ფლორა ტრისტანი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ფლორა ტრისტანი
ფრანგ. Flora Tristan
დაბადების თარიღი 7 აპრილი, 1803(1803-04-07)[1] [2] [3] [4] [5]
დაბადების ადგილი პარიზი
გარდაცვალების თარიღი 14 ნოემბერი, 1844(1844-11-14)[1] [2] [3] [4] [5] [6] (41 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბორდო
დასაფლავებულია Chartreuse Cemetery
საქმიანობა ფილოსოფოსი
ენა ფრანგული ენა
მოქალაქეობა საფრანგეთი
Magnum opus Peregrinations of a Pariah
მეუღლე André Chazal
შვილ(ებ)ი Aline Chazal
ნათესავ(ებ)ი პოლ გოგენი
გავლენა მოახდინეს
ხელმოწერა

ფლორ სელესტინ ტერეზ ტრისტან ი მოსკოკო ( დ. 7 აპრილი, 1803 - გ. 14 ნოემბერი, 1844) — ცნობილი როგორც ფლორა ტრისტანი, ფრანგ-პერუელი მწერალი და სოციალისტი აქტივისტი . [7] მან მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა ადრეულ ფემინისტურ თეორიაში და ამტკიცებდა, რომ ქალთა უფლებების პროგრესი პირდაპირ კავშირში იყო მუშათა კლასის პროგრესთან. [8] მან დაწერა რამდენიმე ნამუშევარი, რომელთაგან ყველაზე ცნობილია პარიაჰის პერეგრინაციები (1838), გასეირნება ლონდონში (1840) და მუშათა კავშირი (1843). ტრისტანი იყო მხატვარ პოლ გოგენის ბებია.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტრისტანის სრული სახელი იყო ფლორ სელესტინ ტერეზ ტრისტან ი მოსკოკო . [8] მისი მამა, მარიანო ეუსებიო ანტონიო ტრისტან ი მოსკოსო, ესპანეთის საზღვაო ძალების პოლკოვნიკი იყო, დაიბადა პერუს ქალაქ არეკიპაში . მისი ოჯახი იყო ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი ოჯახი ქვეყნის სამხრეთში; მისი ძმა პიო დე ტრისტანი პერუს ვიცე-მეფე გახდა. ტრისტანის დედა, ანა-პიერ ლაისნე, ფრანგი იყო; წყვილმა ერთმანეთი ესპანეთში, ბილბაოში გაიცნო.

როდესაც ტრისტანის მამა გარდაიცვალა 1807 წელს, მის მეხუთე დაბადების დღემდე, ოჯახის მდგომარეობა, ცხოვრების მაღალი სტანდარტებით, მკვეთრად შეიცვალა , რომელსაც ტრისტანი და დედამისი შეჩვეული იყვნენ. 1833 წელს იგი გაემგზავრა არეკიპაში, რათა მოეთხოვა მამის მემკვიდრეობა, რომელიც ეკუთვნოდა მის ბიძას, ხუან პიო დე ტრისტან ი მოსკოსოს. იგი პერუში დარჩა 1834 წლის 16 ივლისამდე. მიუხედავად იმისა, რომ მას არასოდეს მიუღია თავისი მემკვიდრეობა, ტრისტანმა დაწერა მოგზაურობის დღიური მისი გამოცდილების შესახებ პერუში, დამოუკიდებლობის შემდგომ პერიოდში . დღიური გამოქვეყნდა 1838 წელს, როგორც Pérégrinations d'une paria ( Peregrinations of a Pariah ). [9] დაახლოებით ამ დროს ტრისტანმა გაიცნო ანდროგინის მისტიკოსის, სიმონ განნოს, ფილოსოფია, ისევე როგორც ოკულტისტი მწერალი ელიფას ლევის შემოქმედება. ის იყო ფლორის დიდი ხნის მეგობარი და მასზე გავლენა იქონია. [10] [11] [12]

წვლილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფლორა ტრისტანმა თავისი ნაწერებით შეძლო ეჩვენებინა ქალების უნარი თავისუფლების იდეის კონცეპტუალიზაციისთვის, რომელიც წარმოიშვა მისი ნამუშევრებიდან.

ხედავდა რა, კაპიტალიზმის დაპირებების წარუმატებლობას, ტრისტანი წერდა სოციალური პროგრესის ღრმა სურვილით - აერთიანებდა ქალთა ბრძოლას სოციალიზმთან. როცა სოციალიზმს ფემინიზმთან ერთად მივყვებით, ტრისტანი ხდება ამ გაერთიანების მთავარი პიროვნება. ტრისტანი ცნობილი იყო, როგორც „ფემინიზმისა და პოპულარული კომუნიტარული სოციალიზმის დედა“, [13] რომელიც ებრძვის ცრურწმენებსა და ქალთა ჩაგვრას.

