elementary OS

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
elementary OS

elementary OS "Loki"
შემქმნელი Danielle Foré
ოპერაციული
სისტემის ოჯახი		 იუნიქსისავით
წყაროს მოდელი ღია წყარო
პირველად გამოვიდა 31 მარტი, 2011; 13 წლის წინ (2011-03-31)
უკანასკნელი გამოშვება 0.4.1 "Loki" / 17 მაისი, 2017; 6 წლის წინ (2017-05-17)[1]
ხელმისაწვდომი ენები მრავალენოვანი
განახლების მეთოდი APT (AppCenter)
პაკეტების მენეჯერი dpkg
მხარდაჭერილი
პლატფორმები		 x86-64
ბირთვის ტიპი x86, x86-64
სამომხმარებლო
სივრცე		 Pantheon[2]
ოფიციალური საიტი elementary.io

elementary OS — ლინუქსის დისტრიბუტივი, დაფუძნებული უბუნტუზე. იგი იყენებს სამუშაო დაფას, რომელსაც საკუთარი გარსი, Pantheon[3] აქვს და ინტეგრირებულია elementary OS-ის სხვა პროგრამებთან, რომელთა შორის არის სამაგრი, ბრაუზერი Midori და Scratch (მარტივი ტექსტური რედაქტორი). ფანჯრების მენეჯერის სახით გამოიყენება Gala,[4] დაფუძნებული Mutter-ზე.[3]

თავდაპირველად ეს დისტრიბუტივი შეიქმნა, როგორც ვიზუალური თემების და პროგრამების კრებული, განკუთვნილი უბუნტუსთვის. მოგვიანებით იგი ცალკე დისტრიბუტივად გადაამუშავეს. [5] ეფუძნება რა უბუნტუს, იგი თავსებადია მისთვის დაწერილ პროგრამებთან და მათი დაყენებისთვის იყენებს უბუნტუს პროგრამულ ცენტრს. მისი მომხმარებლის გარემო მიზნად ისახავს ახალი მომხმარებლებისთვის ინტუიციურობას, რესურსების დიდი რაოდენობის მოხმარების გარეშე.[6]

დიზაინის ფილოსოფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პროექტი elementary OS მიზნად ისახავს GNU/ლინუქსის სხვა დისტრიბუტივების პრობლემების გადაწყვეტას, კერძოდ:

  • უფრო მეტ გლობალურ ესთეტიკას, მოხმარებლის გარემოს გამარტივებით;
  • პროგრამული დამოკიდებულების შემცირებით - ძირითადი პროგრამების გამოყენებით, რომლებიც დაწერილია C-ზე ან Vala-ზე;
  • შეამციროს ტერმინალის ემულატორის მოხმარების აუცილებლობის სიხშირე;

მიუხედავად იმისა, რომ არ ეწინააღმდეგება GNU-ს ფილოსოფიას,[7] ეს შეგნებული არჩევანი დიზაინის მხრივ განსხვავდება GNU/ლინუქსის დისტრიბუტივების უმრავლესობის ამოცანებისგან: სამუშაო დაფის გარემოს თავისუფლად მორგებისგან. ამის სანაცვლოდ, elementary OS-ის სამომხმარებლო მოწყობილობის ინტერფეისის წესები ყურადღებას აქცევს სწრაფ სარგებლიანობას სწავლის მშვიდი მრუდით[8] და არა სრულფასოვანი მორგებით. სამი ძირითადი წესი, რომელსაც იყენებს სისტემის დეველოპერი, არის: სიზუსტე, კონფიგურირებისგან თავის არიდება და მინიმალური დოკუმენტაცია.[9]

შექმნის დროიდან, elementary OS-ს წილად ხვდა როგორც მოწონება, ასევე კრიტიკა - დიზაინისთვის რომელიც, ჰგავს OS X-ს და მოხმარების პროცესისთვის.[10][11]

პროგრამული კომპონენტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

იხილეთ აგრეთვე: GTK+-ის პროგრამების სია

ინსტალაცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

elementary OS ვრცელდება უფასოდ (სურვილისამებრ, დეველოპერებისთვის თანხის შეწირვის არჩევანით), Live CD/Live USB-ის სახით, რაც მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, სისტემა გამოსცადონ მისი ინსტალირების გარეშე. ინსტალატორი არის Ubiquity, უბუნტუს და დაკავშირებული დისტრიბუტივების სტანდარტი.

