიქმნა, ორი გოგონათა სკოლა 451 სტუდენტთა და 14 ქალი პედაგოგით. გოგონების განათლება მომდევნო წლებში სწრაფად გაიზარდა.

1950-იანი წლების განათლების სამინისტროს მიერ დაწესებული პოლიტიკით შეიზღუდა სკოლების რაოდენობა, რათა სტუდენტებისა და მასწავლებლის თანაფარდობა გაუმჯობესებულიყო. ამასთანავე, პედაგოგებს უამრავი ისეთი წახალისება დაუწესეს, როგორიცაა კეთილმოწყობილი საცხოვრებლები და წლიური ტურისტული ბილეთები.

განათლების ორგანოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

განათლების კონტროლი ამჟამად განათლების სამინისტროსა და უმაღლესი განათლების საბჭოს მოვალეობაა. განათლების სამინისტროს დაფინანსება ცოტა ხნის წინ შემცირდა და ბევრი სკოლა გადაეცა უმაღლესი განათლების საბჭოს.

უმაღლესი განათლების საბჭო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

უმაღლესი განათლების საბჭო შეიქმნა 2002 წლის # 37 განკარგულებით . 2006 წლიდან საბჭო ხელმძღვანელობს და აკონტროლებს განათლების სისტემას ყველა დონეზე სკოლამდელი დაწესებულებებდან უნივერსიტეტების ჩათვლით. კატარის უმაღლესი განათლების საბჭო ხელმძღვანელობს სამ სასწავლო დაწესებულებას:

  • განათლების ინსტიტუტი, რომელიც უშუალოდ ზედამხედველობს ნახევრად დამოუკიდებელ სკოლებს და ავითარებს სასწავლო პროგრამებს.
  • შეფასების ინსტიტუტი, რომელიც ატარებს დამოუკიდებელ K-12 სკოლების სტუდენტების სწავლის ეროვნულ შეფასებას და პასუხისმგებელია პედაგოგთა ლიცენზირებაზე.
  • უმაღლესი განათლების ინსტიტუტი.

განათლების სამინისტრო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კატარის განათლების სამინისტრო (უმაღლესი განათლების საბჭო) 1956 წელს ჩამოყალიბდა. განათლების სამინისტრო ამჟამად მხარს უჭერს კერძო სკოლებს საგანმანათლებლო დაწესებულებების ინსპექტირების, ჯანდაცვის სამსახურების, ელექტროენერგიის და წყალმომარაგებით. მისი პერსონალი 2009 წელს უმაღლესი განათლების საბჭოში იყო გაერთიანებული.

კატარის განათლების, მეცნიერებისა და საზოგადოებრივი განვითარების ფონდი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კატარის ფონდი განათლება, მეცნიერება და თემის განვითარება არის 1995 წელს დაარსებული კერძო, ჩარტერული, არაკომერციული ორგანიზაცია. კატარის ფონდის ქოლგის ქვეშ არის ე.წ. განათლების ქალაქი, რომლის მშენებლობა დაიწყო 2000 წელს და რომელიც მოიცავს რამდენიმე უცხოურ უნივერსიტეტს, აკადემიურ და სასწავლო პროგრამებს და კატარის მეცნიერების და ტექნოლოგიების პარკს.

2009 წელს კატარის ფონდმა წამოიწყო ახალი ინიციატივა_მსოფლიო ინოვაციის სამიტი განათლებისათვის. ესაა ყოველწლიური გლობალური ფორუმი, რომელიც აერთიანებს მსოფლიოს საგანმანათლებლო საკითხებით დაინტერესებულ მხარეებს, აზრთა ლიდერებსა და გადაწყვეტილების მიმღებებს, რატა იმსჯელონ განათლების შესახებ.

საერთაშორისო საგანმანათლებლო დაწესებულებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკოლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბირლა. საჯარო სკოლა

არსებობს კერძო და საერთაშორისო სკოლების დიდი ოდენობა. ეს სკოლები მოიცავს კატარის აკადემიას (IB მსოფლიო სკოლა), დოჰას კოლეჯი (დიდი ბრიტანეთის სასწავლო პროგრამა), ამერიკული სკოლა დოჰაში, ყურის ინგლისური ენის სკოლა დოჰას აკადემია, დოჰას ინგლისურენოვანი სკოლა (დიდი ბრიტანეთის პირველადი სასწავლო გეგმა), ჩუეიფის საერთაშორისო სკოლა, კემბრიჯის სკოლა დოჰაში, დუკჰანის ინგლისური სკოლა, პარკ ჰაუსის ინგლისური ენის სკოლა, კომპასის საერთაშორისო სკოლა, კატარის საერთაშორისო სკოლა (ბრიტანეთის სასწავლო გეგმების სკოლა), MES Indian School და იდეალური ინდური სკოლა (საშუალო განათლების ცენტრალური საბჭო), ინგლისური თანამედროვე სკოლა, ფილიპინების სკოლა დოჰაში, სტაფორდ შრი ლანკანის სკოლა დოჰაში, შუა აღმოსავლეთის საერთაშორისო სკოლა, შარვანის კატარი (ბრიტანეთის სასწავლო გეგმა) და მესისიდის საერთაშორისო სკოლა.

უნივერსიტეტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქვეყანაში შექმნილი პირველი უნივერსიტეტი იყო კატარის უნივერსიტეტი, რომელიც 1973 წელს პედაგოგთა კოლეჯად დაარსდა. ამჟამად მას აქვს 8 კოლეჯი. სხვა ქვეყნებიდან რამდენიმე უნივერსიტეტმა ქვეყანაში სატელიტური კამპუსი გახსნა. მაგალითად, ზოგიერთ ამერიკულ უნივერსიტეტს აქვს განათლების ცენტრი ქალაქში, როგორიცაა კორნელის უნივერსიტეტი, ვალის სამედიცინო კოლეჯი, კარნეგის მელონის უნივერსიტეტი, ჯორჯთაუნის უნივერსიტეტი, ვირჯინიის თანამეგობრობის უნივერსიტეტი.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Qatari schools. Supreme Education Council. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 სექტემბერი 2015. ციტირების თარიღი: 20 July 2015.