ფლორა ტრისტანი იყო „პირველი ქალი, რომელიც ცდილობდა პროტო-ფემინისტური და სოციალური დისკურსების კრიტიკულ სინთეზში შერწყმას, გზა გაუხსნა პროლეტარული კლასის ფემინიზმის მომავალ ფორმას, რომელიც წარმოუდგენლად მიიჩნევს ჩაგრული ქალების არსებობას, მაშინ როცა სხვა ტიპის რეჟიმს შეუძლია ქალების დაჩაგვრა“. [14]

ტრისტანმა ხაზი გაუსვა იმ თემებსა და იდეებს, რომლებიც უპირატესობას ანიჭებს მშრომელთა უფლებებს . ის იყო პირველი, ვისაც გაუჩნდა იდეა, რომ პროლეტარიატის ემანსიპაცია იქნებოდა ხალხის ბრძოლის სინთეზი ბურჟუაზიის წინააღმდეგ. მან ასევე დასძინა, რომ ეს მხოლოდ სქესთა ემანსიპაციის გზით იყო შესაძლებელი. [13]

ტრისტანმა გააერთიანა იმ დროის ქალთა თანასწორობის ფრაგმენტული იდეები, რომლებიც მოიტანა საფრანგეთის რევოლუციამ . მან შექმნა პლატფორმა ფემინიზმის შემდგომი აღზევებისთვის XIX საუკუნის ბოლოს. ტრისტანი მოკვდებოდა „პროლეტარის უფლებების დასაცავად, უფრო სწორად, მის გამო, მათი მოთხოვნით; იგი გარდაიცვალა მაშინ, როდესაც ქადაგებდა, თავისი სიტყვებითა და მოქმედებებით, კავშირისა და სიყვარულის კანონს“. [15]

ფლორა ტრისტანის ცხოვრება, ნამუშევრები და იდეალები ნაყოფიერი აღმოჩნდა ქალთა ნამუშევრების განვითარებისთვის დროთა განმავლობაში. ის აყალიბებს ისტორიებს, რომლებიც ყურადღებას ამახვილებს ქალების წვლილის შესახებ. ფლორა ტრისტანი დაეხმარა ქალის როლს პროგრესირებაში. 

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

    • Tristan, Flora. The Workers Union. Translated by Beverly Livingston. Chicago: University of Illinois Press, 1983, 77–78.
    • Máire Cross. The Feminism of Flora Tristan. Berg, Oxford, 1992. ISBN 0-85496-731-1ISBN 0-85496-731-1
    • Máire Cross. The Letter in Flora Tristan's Politics, 1835-1844, Basingstoke: Palgrave, 2004. ISBN 0-333-77264-4ISBN 0-333-77264-4
    • Flora Tristan’s Diary: The Tour of France 1843–1844, translated, annotated and introduced by Máire Fedelma Cross. Berne: Peter Lang, 2002. ISBN 978-3-906768-48-9ISBN 978-3-906768-48-9
    • Dominique Desanti. A Woman in Revolt: A Biography of Flora Tristan. New York: Crown Publishers, Inc., 1976. ISBN 0-517-51878-3ISBN 0-517-51878-3
    • The London Journal of Flora Tristan, translated, annotated and introduced by Jean Hawkes. London: Virago Press, 1982. ISBN 0-86068-214-5ISBN 0-86068-214-5
    • Tristan, Flora. Peregrinations of a Pariah, translated by Jean Hawkes. London: Virago Press, 1985. ISBN 0-86068-477-6ISBN 0-86068-477-6
    • Beik, Doris and Paul. Flora Tristan: Utopian Feminist: Her Travel Diaries and Personal Crusade. Bloomington: Indiana University Press, 1993.
    • Dijkstra, Sandra. Flora Tristan: Feminism in the Age of George Sand. London: Pluto Press, 1992. ISBN 0745304508ISBN 0745304508
    • Krulic, Brigitte. ‘’Flora Tristan.’’ Paris: Gallimard/NRF, 2022. ISBN 978-2-07-282022-9ISBN 978-2-07-282022-9
    • Melzer, Sara E. and Rabine, Leslie W. Rebel Daughters: Women and the French Revolution. New York: Oxford University Press, 1992, 284.
    • Schneider, Joyce Anne. Flora Tristan: Feminist, Socialist, and Free Spirit. New York: Morrow, 1980. ISBN 0688222501ISBN 0688222501.
    • Strumingher, Laura L. The Odyssey of Flora Tristan. New York: Peter Lang, 1988. University of Cincinnati Studies in Historical and Contemporary Europe, vol. 2. ISBN 0820408883ISBN 0820408883

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 SNAC — 2010.
  3. ↑ 3.0 3.1 FemBio database
  4. ↑ 4.0 4.1 Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  5. ↑ 5.0 5.1 GeneaStar
  6. ↑ Roglo — 1997. — 9000000 ეგზ.
  7. ↑ Flora Tristán en-US. ციტირების თარიღი: 2020-12-23
  8. ↑ 8.0 8.1 Flora Tristan. ციტირების თარიღი: 24 June 2019
  9. ↑ Doris and Paul Beik, Flora Tristan: Utopian Feminist: Her Travel Diaries and Personal Crusade. Bloomington: Indiana University Press, 1993
  10. ↑ Naomi Judith Andrews, Socialism's Muse: Gender in the Intellectual Landscape of French Romantic Socialism (2006), pages 40-41, 95, 102
  11. ↑ Francis Bertin, Esotérisme et socialisme (1995), page 53
  12. ↑ Grogan (2002), pp. 193-194
  13. ↑ 13.0 13.1 "Socialist, Feminism, and the Socialist Women's Movement from the French Revolution to World War II" in Becoming Visible: Women in European History. 
  14. ↑ Valenzuela, Nahuel. (2015) Flora Tristan: precursor of feminism and proletarian emancipation.
  15. ↑ Flora Tristan: Life Stories. 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ფლორა_ტრისტანი&oldid=4628817“-დან