ვერსიები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

0.1 Jupiter[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სისტემის პირველი სტაბილური ვერსია იყო Jupiter,[5] გამოქვეყნებული 2011 წლის 31 მარტს[12] და დაფუძნებული უბუნტუ 10.10-ზე. 2012 წლის ოქტომბრის შემდეგ მისი მხარდაჭერა შეწყდა, ამიტომ elementary OS-ის საიტზე სისტემის ინსტალატორი ხელმისაწვდომი არ არის.[13][14]

0.2 Luna[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2012 წლის ნოემბერში გამოვიდა სისტემის ახალი, კოდური სახელის Luna მქონე ვერსია, რომელიც იყენებს Ubuntu 12.04 LTS-ს.[15] მისი მეორე ბეტა ვერსიას გამოვიდა 2013 წლის 6 მაისს, 300-ზე მეტი შეცდომის შესწორებით და რამდენიმე ცვლილებით, როგორიც არის რამდენიმე ლოკალიზაციის და მონიტორის მხარდაჭერა და განახლებული პროგრამული უზრუნველყოფა.[15][16] 2013 წლის 7 აგვისტოს ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი ათვლით, რომელიც დროს 2013 წლის 10 აგვისტომდე ითვლიდა.[17] elementary OS-ის მეორე სტაბილური ვერსია, Luna, ამავე დღეს გამოვიდა, რასაც ახლდა ოფიციალური საიტის დიზაინის ცვლილებაც.[18]

0.3 Freya[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

elementary OS 0.3 "Freya"

მესამე სტაბილური ვერსიაა Isis, შემოთავაზებული იყო დანიელ ფორეს მიერ, 2013 წლის აგვისტოში.[19] მოგვიანებით მისი სახელი შეიცვალა ისლამური სახელმწიფოს აბრევიატურასთან (ISIS) მსგავსების გამო[20]. ეს ვერსია ეფუძნება Ubuntu 14.04 LTS-ს, გამოსულს 2014 წლის აპრილში.[19] Freya-ს პირველი ბეტა გამოვიდა 2014 წლის 11 აგვისტოს.[21] მეორე ბეტა გამოვიდა 2015 წლის 8 თებერვალს.[22] საბოლოო ვერსია გამოვიდა 2015 წლის 11 აპრილს, მას შემდეგ, რაც რვა დღით ადრე ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი დროის ათვლით.

0.4 Loki[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

elementary OS 0.4-ის კოდური სახელწოდება იყო "Loki". ეს ვერსია გამოვიდა 2016 წლის 98 სექტემბერს.[23] იგი ეფუძნებოდა Ubuntu-ს ხანგრძლივი მდარდაჭერის მქონე ვერსიაზე, რომელიც წლის დასაწყისში გამოჩნდა და მის განახლებულ ბირთვს (4.4). Loki-ში სისტემური შეტყობინებების სისტემა შეიცვალა და დაემატა სტანდარტული პროგრამების რამდენიმე ახალი ნიმუში.

