რიცხვითი სახელი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

რიცხვითი სახელი (ლათინურად numerale, numeralia) ჰქვია სიტყვას, რომელიც აღნიშნავს საგნის რაოდენობას, რიგს ან ნაწილს. ქართულ ენაში რიცხვითი სახელი სამგვარია: რაოდენობითი, რიგობითი და წილობითი.

  1. რაოდენობითი რიცხვითი სახელი (numeralia cardinalia) აღნიშნავს საგნის რაოდენობას. მისი კითხვაა; რამდენი? - ერთი, ორი, სამი, ათი, ოცი, ასი და ა.შ..
  2. რიგობითი რიცხვითი სახელი (numeralia ordinalia) გამოხატავს საგნის რიგს. მისი კითხვებია: მერამდენე? რიგით რომელი? - პირველი, მეორე, მესამე, მეათე, მეოცე, მეასე და ა.შ..
  3. წილობითი რიცხვითი სახელი (numeralia distributiva) აღნიშნავს საგნის ნაწილს მთელთან შეფარდებით. მისი კითხვაა; მერამდენედი? - მეორედი, მესამედი, მეათედი, მეოცედი, მეასედი და ა.შ..

რიცხვითი სახელი ძველ ბერძნულსა და ლათინურ გრამატიკებში დამოუკიდებელ მეტყველების ნაწილად არ იყო მიჩნეული. იგი გამოიყო შუა საუკუნეებში (მე-17 საუკუნიდან უკვე არსებობს). რაც შეეხება ლათინურ ენას, მას ხსენებულ (რაოდენობით, რიგობითსა და წილობით) რიცხვით სახელებთან ერთად დამატებით გააჩნია კიდევ ერთი სახის, მეოთხე რიცხვითი სახელი რიცხვითი ზმნიზედა (adverbia numeralia) ჰქვია. ლათინური რიცხვითი ზმნიზედა უპასუხებს კითხვაზე (quotiens?) მერამდენედ? მერამდენეჯერ? - ერთხელ, ორჯერ, სამჯერ, ათჯერ, ასჯერ და ა.შ..

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ფეიქრიშვილი, ჟ. - ქართული ენის მორფოლოგია, ქუთაისი, 2010.

იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]