ვერსიების ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფერი ლეგენდა
წითელი მხარდაუჭერელი ვერსია
ყვითელი ძველი მხარდაჭერილი ვერსია
ოქროს განვითარების ვერსია
მწვანე ბოლო ვერსია
ლურჯი მომავალი ვერსია (განვითარების გარეშე)
ვერსია კოდური სახელწოდება გამოსვლის თარიღი ბაზა
0.1[24][25][26] Jupiter 31 მარტი 2011 Ubuntu 10.10
0.2[27][28] Luna 10 აგვისტო 2013 Ubuntu 12.04 LTS
0.3[29][30] Freya 11 აპრილი 2015 Ubuntu 14.04 LTS
0.3.1 Freya 3 სექტემბერი 2015 Ubuntu 14.04 LTS
0.3.2 Freya 9 დეკემბერი 2015 Ubuntu 14.04 LTS
0.4[31][32][33] Loki 9 სექტემბერი 2016 Ubuntu 16.04 LTS[23]
0.4.1[34] Loki 17 მაისი 2017 Ubuntu 16.04.2 LTS[35]
5.0[36][37] Juno ცნობილი გახდება Ubuntu 18.04 LTS[38][39][40]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Loki 0.4.1 Stable Release! (17 May 2017). ციტირების თარიღი: 17 May 2017.
  2. ↑ James, Cassidy. (14 November 2012) Hello, Luna Beta 1. ციტირების თარიღი: 20 February 2014.
  3. ↑ 3.0 3.1 Cassidy James. (14 November 2012) Hello, Luna Beta 1. elementary OS. ციტირების თარიღი: 2014-02-20.
  4. ↑ Daniel Foré, Sam Tate, Tom Beckmann, and Sergey Davidoff. (15 September 2012) Meet Gala: The Window Manager. elementary OS. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  5. ↑ 5.0 5.1 Vishal Gupta. (19 April 2011) elementary OS "Jupiter": Awesome Linux Distribution Based on Ubuntu. AskVG. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-10-20. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  6. ↑ Tom Nemec. (13 August 2013) elementary OS ‘Luna’: Eine Mac OS X ähnelnde Linux-Distribution de. Weblogit. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-02-09. ციტირების თარიღი: 2014-02-20.
  7. ↑ GNU philosophy. GNU Project (16 March 2015). ციტირების თარიღი: 2015-04-16.
  8. ↑ eOS Human Interface Guidelines. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-04-17. ციტატა: „Users will accomplish tasks more quickly because you will have a straight-forward interface design that isn't confusing or difficult.“ ციტირების თარიღი: 2015-04-16.
  9. ↑ eOS Design Philosophy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-07-20. ციტირების თარიღი: 2015-04-16.
  10. ↑ Elementary OS Luna Released (11 August 2013). ციტირების თარიღი: 2015-04-20.
  11. ↑ Klint Finley. (25 November 2013) Out in the Open: Say Hello to the Apple of Linux OSes. Wired.
  12. ↑ Daniel Foré. (15 August 2015) How old is elementary's project?. elementary blog. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-02. ციტირების თარიღი: 2015-09-02.
  13. ↑ Javier Pastor Nóbrega. (19 October 2012) elementary OS "Jupiter" deja de estar disponible es. MuyLinux. ციტირების თარიღი: 2014-02-20.
  14. ↑ Alin Andrei. (12 October 2012) elementary OS Jupiter no longer available for download, makes room for Luna. Web Upd8. ციტირების თარიღი: 2014-02-20.
  15. ↑ 15.0 15.1 Alin Andrei. (14 November 2012) elementary OS Luna beta 1 available for download. Web Upd8. ციტირების თარიღი: 2014-02-20.
  16. ↑ Michael Larabel. (6 May 2013) elementary OS Luna Beta 2 Released. Phoronix. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  17. ↑ Robin Jacobs. (9 August 2013) Mysterious countdown appears on elementary OS website. Muktware. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  18. ↑ Robin Jacobs. (11 August 2013) elementary OS Luna says Hello World. Muktware. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  19. ↑ 19.0 19.1 Daniel Foré. (16 August 2013) Luna+1's Name and Some Other Stuff. elementary-dev-community mailing list. ციტირების თარიღი: 2013-09-14.
  20. ↑ Cassidy James. (22 June 2014) elementary OS Isis is now Freya. elementary OS. ციტირების თარიღი: 2014-10-01.
  21. ↑ Daniel Foré. (11 August 2014) Freya Beta 1 Available for Developers & Testers. elementary OS. ციტირების თარიღი: 2014-08-12.
  22. ↑ Daniel Foré. (8 February 2015) Freya Beta 2 is here!. elementary OS. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-02-10. ციტირების თარიღი: 2015-02-09.
  23. ↑ 23.0 23.1 Nestor, Marius. (9 September 2016) elementary OS 0.4 "Loki" Officially Released, It's Based on Ubuntu 16.04 LTS. SoftNews.
  24. ↑ elementary OS 0.1 Jupiter - Unremarkable
  25. ↑ First Look at Elementary OS [LWN.net]
  26. ↑ Elementary OS 'Jupiter' released, reviewed - OMG! Ubuntu!
  27. ↑ Elementary OS releases "Luna" [LWN.net]
  28. ↑ Elementary OS 0.2 "Luna" review | LinuxBSDos.com
  29. ↑ DistroWatch Weekly, Issue 658, 25 April 2016
  30. ↑ Elementary OS Freya: Is This The Next Big Linux Distro? | Linux.com | The source of Linux information
  31. ↑ DistroWatch Weekly, Issue 685, 31 October 2016
  32. ↑ An Everyday Linux User Review Of Elementary OS Loki 0.4
  33. ↑ Elementary OS 0.4 Loki - Ragnarok
  34. ↑ Tried Elementary OS 0.4.1 Loki again - Negatory
  35. ↑ Loki 0.4.1 Stable Release! (17 May 2017). ციტირების თარიღი: 17 May 2017.
  36. ↑ elementary OS 5.0 Juno Release Date and New Features
  37. ↑ Elementary OS Juno will be version 5.0, not 0.5 - OMG! Ubuntu!
  38. ↑ elementary OS juno-beta1. Canonical. ციტირების თარიღი: 14 January 2017.
  39. ↑ elementary OS 5.0 Juno Release Date and New Features
  40. ↑ Elementary OS Juno will be version 5.0, not 0.5 - OMG! Ubuntu!

პროგრამები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Pantheon Login Screen in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  2. ↑ Wingpanel in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  3. ↑ Slingshot in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  4. ↑ Plank in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  5. ↑ Plank readme. Launchpad.net (23 January 2011). ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  6. ↑ Switchboard in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  7. ↑ Midori in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  8. ↑ Maya in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  9. ↑ Noise in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  10. ↑ Scratch in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  11. ↑ Pantheon Terminal in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  12. ↑ Files in Launchpad. Launchpad.net. ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
  13. ↑ Pantheon Files readme. Launchpad.net (8 November 2010). ციტირების თარიღი: 2013-08-11.
ხ • გ • რ
Android
Arch
Debian
Fedora
Gentoo
Slackware
Other
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=Elementary_OS&oldid=4550328“-დან